پیام سپاهان - در قالب رویداد ملی ایران جان-اصفهان-ایران، برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه خبر سیما شامگاه شنبه با اجرای مهدی خسروآبادی به موضوع بحرانی فرونشست زمین و تهدید آثار تاریخی و زیرساخت‌های شهری در اصفهان پرداخت.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز اصفهان ؛ این گفت‌و‌گو با حضور مهدی جمالی‌نژاد استاندار اصفهان، حسینعلی حاجی‌دلیگانی نماینده مردم شاهین‌شهر، میمه و نایب‌رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی و بهرام نادی عضو کارگروه فرونشست استان اصفهان و استاد ژئوتکنیک دانشگاه آزاد نجف آباد برگزار شد.
جلوگیری از برداشت منابع آب زیرزمینی خلاء قانونی ندارد
حسینعلی حاجی‌دلیگانی، نماینده مردم شاهین‌شهر و میمه و نایب‌رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی با اشاره به پیگیری‌های نظارتی مجلس، گفت: وظایف نمایندگان فراتر از قانون‌گذاری است و شامل نظارت و پیگیری اجرایی نیز می‌شود.
وی با بیان اینکه آب‌های زیرزمینی دشت برخوار (زیر اصفهان) در حال تخلیه است، به گزارش آماده کمیسیون اصل 90 اشاره و خاطرنشان کرد: آب زیرزمینی زیر دشت اصفهان- برخوار، اکنون در مجلس پیگیری می‌شود. همان‌طور که اشاره شد، خلأ قانونی وجود ندارد، اما وظایف نمایندگان تنها قانون‌گذاری نیست؛ پیگیری و نظارت نیز جز آن است.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
فور نشست 16.5 سانتیمتری زمین در شمال شهر اصفهان
نماینده مردم شاهین‌شهر و میمه و نایب‌رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس شورای اسلامی گفت: اکنون در شمال اصفهان مانند دشت برخوار میزان فرونشست 16 و نیم سانتی‌متر در سال است؛ یعنی هر سال 16 و نیم سانتی‌متر این زمین فرومی‌ریزد. این واقعیت تلخی است که وجود دارد و اگر این روند را متوقف نکنیم، فاجعه‌ای بزرگ‌تر به بار خواهد آورد.
حاجی دلیگانی در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر اینکه آیا مجلس توانسته این مسئله را در سطح ملی مطرح کند، گفت: فرونشست اکنون در جلسات مجلس، چه جلسات علنی و چه کمیسیون‌های تخصصی، کامل ملموس شده و نقاط مختلف کشور که دچار این فرونشست هستند، مطرح است.
وی افزود: این پدیده نه تنها اصفهان، بلکه تهران، البرز، قزوین، همدان، مشهد، گلستان و حتی مازندران را تهدید می‌کند، اما شهر اصفهان به طور خاص درگیر فرونشست است و تنها به دشت محدود نمی‌شود.
اجرای قانون قدیمی و تاثیر آن بر فرونشست زمین
در ادامه بهرام نادی عضو کارگروه فرونشست استان اصفهان و استاد ژئوتکنیک دانشگاه آزاد در پاسخ به سوال مجری درباره امکان اقدامات فوری کوتاه‌مدت و بلندمدت از دیدگاه کارشناسی، ریشه بحران را در قوانین قدیمی دانست و توضیح داد: بحثی که در فرونشست وجود دارد، این است که چرا به اینجا رسیده‌ایم. یک سری مواردی وجود دارد، مانند قوانینی که تا به حال در جهت تخلیه آب بوده و این قوانین همچنان ادامه دارد، مانند قانون توزیع عادلانه آب که مربوط به سال 1361 است.
وی گفت: این قانون منجر شده که 150 هزار چاه غیرمجاز، مجاز شود. وقتی 150 هزار چاه غیرمجاز مجاز می‌شود، مفهومش این است که به سمت تخلیه آب‌ها پیش می‌رویم. تخلیه آبخوان مختص اصفهان نیست؛ کل ایران این تخلیه را تجربه می‌کند و طبق آمار وزارت نیرو، 147 میلیارد مترمکعب کسری آبخوان در کشور داریم. یعنی تهران، البرز، قزوین، همدان، اصفهان، همه دچار فرونشست هستند؛ مشهد، حتی گلستان و مازندران متأسفانه فرونشست را دارند، اما اصفهان به صورت خاص، شهر اصفهان درگیر فرونشست است و تنها به دشت محدود نمی‌شود.
نادی ادامه داد: باید بازنگری در قوانین انجام دهیم و قانون جامعی داشته باشیم که متولی آب و کنترل آب را مشخص کند.
وی گفت: قانون توزیع عادلانه آب در سال 1360 اتفاق افتاده، یعنی 150 هزار چاه غیرمجاز در سال 1361 مجاز شده که اگر منحنی آب را نگاه کنیم، افت تراز آب از سال 1361 فوق‌العاده شدیدتر شده است. قانون بعدی که آمده، بحث قانون بهینه‌سازی مصرف آب کشاورزی است که اجازه برداشت را همچنان می‌دهد، اما مشروط به الگوی کشت و وزارت کشاورزی، مجلس و وزارت نیرو را مکلف می‌کند که ظرف یک سال الگوی کشت را انجام دهند. برای همین، اکنون الگوی کشت به صورت فراگیر انجام نمی‌شود.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
سکونت یک میلیون و 242 نفر در پهنه با نرخ بالای فرونشست در شهر اصفهان
استاندار اصفهان با توصیف شرایط بحرانی فرو نشست زمین گفت: 9 ایستگاه اصلی شهر اصفهان در شرایط فرونشست بحرانی است. 274 فلکه اصلی آتش‌نشانی، 328 مسجد، 37 کتابخانه از 167 کتابخانه، سه بیمارستان اصلی‌مان و یک هتل و تعداد 258 مدرسه، 19 پمپ بنزین همه در پهنه با نرخ بالای فرونشست قرار دارند.
