پیام سپاهان - اقتصاد نیوز /متن پیش رو در اقتصاد نیوز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
ترامپ ممکن است به‌جای ناتوان‌سازی و منزوی ساختن دولت مادورو، نتیجه کاملا معکوس بگیرد. مادورو همین حالا از بحرانی که با آمریکا پیش آمده، سود برده است.
سیاست‌های ترامپ در قبال آمریکای لاتین مغشوش و غیرقابل درک است. این اتفاق تازه‌ای نیست. او تقریبا در همه موارد دیگر که با سیاست خارجی مرتبط هستند، عملکرد یکسانی داشته است. رئیس جمهور آمریکا با هدف مقابله با قاچاق موادمخدر ونزوئلا را در شرایطی تحت فشار قرار می‌دهد که این کشور واسطه اصلی برای تاجران کوکائینی که به ایالات متحده نفوذ کرده‌اند نیست.
سایمون تیسدال در گاردین نوشت: زمانیکه دونالد ترامپ در سال 2024 برای ریاست‌جمهوری آمریکا نامزد شد، وعده داد از مداخلات نظامی پرهزینه و اغلب فاجعه‌بار واشنگتن در خارج از کشور، همچون عراق و افغانستان، خودداری کند. این وعده، بخش اصلی از سیاست انزواطلبانه ترامپ با شعار «اول آمریکا» بود.
اما تنها چند ماه پس از آغاز ریاست‌جمهوری‌اش، نیروهای آمریکایی یمن و ایران را بمباران کردند و در جهت جنوب، ترامپ با لحنی تهدیدآمیز گفت که کانال پاناما را به تصرف در خواهد آورد. اکنون پنتاگون برای حملات علیه «کارتل‌های تروریستی مواد مخدر» در عمق خاک کلمبیا و مکزیک آماده می‌شود. اما نگرانی فوری‌تر، در مورد احتمال تلاش دوباره کاخ سفید برای تحمیل اجباری تغییر رژیم در ونزوئلاست.
مادورو در خطر است
نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور اقتدارگرای چپ‌گرای ونزوئلا، معتقد است تلاش ترامپ برا تغییر او از همین حالا آغاز شده است.
رئیس‌جمهور ونزوئلا می‌گوید آمریکا، پس از آن‌که چندین حمله مرگبار به کشتی‌های ونزوئلایی در آب‌های بین‌المللی انجام شد ، جنگ اعلام‌نشده‌ای علیه کشورش به راه انداخته است. ترامپ هفته گذشته به کنگره اطلاع داد که آمریکا درگیر «درگیری مسلحانه» با کارتل‌های مواد مخدر است. او بدون ارائه هیچ سندی ادعا کرد که قایق‌های هدف، حامل مواد مخدر غیرقانونی به مقصد آمریکا بوده‌اند و شخص مادورو را مسئول اتفاقات دانست. رئیس‌جمهور آمریکا حتی جایزه‌ای 50 میلیون دلاری برای دستگیری مادورو تعیین کرده است.
دولت‌های آمریکای لاتین با دلواپسی ، افزایش چشمگیر حضور نظامی آمریکا در اطراف ونزوئلا را زیر نظر دارند؛ از جمله ناوهای جنگی، جنگنده‌های اف-35، یک زیردریایی تهاجمی و 2200 تفنگدار دریایی. چنین تسلیحات قدرتمندی برای مقابله با قاچاق مواد مخدر چندان معقول نیستند، اما می‌توان از آنها در عملیات تهاجمی یا پشتیبانی از حملات نیروهای ویژه و حملات هوایی استفاده کرد. روز پنج‌شنبه، ونزوئلا آمریکا را متهم کرد که حداقل پنج جنگنده اف-35 به‌طور «غیرقانونی» وارد حریم هوایی‌اش شده‌اند. مادورو می‌گوید آماده است وضعیت اضطراری اعلام کند تا از مردمش در شرایطی که ونزوئلا از سوی امپراتوری آمریکا مورد حمله قرار گیرد، محافظت کند.
ترامپ در جستجوی چیست؟
قاچاق مواد مخدر مشکلی جدی است اما کشتن مردم در دریاهای آزاد، هرچند عملی رایج است که پیگرد قانونی آن دشوار خواهد بود اما همچنان اقدامی غیرقانونی به حساب می‌آید.
به‌علاوه، طبق گفته سازمان ملل، بیشتر کوکائینی که وارد آمریکا می‌شود از کلمبیا، پرو و اکوادور می‌آید و معمولا از ونزوئلا عبور نمی‌کند.
ترامپ، که از خدمت سربازی در گذشته طفره رفته، دوست دارد نقش فرمانده‌کل قوا را به‌صورت نمایشی ایفا کند. اکنون او در تلاش است مهاجران ونزوئلایی را اخراج کند. آنها همان کسانی هستند که بسیاری‌شان در اصل برای فرار از تحریم‌هایی که خود ترامپ وضع کرده بود، به آمریکا پناه آوردند. برخی تحلیلگران می‌گویند ترامپ به منابع عظیم نفت، گاز و مواد معدنی ونزوئلا نظر دارد.
ترامپ و جان بولتون، مشاور امنیت ملی وقتش، در سال 2019 امیدوار بودند مادورو را برکنار کنند. پیروزی مادورو در انتخابات 2024 به‌طور گسترده‌ای جعلی و غیرقانونی خوانده شد. اگر مردم ونزوئلا آزادانه انتخاب می‌کردند، به احتمال زیاد او را برکنار می‌کردند.
تضادهای ایدئولوژیک نیز نقش دارند. مادورو، وارث نالایق انقلاب بولیواری هوگو چاوز، برای ترامپ که رؤیای امپراتوری آمریکایی بر نیم‌کره غربی را در سر دارد، توهینی آشکار است. او میل دارد که دکترین مونرو (1823) دوباره حاکم شود و سرمایه‌داری نولیبرال بدون محدودیت عمل کند.
