پیام سپاهان - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
به رغم تکذیبیه‌ها خبرها حاکی است پیام‌های پنهانی بین ایران و آمریکا رو به افزایش است
بازار ![]()
طرح ابراز امیدواری وزیر امور خارجه عمان برای از سرگیری مذاکرات ایران و آمریکا در جریان کنفرانس امنیتی منامه، شایعه‌ای را در فضای مجازی دامن زد مبنی بر اینکه وزیر امور خارجه ایران قصد دارد در سفری از پیش تعیین نشده عازم مسقط شود. با این حال این خبر تکذیب و اعلام شد که چنین سفری در دستورکار قرار ندارد.
بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان که در 5 دور مذاکرات میان ایران و آمریکا نقش تسهیل‌گر را ایفا کرده بود، در نشست امنیتی منامه به صراحت اعلام کرد که ایران در مسیر مذاکره قرار داشت و تنها آغاز جنگ از سوی اسرائیل، مانع ادامه آن شد. او همچنین با لحنی صریح تأکید کرد که اسرائیل تهدید اصلی امنیت منطقه است و از کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس خواست تا رویکرد منفعلانه خود را کنار گذاشته و به تعامل سازنده با جمهوری اسلامی ایران روی آورند. وزیر خارجه عمان ابراز امیدواری کرد که مذاکرات ایران و آمریکا در آینده‌ای نزدیک از سر گرفته شود. این سخنان در حالی مطرح شد که مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، هفته گذشته برای شرکت در یازدهمین نشست کمیته مشورت‌های راهبردی سیاسی به عمان سفر کرده و با وزیر خارجه این کشور دیدار کرده بود. تخت‌روانچی در جریان این سفر تأکید کرد هیچ مذاکره‌ای که از پیش نتایج آن تعیین شده باشد برای ایران قابل قبول نیست. در همین حال رسانه عراقی بغداد الیوم گزارش داد که در بحبوحه تشدید تنش‌های منطقه‌ای و توقف مذاکرات درباره مساله هسته‌ای ایران، منابع دیپلماتیک در تهران فاش کرده‌اند که ایالات متحده از طریق سلطنت عمان پیامی در مورد احتمال از سرگیری مذاکرات هسته‌ای ارسال کرده است. در این گزارش آمده بود، پیامی که به مسقط رسیده، تمایل واشنگتن برای از سرگیری گفت‌وگوها را تأیید کرده و رئیس‌جمهور ترامپ در آن بر قصد خود برای دستیابی به توافقی جدید با جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده است. این ادعا به سرعت از سوی مقامات ایرانی تکذیب شد با این حال فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، به طور تلویحی دریافت پیام‌هایی از آمریکا درباره از سرگیری مذاکرات را تأیید کرد. او در حاشیه نشست هیأت دولت اعلام کرد که وزارت امور خارجه پیام‌هایی را دریافت کرده و درباره جزئیات آن در زمان مناسب اطلاع‌رسانی خواهد شد. در ادامه این تحولات سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که تهران آمادگی دارد برای برطرف کردن نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای خود وارد مذاکره شود. او تأکید کرد که ایران نسبت به صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای خود اطمینان دارد و امکان رسیدن به توافقی عادلانه وجود دارد اما ایالات متحده، شروطی غیرقابل پذیرش را مطرح کرده است. عراقچی تصریح کرد که ایران درباره برنامه موشکی خود مذاکره نخواهد کرد و هیچ کشوری نمی‌پذیرد که از ابزار دفاعی خود محروم شود. او گفت توقف غنی‌سازی اورانیوم امکان‌پذیر نیست و آنچه با جنگ به دست نیامده را نمی‌توان با فشار سیاسی گرفت. به نظر می‌رسد اظهارات عراقچی اشاره مستقیمی به درخواست آمریکا دارد که خواستار تحویل اورانیوم 60 درصدی در ازای تعلیق مکانیسم اسنپ‌بک و آغاز مذاکره درباره کاهش برد موشک‌های ایرانی به زیر 500 کیلومتر شده بود. این درخواست از سوی تهران رد شد و در نهایت بن‌بست در گفت‌وگوها باعث فعال شدن مکانیسم ماشه در شورای امنیت شد. عراقچی همچنین گفت، ایران تمایلی به مذاکره مستقیم با واشنگتن ندارد و ترجیح می‌دهد که مذاکرات غیرمستقیم با میانجی‌گری کشورهای ثالث ادامه یابد. او افزود که مواد هسته‌ای کشور همچنان در زیر آوار تأسیسات بمباران شده، باقی مانده اما فناوری هسته‌ای ایران پابرجاست. وی تأکید کرد که در زمینه ساختمان‌ها و تجهیزات، خسارت‌هایی وارد شده اما برنامه هسته‌ای متوقف نشده و کشور آمادگی کامل برای هرگونه احتمال را دارد. عراقچی هشدار داد که ایران انتظار هرگونه رفتار خصمانه از سوی اسرائیل را دارد و در صورت بروز تهدید، واکنش قاطع نشان خواهد داد. با توجه به تمایل مجدد عمان برای ایفای نقش میانجی، چالش فوری پیش‌روی این کشور، غلبه بر فضای بی‌اعتمادی و تنش نظامی پس از فروپاشی دور پیشین گفت‌وگوها در پی حملات نظامی ژوئن 2025 است.
عمان که به دلیل سیاست متوازن و نقش خود به عنوان میانجی دیپلماتیک قابل اعتماد شناخته می‌شود، می‌کوشد با ترغیب دو طرف به بازگشت به میز مذاکره، روند گفت‌وگو را زنده نگه دارد. با این حال هر دو طرف همچنان در مواضع حداکثری خود پافشاری می‌کنند. دریافت پیام‌ها از سوی واسطه‌ها اکنون فرصتی شکننده و در عین حال حیاتی برای جلوگیری از تشدید درگیری‌ها به شمار می‌رود. اینکه ایران تأیید کرده است، پیام‌هایی در مورد از سرگیری دیپلماسی دریافت کرده با وجود حملات اخیر نشان می‌دهد، دو طرف همچنان به اهمیت استفاده از کانال عمان برای مدیریت تنش‌ها واقف هستند. در نهایت به باور کارشناسان و ناظران، ایران و ایالات متحده هر دو تمایل خود را برای بازگشت به مسیر دیپلماسی اعلام کرده‌اند اما دستیابی به توافقی مشابه برجام بسیار دشوار به نظر می‌رسد. اگرچه برخی اظهارات اخیر دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر همکاری ایران در برقراری آتش‌بس در غزه را سیگنالی تازه برای آغاز مذاکرات تلقی می‌کنند اما بررسی وضعیت روابط، واقعیت‌های دیگری را نشان می‌دهد. اختلافات واشنگتن و تهران از چارچوب برنامه هسته‌ای فراتر رفته و موضوعاتی چون برنامه موشکی و نقش منطقه‌ای ایران را نیز دربر گرفته است. این موارد به موانعی جدی برای احیای گفت‌وگوها تبدیل شده و در کنار اختلافات حل نشده ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مسیر رسیدن به توافقی جدید را بیش از پیش دشوار کرده است.