مهدی جمالی نژاد با بیان اینکه اکنون بسیاری از مدارس متأسفانه تخلیه شده، اظهار کرد: یک میلیون و 242 هزار نفر روی پهنه‌ای قرار گرفتند که هر آن، ممکن است فرو بریزد و دفن شوند. 378 هزار و 771 واحد مسکونی. اینها اعداد قابل توجهی است؛ به نظرم نیاز است که تدبیری جدی شود.
وی علت اصلی را خشک شدن زاینده‌رود به عنوان شاهرگ تغذیه آبخوان دانست و گفت: این در واقع یک کار ترکیبی است، هر کسی باید سهم خود را انجام دهد. در حوزه اینکه چه کار کرده‌ایم، چه اتفاقات اشتباهی در گذشته رقم زدیم که به اینجا رسیدیم، بی تردید بسیار مفصل است.
وی ادامه داد: افت سطح آب‌های زیرزمینی را به جد داریم؛ در گذشته به راحتی به آب دسترسی پیدا می‌کردید، اکنون چند صد متر می‌روید و متأسفانه نمی‌شود. افت سطح آب زیرزمینی در اصفهان، دو علت اصلی دارد، اولی خشک شدن زاینده‌رود به عنوان شاهرگ اصلی آبخوان اصفهان، تنها تغذیه‌کننده آبخوان و بدون رودخانه زاینده‌رود این فرونشست هم کند نخواهد شد. از طرف دیگر، چاه‌های متعدد مجاز و غیرمجاز که بی تردید آبخوان‌های فعلی را هم تخلیه می‌کند.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
خشکی زاینده‌رود علت اصلی فرونشست شهر اصفهان
استاندار خاطرنشان کرد: شاید در دشت‌های استان اصفهان، دلیل اصلی افت سطح آب زیرزمینی و فرونشست، برداشت بی‌رویه از آبخوان‌ها به خاطر چاه‌ها باشد، اما در خود شهر اصفهان، بیشتر خشکی زاینده‌رود است. بحث چاه‌ها را بیشتر برای اطراف شهر اصفهان مطرح می‌کنم؛ خود شهر اصفهان که آثار تاریخی و آثار ثبت‌شده جهانی دارد، به دلیل نبود زاینده‌رود است.
وی در پاسخ به سوال مجری درباره اقدامات فوری، گفت: تمام تلاش ما در استان اصفهان بر این است اتفاقاتی رقم بزنیم که برای همه منطقه مفید باشد، باید اتفاقاتی رقم بزنیم که برد-برد باشد برای استان‌های همجوار و برای خود اصفهان.
استاندار اصفهان گفت: از این طرح ها، متأسفانه چندین مورد وجود دارد خود همین آب دریا که اخیراً اتفاق افتاد، کار کمی نبود، اما آب دریا تنها کاری که توانست برای ما انجام دهد، این است که لب تشنه صنایع را‌تر کند؛ تمام تلاش‌مان بر این است که لب تشنه اینها را مشروب کنیم، سیراب کنیم تا بارگذاری روی رودخانه تا حدی کم شود.
در ادامه استاندار جمالی‌نژاد در پاسخ به سوال مجری درباره امکان احیای زاینده‌رود، با امیدواری گفت: بسیاری از کارشناسان نظرشان این است که اگر زاینده‌رود احیا شود، این اتفاق ممکن است روندش خیلی کند شود، متوقف شود و بهبود پیدا کند.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
حاجی‌دلیگانی، نماینده مجلس در پاسخ به پرسش مجری درباره امکان پیگیری‌های بیشتر، با تأکید بر امید به حل مسئله، سه نکته را مطرح کرد: نخست، نبود انعکاس کافی این بحران توسط خود استان؛ دوم، لزوم تبیین واقعیت‌ها با آمار توسط مسئولان ملی، نه صرفاً استانی، تا باورپذیری آن افزایش یابد و سوم، ضرورت گفت‌وگوی مبتنی بر حق و واقعیت با همه ذی‌نفعان است.
وی افزود: که هیچ ایرانی خواستار تداوم خشکی زاینده‌رود و فرونشست نیست و همگان باید برای تغییر وضعیت و جلوگیری از مواخذه نسل‌های آینده تلاش کنند.
رویداد ملی ایران جان، اصفهان ایران که از دیروز بیست و دوم شهریور آغاز شده تا 28 شهریور ادامه دارد . در این رویداد ملی با شعار اصفهان، سرزمین علم، ایمان و هنر تلاش می‌شود برای مخاطبان استانی، ملی، و جهانی به معرفی استان اصفهان در حوزه‌های گردشگری، انرژی خورشید و دانش بنیان‌ها پرداخته شود.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی