بانوی آهنین یا زنی کانسایی؛ ستاره جدید محافظه‌کاران ژاپن به قدرت رسید

پیام سپاهان - اکو ایران /متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
روز سه‌شنبه، خانم تاکایچی در پارلمان ژاپن به عنوان نخست وزیر این کشور برگزیده شد و عنوان اولین رهبر زن که در تاریخ این کشور را کسب کرد. این اوج یک پیشرفت غیرمنتظره در سیاست و نقطه عطفی در کشوری بود که زنان مدت‌هاست برای نفوذ در آن تلاش می‌کنند.
بازار
سانای تاکایچی، نوازنده درام هوی متال، به عنوان نخست‌وزیر جدید ژاپن و اولین رهبر زن در تاریخ این کشور برگزیده شد.
از رویای «داشتن قلعه خود » تا رهبر حزبی سنت‌گرا و مردسالار
به نوشته نیویورک تایمز، سانای تاکایچی، در اواخر دهه 1970، به عنوان یک زن جوان، روزانه شش ساعت با اتوبوس و قطار از خانه والدینش در غرب ژاپن برای رفتن به دانشگاه در رفت و آمد بود. او طرفدار موسیقی هوی متال و موتورسیکلت‌های کاوازاکی بود و آرزوی رفتن به خانه جدید را داشت. اما مادرش در ابتدا اصرار داشت که او در خانه بماند و او را از زندگی در پانسیون قبل از ازدواج منع می‌کرد. خانم تاکایچی در خاطرات خود در سال 1992 نوشت: «من رویای داشتن قلعه خودم را داشتم».
روز سه‌شنبه، خانم تاکایچی در پارلمان ژاپن به عنوان نخست وزیر این کشور برگزیده شد و عنوان اولین رهبر زن که در تاریخ این کشور را کسب کرد. این اوج یک پیشرفت غیرمنتظره در سیاست و نقطه عطفی در کشوری بود که زنان مدت‌هاست برای نفوذ در آن تلاش می‌کنند.
خانم تاکایچی، 64 ساله، که در نزدیکی نارا، پایتخت باستانی ژاپن بزرگ شده، از برچسب‌های ساده‌لوحانه سرپیچی می‌کند. او زمانی صریحاً در مورد چالش‌های کار سیاسی به عنوان یک زن در ژاپن صحبت می‌کرد، اما اکنون رهبر حزب لیبرال دموکرات سنت‌گرا و مردسالار است. او نگرانی خود را در مورد وابستگی ژاپن به ایالات متحده ابراز کرده است، اما هم‌چنین گفته که امیدوار است از نزدیک با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، همکاری کند.
او یک نوازنده درام آماتور است که گروه‌هایی مانند Iron Maiden و Deep Purple را می‌پرستد، با این حال کت و شلوار آبی می‌پوشد تا به دیگر قهرمان خود، مارگارت تاچر، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، ادای احترام کند.
به راه راست: ژاپن بازگشته!
انتظار می‌رود خانم تاکایچی، شاگرد شینزو آبه، طولانی‌ترین نخست‌وزیر ژاپن که در سال 2022 ترور شد، ژاپن را بیشتر به سمت راست سوق دهد و به موج پوپولیستی اخیر که شباهت‌هایی با جنبش ماگای (دوباره آمریکا را سرافراز سازیم) ترامپ دارد، پاسخ دهد. او سیاست‌های جنگ‌طلبانه در مورد چین را پذیرفته است؛ این پیام را که »ژاپن بازگشته» ترویج کرده؛ جنایات ژاپن در طول جنگ جهانی دوم را کم‌اهمیت جلوه داده؛ و وعده داده که مهاجرت و گردشگری را با دقت بیش‌تری کنترل کند..
