بزرگنمايي:

پیام سپاهان - فرهیختگان /متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
فاطمه سادات مرتضوی| روز گذشته فیلمی از جلسه دونالد ترامپ با فعالان اقتصادی آمریکایی در کاخ سفید منتشر شد که رئیس‌جمهور آمریکا خطاب به دارا خسروشاهی، مدیرعامل ایرانی‌تبار شرکت «اوبر» می‌گوید «فکر می‌کنم تو باید این مذاکرات را پیش ببری. شاید [تو برای این کار] بهتر باشی. فکر کنم امروز تو را برای مذاکره بفرستم. عجب ایده‌ای، می‌تواند ایده روز باشد. اصلاً دارا را برای مذاکره با ایران بفرستیم.» فارغ از اینکه کشورمان چقدر توانسته از ایرانیان ساکن خارج برای لابی با نهاد‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی این کشور‌ها استفاده کند، «فرهیختگان» در گزارش پیش رو به بررسی جزئیاتی از زندگی، دارایی و فعالیت‌های اقتصادی برخی از کارآفرینان ایرانی ساکن آمریکا پرداخته است. لازم به ذکر است این لیست فارغ از گرایش‌ها و تفکرات سیاسی این افراد تهیه شده و قرارگرفتن افراد در این لیست، به معنی تأیید یا رد گرایش‌های فکری و سیاسی آنان نیست. 
دارا خسروشاهی، مدیرعامل اوبر
دارا خسروشاهی، مدیرعامل برجسته اوبر، متولد 1348 در تهران است. او در سال 1978 میلادی به همراه خانواده از ایران مهاجرت کرده و ابتدا به فرانسه و سپس به ایالات متحده آمریکا منتقل شد. پدر او بنیان‌گذار گروه صنعتی شیرینی و شکلات مینو در ایران بود. خسروشاهی از سرمایه‌گذاران ایرانی-آمریکایی است که از سال 2017 به عنوان مدیرعامل اوبر در 70 کشور، فعالیت می‌کند. بر اساس گزارش‌ها، دارایی‌های خسروشاهی در سال 2025 حدود 238 میلیون دلار تخمین‌ زده شده است. وی پیش از این در شرکت اکسپدیا، فعالیت می‌کرد. ارزش ناخالص رزرو هتل‌ها و سایر خدمات سفر در اکسپدیا بیش از چهار برابر شد و درآمد قبل از کسر مالیات نیز بیش از دوبرابر گسترش یافت. در همین زمان، اکسپدیا حضور خود را در بیش از 60 کشور گسترش داد و شرکت‌های بزرگی همچون Travelocity، Orbitz و HomeAway را خریداری کرد. 
ایرانی 11 میلیارد دلاری، صدرنشین مجله فوربز
پیرمراد امیدیار، کارآفرین و سرمایه‌گذار ایرانی - آمریکایی، یکی از چهره‌های تأثیرگذار در دنیای تجارت الکترونیک است. امیدیار، یکی از میلیاردر‌های جهان محسوب می‌شود به‌طوری‌که اولین نام ایرانی در لیست ثروتمندان آمریکا در مجله Forbes، پیرمراد امیدیار است که خالص دارایی او در سال 2024 به 10.6 میلیارد دلار می‌رسد. او همچنین در حوزه سرمایه‌گذاری‌های سیاسی و اجتماعی فعال بوده و از حامیان حزب دموکرات در آمریکا محسوب می‌شود. او مؤسس و رئیس هیئت‌مدیره eBay بوده؛ پلتفرمی که برای کاربران امکان خریدوفروش کالا از طریق اینترنت را فراهم می‌کرد. 
