پیام سپاهان - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
وضع اگر بدتر نشده باشد، بهتر هم نشده است فقر و فساد، روزافزون شده است روزنه‌های امید در حال مسدود شدن است دولت نمی‌تواند مدیران مورد خواست خود را به کار بگیرد رئیس‌جمهور از اختیارات محدود خود استفاده کند باید نگاهمان در سیاست خارجی تغییر کند نیازمند دیپلماسی واقع‌بین و آگاه و شجاع هستیم باید از دولت حمایت کرد به‌جای انتقاد طلبکارانه از دولت، راهکار به آن بدهید
بازار ![]()
بیست‌و‌یکمین مجمع عمومی و ششمین کنگره سراسری انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها، صبح پنج‌شنبه‌ای که گذشت با هدف بررسی مسائل دانشگاهی، نقش نخبگان در سیاست‌گذاری اجتماعی و بازتعریف جایگاه دانشگاه در تحولات کشور در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد. در این مراسم که با حضور چهره‌های شناخته شده دانشگاهی و سیاسی اصلاح‌طلب برگزار شد، گزارشی از دیدار کمیته برگزاری کنگره با رئیس دولت اصلاحات، ارائه شد و پیام وی خطاب به اعضای مجمع عمومی انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها توسط علی‌محمد حاضری قرائت شد. همچنین در این جلسه هادی خانیکی، محسن امین‌زاده و غلامرضا ظریفیان به سخنرانی پرداختند.
طبق گزارش کمیته برگزاری کنگره در ابتدای این دیدار، اساتید نکاتی را مطرح کرده و از نگرانی‌های خود از شدت گرفتن سقوط فرهنگی جامعه ایرانی گفته و مقصر این امر را شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور دانستند. همچنین به مشکلاتی که در راه وفاق دولت آقای پزشکیان است، اشاره کردند و از رئیس دولت اصلاحات خواستند تا راه‌حلی برای خروج از بحران کشور ارائه و در بیانیه‌ای مسیر عبور از بحران و اصلاح کشور را مشخص کند تا با میدان‌داری ایشان همه گروه‌های اصلاح‌طلب در حمایت از بیانیه ایشان و برای نجات کشور با یکدیگر متحد شوند. موضوع توسعه و توسعه سیاسی در ایران، نکته دیگری بود که مطرح و اشاره شد که ویژگی اصلی توسعه این است که تدریجی است و یکباره اتفاق نمی‌افتد و در مقابل عدم توسعه یا توسعه نیافتگی است. آنها همچنین تاکید کردند که اگر این مورد به عنوان اصل راهنما در نظر گرفته شود، خاتمی پیش از این گفته که رویکرد ما با نظام تعاملی است، با حفظ ارزش‌های اصلاح‌طلبانه اما اکنون رویکرد توسعه به رویکرد دوگانه آزادی و استبداد و تعامل نیز به مبارزه سیاسی تبدیل شده است. درنهایت نیز پیشنهاد شد که با توجه به شرایط فعلی سیاسی در داخل و خارج از کشور که از مدارا کردن و مفهوم مدارا، که سابقه طولانی در ایران دارد، در سیاست خارجی بهره برده شود.
اصلاحات و قدرت ملی
خاتمی در پیام خود به این کنگره با طرح پرسشی مبنی بر اینکه ملت بزرگ ایران که آزادی‌خواهی و استقلال‌طلبی و فسادستیزی و ضدیت با تبعیض، هدف مهم و آرمان تاریخی او به‌خصوص در 150 سال گذشته از جمله در انقلاب اسلامی بوده اینک در چه موقعیتی است؟ گفت: «جا دارد از خود بپرسیم که آیا رویکردها و رویه‌های اتخاذ شده پس از انقلاب چه در داخل با مردم و چه در روابط خارجی درست بوده و نتیجه مطلوب برای ملت داشته است؟»
خاتمی در ادامه می‌گوید: «هدف اصلی که در دسترس است، ساختن ایران قوی و برخوردار کردن میهن از اقتصاد نیرومند و رفع فقر و فسادی که متاسفانه روزافزون می‌شود و افزایش و بهبود وضع تولید و گسترش عدالت به‌خصوص در رابطه حکومت با مردم و فراهم آوردن زمینه استیفای حق حاکمیت بر سرنوشت برای ملت و روزافزون کردن اقتدار و عزت ملی و احترام بین‌المللی و توان ظرفیت بهره‌گیری از همه امکانات داخلی و خارجی برای توانمند کردن کشور و جامعه است، از جمله در دنیای کنونی، روابط خارجی معقول و توانمند با اهداف روشن و روش‌های منطقی بسیار مهم است». وی با بیان اینکه در روابط منطقه‌ای اخیرا پیشرفت‌ها و رویه‌های قابل قبولی بوده اما کافی نیست و این بهبود باید با همه عالم با حفظ استقلال و عزت ملی و از سوی همه ارکان حاکمیت باشد، می‌گوید: «وقتی از اقتدار سخن می‌گوییم، طبیعی است که قدرت نظامی، جایگاه خاص خود را دارد. آن هم برای دفاع از تمامیت ارضی و استقلال و تأمین منافع ملی. چنانکه در جنگ 12 روزه دیدیم که با وجود محرومیت‌های فراوان که بر ما تحمیل شده بود یا بعضا ناشی از عملکردهای نادرست خودمان بود و حمایت همه جانبه‌ای که رژیم صهیونیستی از قدرت‌ها داشت، توان موشکی ما که حاصل دانش و کارآمدی ملی و بومی بود، تاثیر زیادی در ناکام گذاشتن دشمن از اهداف پلیدش داشت. همین قدرت و توان نیز در صورتی پایدار خواهد بود که اولا متکی بر اقتصاد نیرومند و دانش قوی باشد ثانیا رضایت مردم و امیدواری آنان به آینده بهتر، پشتوانه نظام حکمرانی و نیروهای مسلح باشد و با محوریت یک دیپلماسی هوشمند و ملی و واقع‌نگر و محکم ولی انعطاف‌پذیر، امور اداره شود».