به گفته یوشیکو ساکورای، روزنامه‌نگار و فعال برجسته‌ای که از خانم تاکایچی حمایت کرد: «او می‌خواهد ژاپن را برای مردم ژاپن و جهان قوی و مرفه کند. او با جهان خارج روراست است. اما او هم‌چنین می‌داند که ما باید واقعاً ژاپنی خوبی باشیم. ما باید فرهنگ، سنت‌ها، فلسفه و تاریخ خود را بشناسیم».
خانم تاکایچی با بزرگ‌ترین آزمون زندگی سیاسی خود تاکنون روبرو خواهد شد، زیرا با عدم قطعیت جدید در مورد اتحاد نظامی و اقتصادی ژاپن با ایالات متحده دست و پنجه نرم می‌کند. انتظار می‌رود او هفته آینده در توکیو با ترامپ ملاقات کند - کسی که مقامات ژاپنی را با تعرفه‌ها و پیشنهادهایی مبنی بر این‌که این کشور باید هزینه بیش‌تری برای حضور نیروهای آمریکایی در منطقه بپردازد، به ستوه آورده است.
آرزوی «یک گل رز سرخ»
در حالی که بسیاری از سیاستمداران ژاپنی از محافل ثروتمند و نخبه می‌آیند، خانم تاکایچی در شرایط متوسطی در استان نارا -منطقه‌ای پر از معابد، زیارتگاه‌ها، جنگل‌های انبوه و تپه‌های سرسبز- بزرگ شد. مادرش در اداره پلیس کار می‌کرد و پدرش در یک قطعه‌ساز خودرو کار می‌کرد. موتوکو شیمادا، دوست دوران کودکی خانم تاکایچی، هم‌کلاسی مو مشکی‌اش را به یاد می‌آورد که با دانش‌آموزانی که در یک اردوی مدرسه ظرف غذایشان را فراموش کرده بودند، اونیگیری خانگی یا کوفته برنجی درست می‌کرد و املت می‌پخت. خانم شیمادا می‌گوید: «او بسیار خندان و بسیار کم‌حرف بود. او تصویر یک زن قوی را نداشت. اما وقتی کسی به خوبی با دیگران قاطی نمی‌شد یا تقلا می‌کرد، متوجه می‌شد و می‌توانست به او کمک کند».
به نظر می‌رسید خانم تاکایچی از سنین پایین از فشارهایی که زنان ژاپنی با آن مواجه بودند، آگاه بود. خانم تاکایچی در بیوگرافی سال 2024 خود که توسط ایجی اوشیتا نوشته شده، به یاد می‌آورد که مادرش به او گفته بود «یک گل رز سرخ» باشد و از او خواسته بود «در عین حال که خارهایی برای مقابله با خطا دارد، ظرافت زنانه خود را حفظ کند».
با اینکه او در موسسات خصوصی نخبگان در توکیو پذیرفته شده بود، والدینش او را تحت فشار قرار دادند تا در دانشگاه دولتی کوبه - در حدود 50 مایلی شمال غربی زادگاهش-، تحصیل کند . خانم تاکایچی در مصاحبه‌ها گفته است که آن‌ها احساس می‌کردند دخترشان به دلیل دختر بودن نیازی به تحصیلات دانشگاهی ندارد و می‌خواستند برای حمایت از برادر کوچک‌ترش پس‌انداز کنند. پس از فارغ‌التحصیلی، خانم تاکایچی در موسسه حکومت و مدیریت ماتسوشیتا -یک مرکز آموزشی مشهور برای سیاستمداران جوان و رهبران تجاری- شرکت کرد. در اواخر دهه 1980، او به ایالات متحده، رقیب اصلی اقتصادی ژاپن در آن زمان، علاقه‌مند شد و در دفتر نماینده سابق پاتریشیا شرودر از کلرادو، یک دموکرات و فمینیستی پرشور، کارآموزی کرد. خانم تاکایچی تحت تأثیر سخنرانی احساسی خانم شرودر در سال 1987 قرار گرفته بود که اعلام کرد برای ریاست جمهوری نامزد نخواهد شد. خانم تاکایچی تلگرافی برای خانم شرودر فرستاد و او را تشویق کرد که روزی دوباره نامزد شود و به او پیشنهاد کمک داد.