امید کردستانی، چهره مشهور در گوگل
چهارمین نام ایرانی در لیست ثروتمندان Forbes، امید کردستانی است که ریاست هیئت مدیریت شرکت پیرسون را برعهده دارد. او به‌عنوان 189امین ثروتمند در جهان شناخته می‌شود. امید کردستانی یکی از چهره‌های برجسته در صنعت فناوری و تجارت الکترونیک است. او در طول دوران حرفه‌ای خود در شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، توییتر و Vodafone نقش کلیدی ایفا کرده است. ارزش خالص دارایی‌های امید کردستانی در سال 2025حدود 957 میلیون دلار تخمین ‌زده شده و مالک 5627540 سهم از شرکت Alphabet Inc (GOOGL)است که ارزش آن حدود 884 میلیون دلار است. همچنین 392860 سهم از Alphabet Inc (GOOG) دارد که ارزش آن 63 میلیون دلار است. او 182210 سهم از Twitter Inc (TWTR) دارد که ارزش آن 10 میلیون دلار تخمین‌ زده می‌شود. کردستانی به‌عنوان معاون ارشد فروش جهانی و عملیات میدانی در گوگل فعالیت داشت و از سال 2015 تا 2020 رئیس اجرایی توییتر بود و از 2022 به بعد رئیس هیئت‌مدیره Pearson PLC بود. 
فریس رضوانی با خودرو‌های هیولا
یکی از کارآفرینان مشهور ایرانی ساکن آمریکا، فریس رضوانی (Ferris Rezvani) است. رضوانی یکی از برترین طراحان ماشین در جهان است. او شرکت خود را به نام «رضوانی موتورز» تأسیس کرده و ماشین‌های سوپر اسپرت میلیون‌ها دلاری تولید می‌کند. رضوانی همکاری‌های بسیار موفقی با شرکت‌های معتبری چون فراری، استون مارتین و دی‌بی‌سی داشته است. وی در توصیف خود می‌گوید: «من فریس رضوانی متولد تهران هستم. سال 1983 زمانی که 9 سالم بود به همراه پدر و مادرم برای زندگی به آمریکا سفر کردیم. سال 2006 اولین کار طراحی خودرو را به صورت حرفه‌ای انجام دادم و آن را به یک شرکت خودروسارزی در هلند فروختم. پدر و عموی من خلبان جنگنده اف 4 در ارتش ایران بودند. دایی‌ام هم در زمان جنگ ایران و عراق خلبان جنگنده بود و برای همین من از بچگی همیشه به عشق اینکه یک روز خلبان بشم، بزرگ شدم و علاقه زیادی به سرعت داشتم. شرایط برای اینکه من خلبان شوم فراهم نشد برای همین تصمیم گرفتم این سرعت را در اتومبیل تجربه کنم و ماشینی بسازم که سریع باشد و حس سرعت رو به من منتقل کند.» 
وی در مصاحبه‌ای می‌گوید علاقه زیادی به تولید خودرو‌های رضوانی در ایران دارد و آخرین بار هم سال 1383 به ایران آمده است. اولین خودروی تولید شده توسط کمپانی «رضوانی موتورز» با نام «بیست» (Beast) یا همان «هیولا» در سال 2014 به بازار عرضه شد. بیست ایکس (Beast X) نسخه پیشرفته‌تر و سبک‌تر از خودروی بیست است. بیست آلفا یا «جنگنده جاده» دیگر خودروی این گروه است که به خاطر سرعت استثنایی‌اش معروف است. تانک دیگر خودرو این گروه مجهز به موتور قوی 6.4 لیتری با 8 سیلندر است و توانایی تولید 500 اسب بخار را دارد. شیشه‌های این خودرو ضد گلوله‌اند و از دوربین حرارتی نیز استفاده می‌کند تا راننده را در جلوگیری از برخورد با حیوانات یا انسان‌ها کمک کند. 
سالار کمانگر در لیست چهره‌های ماندگار گوگل
سالار کمانگر در وب سایت شخصی‌اش، خود را اینگونه معرفی می‌کند. «متولد 1977، تهران، ایران، مدیرعامل اسبق یوتیوب و معاون ارشد ویدئو در گوگل هستم.» وی رهبری تیمی را بر عهده داشت که AdWords گوگل را تعریف و راه‌اندازی کردند و معاون سابق رئیس برنامه‌های وب گوگل، از جمله Gmail، Talk، Calendar، Reader، Orkut، Blogger، Picasa، Video، Docs، Spreadsheets، Presentations و Checkout بوده است. در اکتبر 2010، کمانگر به عنوان مدیرعامل یوتیوب، منصوب شد. پنج نام در سه پیکربندی مختلف به عنوان مخترعان مشترک در چهار اختراع اول ادوردز فهرست شده‌اند، اما کمانگر تنها نامی است که در هر چهار اختراع به نام وی اشاره شده است. سالار کمانگر ازجمله بزرگان و نام‌های ماندگار در تاریخ شرکت گوگل است. 