رئیس دولت اصلاحات یادآور شد: «پس از جنگ تجاوزکارانه علیه ایران و شهامت و پایداری و انسجامی که همه نیروهای خیرخواه میهن و ملت از خود نشان دادند، انتظار می‌رفت که برای قدردانی از این مردم شریف، گشایش‌های بیشتر و امیدبخش‌تری در کار مردم ایجاد شود. البته تنگناهای اقتصادی و معیشتی جامعه که ریشه‌های سخت و علت‌های مزمنی دارد یک‌شبه قابل حل نیست اما مطمئنا با رویکردهای عدالت‌محور و واقع‌نگری به‌خصوص با بهبود روابط خارجی اولا امید مردم به بهبود امور بیشتر می‌شود ثانیا در میان‌مدت هم آثار خوب این رویه آشکار خواهد شد».
رئیس‌جمهور اسبق در ادامه با بیان اینکه انصاف باید داد که دولت در هنگامه جنگ و پس از آن سعی خود را در راضی نگاه داشتن مردم کرد و می‌کند، تاکید کرد: «ولی این کار اولا باید با برنامه‌ریزی معقول و عملی ثانیا از سوی همه ارکان حکومت باشد. انتظار بوده و هست در جهت تحقق وعده‌های رئیس‌جمهور محترم به مردم از جمله اصلاح وضع ناگوار اینترنت که بخش قابل توجهی از زندگی روزمره و اقتصادی و اجتماعی مردم به آن وابسته است، گام‌های محکم‌تر و ثمربخش‌تری برداشته شود. در همه این زمینه‌ها اگر وضع بدتر نشده باشد، بهتر نشده است. احضار و فراخواندن و حتی محاکمه بسیاری از سیاسیون و اصحاب رسانه و فکر و حتی شخصیت‌های معتبر و امتحان داده، زیادتر هم شده است. سخن‌های تهدیدآمیز و تحریک‌کننده به‌خصوص از تریبون‌های رسمی و تکیه روی شعار‌های نابجا، روزنه‌های امید را مسدود می‌کند. اشراف و دخالت‌های بیش از حد دستگاه‌های امنیتی (و احیانا نظامی) نه تنها بر همه ارکان حکومت که بر مردم و نهاد‌های عادی و غیردولتی بر دامنه مشکلات می‌افزاید؛ و حتی راه را بر خدمات مورد انتظار دولت می‌بندد. همه دشمنی‌ها و دشمن‌ها را در داخل دیدن و به این بهانه مردم و نهاد‌ها را از حقوق مسلم خود محروم کردن و غفلت از تهدید‌های بیرونی که امنیت و آرامش را از حکومت و مردم گرفته، اساس نادرستی است که اگر اصلاح نشود بیش از پیش کشور و مردم و حتی حکومت زیان خواهد دید».
خاتمی افزود: «آیا دردآور نیست که دولت نتواند، مدیران مورد خواست خود را به کار گیرد و با مانع بزرگی به نام تایید به اصطلاح صلاحیت‌ها رو‌به‌رو شود و این امر ناروا متأسفانه برای بسیاری از مشاغل و خدمات غیردولتی و عملی و مدنی هم وجود دارد؛ و شگرف اینکه بیشتر مانع از سوی دستگاه‌هایی است که وابسته به دولت هستند. می‌دانم که نظر رئیس‌جمهور و مواضع درست ایشان چیست اما در عمل مشکل نه تنها حل نمی‌شود که روزبه‌روز بیشتر هم می‌شود و با این احوال نمی‌شود، انتظار داشت که دولت خدمات خود را به درستی ارائه دهد و بیش و پیش از هر جا و هر کس انتظار از رئیس‌جمهور محترم است که در این امر، چاره‌اندیشی و از اختیارات محدودی که دارند، استفاده کنند». وی در بخش دیگری از پیام خود چند توصیه به مدرسین دانشگاه‌ها کرد و گفت: «خود دانشگاه‌ها در مسیر نوآوری و خلاقیت و نظریه‌پردازی در همه زمینه‌های اقتصادی، فنّی، سیاسی و فرهنگی روزآمد شوند و این امر در صورتی میسر است که اندیشه‌ورزی در دانشگاه‌ها در همه زمینه نه تنها آزاد که مورد تشویق و حمایت باشد و نیز مدیریت‌ها از متن خود دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی برآیند و نیز مراکز علمی- دانشگاهی بتوانند با مراکز جهانی مشابه، مراوده کارساز داشته باشند و همین امر نیز در گرو داشتن سیاست خارجی درست است».
