جنگ داخلی در حلقه ترامپ بر سر دیپلماسی با ایران
سیاسی
بزرگنمايي:
پیام سپاهان - فرارو /متن پیش رو در فرارو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
دونالد ترامپ همچنان بر موضع خود در قبال ایران پافشاری کرده است و از درخواستهای اسرائیل برای حمله به تأسیسات هستهای ایران خودداری کرده است. این در حالی است که برخی از مقامات اسرائیلی بر این باورند که فرصت محدودی برای اقدام نظامی دارند. ایران نیز به غنیسازی اورانیوم ادامه میدهد و به هیچ عنوان از این حق خود عقبنشینی نمیکند. در میان این کشمکشها، ترامپ به دنبال راهحلهای دیپلماتیک است، اما شرایط برای دستیابی به توافق پیچیده است.
راشل بید-پولیتیکو| یک جناح بانفوذ از تندروهای جمهوریخواه پشت درهای بسته کارزاری را به راه انداخته اند تا دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا را به عقبنشینی از مسیر دیپلماسی با ایران وادار سازند؛ آن هم نه صرفاً با کنار گذاشتن مذاکرات هستهای، بلکه با چراغ سبز نشان دادن به حمله احتمالی اسرائیل علیه تهران. این فشار خزنده، زنگ خطر را در اردوگاه ترامپ و حلقه نزدیکانش به صدا درآورده و آنان نیز اکنون بهطور فعالانه پاتک سیاسی خود را برای حفظ مسیر دیپلماتیک رئیسجمهور به جریان انداختهاند.
جنگ داخلی در حلقه ترامپ بر سر دیپلماسی با ایران
هفته گذشته، در ضیافت ناهاری خصوصی در کاخ سفید، «مارک لوین»، مجری سرشناس و تندرو رادیوهای محافظهکار، در حضور رئیسجمهور ادعا کرد که ایران تنها چند روز با تولید یک سلاح هستهای فاصله دارد؛ گزارشی که به گفته یک مقام اطلاعاتی و یکی از متحدان مطلع، توسط دستگاه اطلاعاتی خود ترامپ رد شده است. لوین در ادامه از ترامپ خواست مجوز حمله اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران را صادر کند؛ پیشنهادی که دونالد ترامپ پیشتر در گفتوگویی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، آن را خطری بزرگ برای نابودی مسیر دیپلماسی دانسته بود.
در بحبوحه تنشهای دیپلماتیک، مارک لوین آتش یک رویارویی علنی را علیه استیو ویتکاف، فرستاده ویژه و از نزدیکترین چهرههای معتمد دونالد ترامپ شعلهور کرده است؛ چهرهای که مسئولیت مستقیم هدایت مذاکرات حساس را بر عهده دارد. ویتکاف در همان جلسهای حضور داشت که این حملات آغاز شد. در این نشست، آیک پرلموتر، سرمایهدار نامآشنای جمهوریخواه و مدیر سابق کمپانی مارول اینترتینمنت نیز شرکت کرده بود؛ فردی که رابطهای نزدیک و قدیمی با ویتکاف دارد.
در سوی دیگر میدان، نگاههای نگران وفاداران جنبش «مگا» بهسوی رسانههای تحت سلطه روپرت مرداک دوخته شده است؛ بهویژه نیویورک پست که بهشکل تهاجمی و بیسابقهای به استیو ویتکاف تاخته و در برههای حتی او را «بلندگوی قطر» لقب داده است. این حملات لفظی، موجی از خشم را در میان برخی از چهرههای نزدیک به ترامپ برانگیخته؛ کسانی که این هجمهها را تلاشی هدفمند برای تضعیف روند حساس مذاکرات قلمداد میکنند. در همین حال، بنابر اظهارات یک منبع آگاه، خود مرداک نیز در محافل خصوصی نارضایتیاش را از رویکرد استیو ویتکاف در پیشبرد گفتوگوها ابراز کرده است.