در واشنگتن، خانم تاکایچی حضوری پرانرژی داشت و همکارانش را با سوالاتی در مورد سازوکار داخلی کنگره و سیاست خارجی آمریکا روبرو می‌کرد - و عشق به کره بادام زمینی را در آن‌ها پرورش می‌داد. آندره‌آ کمپ، دستیار سابق خانم شرودر، گفت که در آن زمان هیچ نشانه‌ای از دیدگاه‌های محافظه‌کارانه او در مورد مسائل دفاعی یا اجتماعی وجود نداشت.
مناظره‌کننده‌ای ستیزه‌جو و دشواری‌های سیاست مداری زنانه
وقتی به ژاپن بازگشت، خانم تاکایچی به عنوان نویسنده و شخصیت تلویزیونی کار کرد و به عنوان یک مناظره‌کننده ستیزه‌جو شهرت پیدا کرد. در سال 1993، او فعالیت سیاسی خود را آغاز کرد و به عنوان یک نماینده مستقل از نارا با شعار اصلاحات سیاسی در انتخابات پارلمان پیروز شد. پدرش پس‌انداز بازنشستگی خود را برای مبارزات انتخاباتی او هزینه کرد.
در پارلمان ژاپن، خانم تاکایچی خیلی زود متوجه انزوای زن بودن در سیاست شد. او به یاد می‌آورد که همکاران مردش گاهی اوقات رفتار تحقیرآمیزی با او داشتند و اغلب در سونا و کلوپ‌های اجتماعی در حال معامله بودند -جایی که ملاقات با قانونگذاران زن امکان‌پذیر نبود. او در سال 1993 به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «برای یک زن واقعاً دشوار است که با یک مرد رو در رو ملاقات کند. مردم دارند تماشا می‌کنند و من نمی‌خواهم رسوایی عجیبی درست شود. ما نمی‌توانیم از ساعت 5 بعد از ظهر استفاده کنیم».
میهن‌پرست؛ ستاره واقعی محافظه‌کاران و شکست جمع مردانه
در سال‌های اولیه حضورش در پارلمان، او اتحاد پایداری با آقای آبه، نماینده مجلس ملی‌گرا با پیشینه خانواده‌ای نخبه، ایجاد کرد. این دو در مورد مسائلی مانند افزایش هزینه‌های نظامی و افزودن لحن میهن‌پرستانه‌تر به کتاب‌های درسی تاریخ، به اشتراک نظر رسیدند.
وقتی آقای آبه در سال 2006 برای اولین دوره نخست‌وزیری خود انتخاب شد، خانم تاکایچی را در کابینه خود منصوب کرد و او را به یکی از برجسته‌ترین زنان در سیاست ژاپن تبدیل کرد. او در سال 2012، در آغاز دوره دوم خود که هشت سال به طول انجامید، خانم تاکایچی را دوباره منصوب کرد. او به مدافع سرسخت سیاست‌های او، از جمله تلاش‌ها برای اصلاح قانون اساسی ژاپن برای آزادسازی ارتش پس از دهه‌ها صلح‌طلبی پس از جنگ، و برنامه اقتصادی او که بر پول ارزان و تلاش‌های محرک دولتی تأکید داشت، تبدیل شد.
خانم تاکایچی سعی کرد آقای آبه را متقاعد کند که دوباره در سال 2021 نامزد شود، اما او نپذیرفت. در این زمان، خانم تاکایچی وارد رقابت برای رهبری حزب شد شد، آقای آبه از او حمایت کرد. آقای آبه در آن زمان گفت: «خانم تاکایچی ستاره واقعی محافظه‌کاران است». او در آن رقابت شکست خورد و در رقابت دیگری در سال 2024 نیز نتوانست به موفقیتی دست یابد.