خاتمی با تاکید بر اینکه اگر خیر کشور و مردم و اعتلا و اقتدار میهن را می‌خواهیم و حتی برای اینکه حرفمان در دنیا شنیده شود و آرمان‌هایی که خیر بشر در آن است، بیان کنیم باید هدف اصلی همه به‌خصوص نظام حکمرانی عبارت باشد از برخوردار کردن کشور از اقتصاد قوی و مبارزه اساسی و پیگیر با فقر و فساد و تبعیض نه در شعار که در عمل عالمانه و بهبود وضع تولید و عدالت و کسب رضایت مردم گفت: «برای این کار علاوه بر عوض کردن نگاه خود در روابط خارجی باید با برخورداری از دیپلماسی فعال، واقع‌بین و آگاه و شجاع که خط قرمزش تامین عزت میهن و مصالح ملّی و رفع تنگناها و محدودیت‌ها از جمله تحریم‌ها که بر اقتصاد و معیشت و حتی توان نظامی، اثر منفی داشته است، پیش رفت». رئیس دولت اصلاحات همچنین تذکری به اعضای انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها داد و خطاب به آنها تصریح کرد: «باید دولت را حمایت کرد. دولتی که با مشکلات و موانع فراوان تلاش می‌کند که مردم را راضی و میهن را سربلند کند. ولی انتظار این است که دولت هم برای بازپس گرفتن حقوق و اختیارات خود و اعمال بهتر و بیشتر آنچه در اختیار دارد تلاش بیشتر، علمی‌تر و با برنامه‌ریزی سنجیده‌تر کند». خاتمی تاکید کرد: «دوستان اگر انتقادی دارند اولا با رعایت همه جوانب و نه طلبکارانه بیان شود و به جای گلایه‌های بی‌جا روی مطالبات واقعی مردم و نیز وعده‌هایی که به مردم داده شده است، تکیه کنند ثانیا در کنار آن راهکارهای مناسب نیز بررسی و عرضه شود. دولت محترم هم تلاش خود را در جهت دفاع از انتقاد سالم و آزادی اندیشه بیشتر کند بخصوص در جهت جلوگیری از برخوردهای ناروایی که با منتقدان و تشکل‌های سیاسی و مدنی می‌شود».
دانشگاه و مسئولیت اجتماعی
در ادامه این مراسم، هادی خانیکی، عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با تأکید بر اینکه امروز باید بیشتر از هر دوره‌ای درباره مسئولیت اجتماعی دانشگاه سخن گفت و به دنبال احیای امید اجتماعی بود، تاکید کرد: «اما باید بدانیم پیش از آن خودمان تغییر کرده‌ایم؛ اما نمی‌پذیریم. ما از نسلی که زندگی آرمانی داشت به نسلی رسیدیم که آرمانش زندگی شده است. باید به سمت بازسازی شیوه فهم و گفت‌وگو با جامعه حرکت کنیم همچنین عقلانیت ارتباطاتی را ترویج دهیم».
محسن امین‌زاده، معاون پیشین وزارت امور خارجه نیز در سخنانی تصریح کرد: «حکومت باید تکلیف خودش را با جهان بر مبنای منافع ملی ایران در جهت تحقق پیشرفت و توسعه در ایران روشن کند. ایران باید سیاست خارجی خودش را تعدیل و مثل همه کشورهای جهان و مثل کشورهای مخالف آمریکا از جمله چین و روسیه عمل کند. ایران باید با حفظ فاصله‌ها، مناسباتش را با غرب متعادل کند و دشمنی‌هایش با آمریکا و حتی اسرائیل را تبدیل به خودزنی و تخریب مصالح ملی نکند».
غلامرضا ظریفیان، معاون پیشین وزیر علوم نیز با اشاره به اینکه در 10 سال اخیر 12 هزار استاد دانشگاه از ایران خارج شده‌اند که این 60 درصد آن برای چهار سال اخیر است، گفت: «ما اصلاح‌طلبان جایی که لازم باشد از دولت دفاع می‌کنیم؛ چون می‌دانیم چه اتفاقاتی افتاد. ولی الان در کلان این نگاه استراتژیک وجود دارد که می‌خواهند دانشگاه را به سمت استقلال ببرند و امیدوارم تا قبل از سال جدید اتفاقات خوبی بیفتد».