اما با توجه به بی‌کفایتی ترامپ در دیگر مسائل کلیدی سیاست خارجی، محتمل‌ترین توضیح این است که او مانند همیشه اصلا نمی‌داند چه در ونزوئلا و چه در کل آمریکا لاتین چه می‌کند. هیچ نقشه و طرحی در کار نیست. ترامپ تنها زور می‌گوید، تصمیم‌های شتاب‌زده می‌گیرد، به ترس از بیگانگان دامن می‌زند و سیاست را بر اساس اینکه از کدام رهبر خوشش می‌آید یا نه، شکل می‌دهد.
در سال 2019، وقتی مادورو در تنگنا بود، ترامپ عقب‌نشینی کرد. امروز نیز احتمال مداخله نظامی تمام‌عیار در ونزوئلا اندک است. محتمل‌تر این است که کارزار فشار و بی‌ثبات‌سازی، تحریم‌ها، حملات دریایی، و عملیات‌های هوایی و کماندویی شدت بگیرد.
ترامپ در ونزوئلا نتیجه عکس خواهد گرفت
ترامپ ممکن است به‌جای ناتوان‌سازی و منزوی ساختن دولت مادورو، نتیجه کاملا معکوس بگیرد. مادورو همین حالا از این بحران سود می‌برد تا «اختیارات ویژه» دیکتاتورمآبانه بگیرد و افکار عمومی را با فراخوان‌های میهن‌پرستانه برای همبستگی ملی بسیج کند. زورگویی ترامپ نسبت به دیگر کشورهای چپ‌گرا در آمریکای لاتین مثل کلمبیا و تشویق از بالا به پایین او از پوپولیست‌های راست‌گرا در آرژانتین و السالوادور باعث واکنش منطقه‌ای هم شده است. بسیاری از دولت‌ها از بازگشت به روزهای بد دخالت یانکی‌ها در «حیاط خلوت» واشنگتن متنفرند.
تلاش ترامپ برای استفاده از تعرفه‌ها و تحریم‌های تنبیهی به‌منظور مجبورکردن برزیل به اعطای عفو به بولسونارو، رئیس‌جمهور سابق تندرو و رسوا، ماه گذشته با شکست شدیدی روبه‌رو شد. جمعیت عظیمی به خیابان‌های شهرهای برزیل آمدند تا از چیزی که به‌حق آن را حمله به حاکمیت ملی و حکم‌رانی قانون می‌دیدند، دفاع کنند. محبوبیت جانشین بولسونارو، لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا، به‌شدت افزایش داشته است. او گفته است: ما دیگر هیچ‌وقت، و هرگز دوباره، مستعمره هیچ‌کس نخواهیم بود. لولا عملا به ترامپ گفت «دور شو» و سپس، وقتی در مجمع عمومی سازمان ملل یکدیگر را ملاقات کردند، ترامپ عقب‌نشینی کرد و رفتاری نرم‌تری از خود نشان داد.
تصور بازگشت روابط آمریکا و آمریکای لاتین به عقب، به‌طرز اجتناب‌ناپذیری در حال گسترش است. دولت او آمریکای لاتین را عمدتاً به‌عنوان یک تهدید امنیتی می‌بیند و آن را با قاچاق مواد مخدر، جرم سازمان‌یافته و مهاجرت مرتبط می‌داند، ایرنه میا از مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک اوایل سال جاری هشدار داد: رویکرد آمریکا اساساً منفی شده و بر اقدام یک‌جانبه و سلطه تأکید می‌کند تا شراکت. او اضافه کرد: این منطقه کمتر به‌عنوان یک شریک برابر برای آمریکا دیده می‌شود و بیشتر به‌عنوان حوزه‌ای از نفوذ برای کنترل مطابق منافع استراتژیک آمریکا شناخته می‌شود.
مشاوران جنگ‌طلب ترامپ نیز بخشی از مشکل‌اند: به‌ویژه استفن میلر، معاون رئیس دفتر کاخ سفید، و مارکو رووبیو، سناتور سابق جمهوری‌خواه فلوریدا که اکنون وزیر خارجه و مشاور امور امنیت ملی است. برای روبیو، که سال‌هاست منتقد رهبران چپ‌گرای کوبا و نیکاراگوئه بوده، مادورو پرونده‌ای نیمه‌تمام است. او در دفاع از حملات به قایق‌ها گفت: بازداشت کاری را حل نمی‌کند. چیزی که آنها را متوقف خواهد کرد وقتی است که آنها را منفجر کنی … و این دوباره اتفاق خواهد افتاد. اینکه چنین سخنی از زبان عالی‌ترین دیپلمات آمریکا شنیده شود، واقعا سخن درخور نگرشی است.
کوشش ترامپ برای اینکه دوباره نقش پلیس محله آمریکای لاتین را شبیه به رئیس‌جمهور سابق، تئودور روزولت، که به خاطر سیاست «چماق بزرگ» و مداخلات پی‌درپی‌اش معروف بود بازی کند، اقدامی متحجرانه، خطرناک و خودویرانگر است.
در بلندمدت، برنده اصلی احتمالاً چین خواهد بود؛ کشوری که هر روز بیشتر در منطقه آمریکای لاتین رخنه پیدا می‌کند، سرمایه‌گذاری‌های کلانی دارد و یکی از اعضای اصلی گروه بریکس است. در حالی که ایالات متحده با رفتارهای تهاجمی خود در سراسر جهان پل‌‌های پشت سرش را خراب می‌کند. می‌توان گفت ترامپ عملا دارد چین را دوباره «بزرگ» می‌کند.
بازار ![]()