آرش فردوسی، بنیان‌گذار دراپ‌باکس
آرش فردوسی کارآفرین ایرانی آمریکایی و یکی از دو بنیان‌گذار دراپ‌باکس بوده و مدیر ارشد فناوری است. فردوسی در سال 2011 توسط مجله فرچون به‌عنوان یکی از 40 کارآفرین زیر 40 سال انتخاب شد. همچنین وب‌سایت تک‌کرانچ او را به‌عنوان بنیان‌گذار سال انتخاب کرد. بر اساس گزارش‌های سال 2018 ارزش خالص دارایی‌های فردوسی بیش از1.1میلیارد دلار تخمین زده شد. 
سام نظریان، بنیان‌گذار گروه سرگرمی اس‌بی‌ای
سام نظریان یکی از موفق‌ترین کارآفرینان ایرانی در آمریکاست. نظریان که بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت گروه سرگرمی اس‌بی‌ای و سرمایه‌گذار برخی از تأسیسات تفریحی در لس‌آنجلس، لاس‌وگاس و میامی است ارزش دارایی خالص وی بیش از 150 میلیون دلار برآورد شده است. اس‌بی‌ای، یک شرکت مشاور املاک، سرگرمی، ارائه خدمات هتل‌داری است که در سال 2002 بنیان‌گذاری شد. این شرکت مالک گروه هتل‌ها، رستوران‌ها، مشاوران املاک و برندهای معروفی مانند SLS Hotels، Hyde Lounge، و Katsuya است. 
کامران الهیان، دانشمند تراشه‌ها
الهیان در وب سایت شخصی خود در مورد خودش می‌نویسد: «من در سن 18 سالگی از زادگاهم ایران به مقصد ایالات متحده مهاجرت کردم. در دانشگاه یوتا تحصیل کردم. در سن 22 سالگی، دو مدرک لیسانس و یک مدرک فوق‌لیسانس داشتم.» الهیان می‌گوید ایده‌های زیادی به شرکت‌ها درخصوص طراحی تراشه‌ها ارائه داده اما شرکت‌ها این ایده‌ها را رد می‌کنند و در نتیجه، مجبور می‌شود شرکت خود را راه‌اندازی کند. وی می‌نویسد: «من در سن 27 سالگی، شرکت CAE Systems را تأسیس کردم. ظرف 3 سال، این شرکت توسط Tektronix به قیمت 75 میلیون دلار خریداری شد. در سن 30 سالگی، من شرکت Cirrus Logic، شرکت پیشرو در زمینه تراشه‌ها را تأسیس کردم که ارزش عرضه اولیه سهام آن در کمتر از 5 سال به 150 میلیون دلار رسید. درآمد آن ظرف 10 سال پس از تأسیس به بیش از 1 میلیارد دلار و ارزش بازاری آن به بیش از 3.5 میلیارد دلار رسید.» الهیان می‌گوید من در سال 1989 شرکت مومنتا را تأسیس کردم، جایی که ما محصول پیشرو در زمینه تبلت و قلم لمسی را تولید کردیم. 
مصطفی رونقی بنیانگذار فناوری‌های سلامت‌محور
رونقی یکی از بنیانگذاران و عضو هیئت مدیره اجرایی Cellanome است. پیش از تأسیس Cellanome، او از سال 2008 تا 2021 مدیر ارشد فناوری، معاون ارشد رئیس و عضو تیم رهبری اجرایی در Illumina, Inc. (Nasdaq: ILMN) بود. دکتر رونقی در سال 2016، در زمان حضورش در Illumina، GRAIL، یک پلتفرم برای تشخیص سرطان تأسیس کرد. رونقی پیش از ایلومینا، از سال 1999 تا 2008 محقق اصلی مرکز فناوری ژنوم استنفورد بود. وی تاکنون چندین شرکت دیگر از جمله Pyrosequencing AB، ParAllele Biosciences، NextBio، Avantome و Clear Labs تأسیس کرده که همه به دنبال شناسایی بیماری از طریق فناوری‌های پیشرفته بودند. 