وقتی آقای آبه در بیرون ایستگاه قطار در نارا، هنگام سخنرانی ترور شد، خانم تاکایچی بسیار اندوهگین شد. او در آن زمان گفت که «هرگز تا این حد از نظر جسمی و روحی احساس ضعف نکرده بود». او در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «من باید از امروز خیلی سخت کار کنم، در غیر این صورت باید از او عذرخواهی کنم».
وقتی شیگرو ایشیبا در ماه سپتامبر اعلام کرد که پس از یک سری شکست‌های انتخاباتی شرم‌آور برای حزب لیبرال دموکرات، از سمت نخست‌وزیری استعفا خواهد داد، خانم تاکایچی دوباره دستش را برای رهبری حزبش بالا برد. او چهار مرد را شکست داد و با پیامی مبنی بر تبدیل «اضطراب‌های مردم به امید»، موجی از حمایت را در میان اعضای عادی حزب به دست آورد.
بانوی آهنین یا زنی کانسایی؛ نبرد تازه آغاز شده!
با افزایش شهرت خانم تاکایچی، زندگی خصوصی او نیز زیر ذره‌بین قرار گرفته است. او در سال 2004 با تاکو یاماموتو، یکی دیگر از سیاستمداران حزب لیبرال دموکرات، ازدواج کرد. آن‌ها در سال 2017 از هم جدا شدند - خانم تاکایچی گفته که این زوج در خانه مشاجرات سیاسی شدیدی داشته‌اند - و سپس در سال 2021 دوباره ازدواج کردند. در آن زمان، آقای یاماموتو نام خانوادگی خانم تاکایچی را برای خود برگزید، که اقدامی نادر در فرهنگ مردسالار ژاپن است.
در شهر کاشیهارا در نارا، زادگاه خانم تاکایچی، که حدود 125000 نفر جمعیت دارد، دوستان و هوادارانش پیروزی او را جشن گرفته‌اند، در معابد محلی برای موفقیت او دعا کرده‌اند و ارکیده‌های سفید به دفتر منطقه‌ای او فرستاده‌اند.
نارا، شهر محل تولد او، در زندگی سیاسی‌اش حضوری برجسته داشته است. در طول مبارزات انتخاباتی اخیر، او گردشگران را به لگد زدن به گوزن‌های محبوب پارک نارا متهم کرد. او به خاطر این اظهار نظر که برخی آن را بیگانه‌هراسی می‌دانستند، مورد انتقاد قرار گرفت.
یوکیتوشی آرایی، آرایشگر سابق خانم تاکایچی در نارا، در پیشگامی مدل موی کوتاه او که او را مشهور کرده، نقش داشته است. او گفت که می‌خواسته چشم‌ها و گوش‌هایش قابل مشاهده باشد تا نشان دهد افرادی را که ملاقات می‌کند، می‌بیند و می‌شنود. او گفت که احساس می‌کند خانم تاکایچی ویژگی‌های مردم منطقه کانسای در مرکز ژاپن را حفظ کرده است: شوخ‌طبعی و فروتنی. او یک بار به او یک بطری شامپو داد که گفته می‌شود خانم تاچر در سفر به توکیو دوست داشته است. او با اشاره به لقبی که رسانه‌های بریتانیایی به خانم تاچر داده‌اند، گفت: «فکر نمی‌کنم او یک «بانوی آهنین» باشد. حال و هوای او حال و هوای یک زن کانسایی است».
پس از پیروزی او در انتخابات رهبری حزب لیبرال دموکرات در این ماه، آقای آرایی به موکل سابق خود پیامک داد تا به او یادآوری کند که از خودش مراقبت کند. خانم تاکایچی دو روز بعد پاسخ داد. او نوشت: «نبرد اکنون آغاز می‌شود».