علی و هادی پرتوی
علی و هادی پرتوی دو برادر ایرانی- آمریکایی مقیم ایالات متحده هستند که نامشان با بسیاری از استارتاپ‌های بزرگ سیلیکون ولی همچون دراپ باکس، فیسبوک و code.org گره خورده است.
علی پرتوی، عضو تیم موسس شرکت تبلیغاتی LinkExchange بود که در سال 1998 به قیمت 265 میلیون دلار توسط مایکروسافت خریداری شد. هادی پرتوی در تأسیس استارتاپ تشخیص صدای TellMe Networks نقش داشت که آن هم در سال 2007 به قیمت 800 میلیون دلار به مایکروسافت فروخته شد. برادران پرتوی در سال 1972 (1350 شمسی) در تهران به دنیا آمدند. آنها نوه‌های تاجر مشهور ایرانی مجید خسروشاهی بوده و با مدیرعامل کنونی اوبر یعنی دارا خسروشاهی، نسبت خویشاوندی دارند. پدر برادران پرتوی، فیروز پرتوی مؤسس دانشکده فیزیک دانشگاه شریف است. علاوه بر دراپ‌باکس، استارتاپ‌های دیگری همچون BlueKai, Flixster, IronPort, Practice Fusion, Facebook, Zappos و Airbnb نیز در مراحل اولیه‌ سرمایه‌گذاری میزبان این دو برادر ایرانی- آمریکایی بودند. آخرین و مشهورترین پروژه‌ برادران پرتوی، وبسایت آموزشی Code است.
امیر خسروشاهی
امیر خسروشاهی، کارآفرین و متخصص هوش مصنوعی ایرانی‌- آمریکایی است که نقش مهمی در توسعه فناوری‌های یادگیری عمیق داشته است. او در دانشگاه هاروارد تحصیل کرد و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته فیزیک و ریاضیات دریافت کرد. خسروشاهی هم ‌بنیان‌گذار Nervana Systems بود، شرکتی که در زمینه سخت‌افزار و نرم‌افزار یادگیری عمیق فعالیت داشت. در سال 2016، شرکت Nervana Systemsتوسط اینتل با مبلغ 408 میلیون دلار خریداری شد. پس از این، وی به عنوان معاون و مدیر ارشد فناوری (CTO) محصولات هوش مصنوعی در اینتل منصوب شد. او در توسعه Nervana Cloud‌و Nervana Engine نقش کلیدی داشت، که به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین پلتفرم‌های یادگیری عمیق شناخته می‌شد. او در حال حاضر مشاور در Neurophos است، شرکتی که در زمینه هوش مصنوعی فعالیت دارد.
فرهاد مهیت
یک کارآفرین ایرانی- آمریکایی است که در حوزه فناوری و تجارت الکترونیک فعالیت دارد. او بنیان‌گذار BizRate.com در سال 1996 بود، که یکی از اولین پلتفرم‌های بررسی و رتبه‌بندی فروشگاه‌های آنلاین محسوب می‌شود. این شرکت بعدها به Shopzillaتغییر نام داد و در سال 2005 با مبلغ 565 میلیون دلاربه E.W. Scrippsفروخته شد. مهیت همچنین بنیان‌گذار Flipagram بود، اپلیکیشنی که امکان ساخت ویدئوهای کوتاه با موسیقی را فراهم می‌کرد و در سال 2017 توسط ByteDance‌خریداری شد و به TikTok تبدیل شد. او در حال حاضر بنیان‌گذار GoodParty.orgاست، پلتفرمی که از هوش مصنوعی برای حمایت از نامزدهای مستقل در انتخابات بدون نیاز به حمایت مالی احزاب استفاده می‌کند. 
پیام زمانی، مدیر عامل DotNetNuke
پیام زمانی از آگوست 2024 مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره Inspirato است. او بنیان‌گذار و مدیرعامل One Planet Group، یک شرکت سرمایه‌گذاری خصوصی در حوزه فناوری سفر و گردشگری است. در سال 1994، Autoweb.com را تأسیس کرد و در سال 2001، Reply.com را راه‌اندازی کرد که بعداً به Buyerlink تغییر نام داد. ارزش خالص دارایی او حداقل 21.7 میلیون دلار است که تا تاریخ 4 ژوئن 2025 برآورد شده است. او مالک 5.4 میلیون سهم از سهام ISPO است. 
پژمان نوزاد
نوزاد کار خود را با فروش فرش‌های ایرانی در پالو آلتو آغاز کرد و سپس به‌عنوان یکی از بنیان‌گذاران Pear VC شناخته شد و در سال‌های 2023 و 2024 در لیست Midas Seed قرار گرفت. به‌عنوان شریک در Pear، سرمایه‌گذاری‌هایی را در شرکت‌هایی مانند DoorDash (با ارزش بازار 85.6 میلیارد دلار)، Guardant Health (با ارزش بازار 4.9 میلیارد دلار) و SoundHound (با ارزش بازار 4.1 میلیارد دلار) هدایت کرد. سرمایه‌گذاری‌های فعلی او شامل Vanta (با ارزش 2.4میلیارد دلار)، خدمات حقوق و دستمزد Gusto و شرکت ذخیره‌سازی ابری Dropbox است. در سال 2024، او نظارت بر راه‌اندازی فضای کاری 30 هزار فوت مربعی برای استارتاپ‌های هوش مصنوعی در منطقه Dogpatch سان‌فرانسیسکو را بر عهده داشت. او در مارس 2025 به باشگاه ورزشی COH Sports پیوست. 
مانی خوش‌بین
مانی خوش‌بین یک کارآفرین ایرانی، سرمایه‌گذار املاک و مستغلات و مدیرعامل کمپانی خوش‌بین است که هم اکنون ساکن ایالات متحده آمریکاست. او در طول 20 سال گذشته موفقیت‌های بسیاری کسب نموده و به یکی از ثروتمند‌ترین افراد ایرانی خارج از کشور تبدیل شد. وی سابقه نگارش کتاب را نیز دارد. 
سینا تمدن
سینا تمدن تا حوالی سال 2000 به‌عنوان معاون ارشد برنامه‌های کاربردی در اپل فعال بود، از او به‌عنوان تنها جایگزین استیو جابز نام می‌برند. سینا تمدن متولد سال 1335 شمسی در شهر تبریز است و فارغ‌التحصیل دانشگاه پردیو در ایالات متحده آمریکاست. ثروت وی حداقل 73 میلیون دلار تخمین ‌زده می‌شود. 
گلی عامری
گلی عامری (گلی یزدی) یکی از ثروتمندترین دیپلمات‌ها در جهان است. او یک سرمایه‌گذار ایرانی آمریکایی است و ثروت خالص او حداقل 5 میلیون دلار است. او پس از اعلام بازنشستگی از صلیب سرخ، یک پلتفرم فناوری برای تلفن همراه با نام StartItUp راه‌اندازی کرد. پلتفرمی که برای کمک به کارآفرینان طراحی شده بود. او دستیار سابق وزیر امور خارجه ایالات متحده در امور آموزشی و فرهنگی و معاون وزیر دیپلماسی بشردوستانه در فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ بود. 
برایان اعتماد
برایان اعتماد یک تاجر و کارآفرین ایران آمریکایی است که با اخذ مدرک دکترا در رشته حقوق از دانشگاه نیویورک به شغل وکالت رسیده و اکنون مدیریت یک مجموعه گسترده چند میلیارد درهمی را در امارات متحده عربی بر عهده دارد. گفته می‌شود درآمد برایان اعتماد به بیش از 100 میلیون دلار در سال می‌رسد. عمده درآمد وی از طریق شرکت تملیک و ساخت‌وساز است. ارزش شرکت تملیک او در سال 2019 چیزی در حدود 1.2میلیارد دلار تخمین زده شد و تا به امروز احتمالاً به بیش از 2 میلیارددلار می‌رسد. 
ساسان گودرزی
ساسان گودرزی مدیرعامل یک شرکت نرم‌افزاری و مالی به نام Intuit است. در سال‌های اخیر ثروت وی بالغ بر 87 میلیون دلار برآورد شده است. گودرزی مالک بیش از 793 واحد از سهام شرکت Intuit به ارزش 18,025,748 دلار بوده و در 12 سال گذشته سهام خود را به ارزش 51,623,986 دلار به فروش رسانده است. علاوه بر اینها وی در سمت فعلی خود 17,506,700 دلار برای شرکت مذکور پول ساخته است. 
بازار