تاکر کارلسن علیه مارک لوین: جنگافروزی ممنوع
تنها چند ساعت پس از دیدار مارک لوین با دونالد ترامپ، تاکر کارلسن که آشکارا از جزئیات این جلسه باخبر بود در شبکهی اجتماعی ایکس، لوین را به تلاش برای کشاندن ایالات متحده به جنگی ناخواسته متهم کرد. تاکر کارلسن در یادداشتی نوشت: «هیچ اطلاعات موثق و معتبری وجود ندارد که نشان دهد ایران در آستانه ساخت بمب است یا حتی چنین برنامهای در دستور کار دارد؛ هیچ.» او تاکید کرد: «پس چرا مارک لوین بار دیگر جنجال سلاحهای کشتار جمعی به راه میاندازد؟ برای آنکه حواس شما را از هدف اصلی پرت کند»
در حالیکه بسیاری از جنگطلبان جناح سنتی حزب با دیدهی تردید به تلاشهای دیپلماتیک استیو ویتکاف مینگرند، جناح میانهروتر با صراحت بر ضرورت کاهش تنش با تهران پافشاری میکند. در میانه این کشاکش، شخص دونالد ترامپ ایستاده؛ رهبری که با وعده پایاندادن به «ماجراجوییهای بیپایان» و جنگهای آمریکا در آنسوی مرزها به قدرت رسید. برخی از نزدیکان او همچنان اطمینان دارند که ترامپ به این موضع وفادار خواهد ماند و حتی میگویند فشارهای فزایندهی اخیر، اکنون برایش آزاردهنده شدهاند. یکی از دوستان قدیمی ترامپ میگوید: «لوین و مرداک مدام دور و برش میچرخند و راستش فکر میکنم این کارشان نتیجه معکوس میدهد. چون من ترامپ را میشناسم؛ وقتی او تصمیمش را بگیرد، شاید بعدها بتوانی از زاویهای تازه وارد شوی، اما اگر مدام فشار بیاوری، بیشتر در موضعش سفت و سخت میشود.»
«کارولاین لویت»، سخنگوی کاخ سفید، به پولیتیکو گفت: «رئیسجمهور همواره آماده است به طیف متنوعی از دیدگاهها درباره هر موضوع گوش دهد؛ اما در نهایت، تصمیمگیرنده نهایی خود اوست.» او تاکید کرد: «در قبال ایران، موضع رئیسجمهور ترامپ کاملاً روشن است: او به دنبال پیشبرد مسیر دیپلماسی و دستیابی به توافق است. با این حال، اگر ایران این مسیر را مسدود کند، ترامپ سایر گزینهها را نیز مدنظر خواهد داشت.»
دونالد ترامپ شامگاه دوشنبه با لحنی تردیدآمیز دربارهی چشمانداز توافق با ایران سخن گفت. او اعلام کرد که ایالات متحده روز پنجشنبه در دور جدیدی از مذاکرات با ایران شرکت خواهد کرد، اما در عین حال هشدار داد که مسیر پیش رو هموار نیست. به گفتهی دونالد ترامپ، «ایرانیها خواستههایی مطرح میکنند که نمیتوان به آنها تن داد. مسئله اینجاست که آنها از برخی برنامههایشان حاضر نیستند چشمپوشی کنند؛ مشخصاً در زمینهی غنیسازی اورانیوم. اما این موضوع برای ما غیرقابل قبول است.» او با تأکید بر اختلاف عمیق دو طرف افزود: «ما دقیقاً نقطهی مقابل این رویکرد را دنبال میکنیم. متأسفم که باید بگویم روند مذاکرات تاکنون امیدوارکننده نبوده و در صورت شکست گفتوگوها، پیامدهای آن میتواند بسیار سنگین باشد.»
سایه سنگین گزینههای نظامی و خیزش صدای ضدجنگ در آمریکا
در حالیکه بازیگران اصلی تلاش دارند مساله را به دوگانههایی ساده فروبکاهند: یا توافق یا جنگ؛ یا حمله به تأسیسات یا ایرانِ مجهز به سلاح هستهای؛ اما واقعیت چهرهای بسیار پیچیدهتر دارد.در صورت فروپاشی مذاکرات، احتمال اینکه آمریکا یا اسرائیل (یا هر دو) به گزینه نظامی روی بیاورند، بهشدت بالا میرود. اما این تنها گزینه نیست. واشنگتن میتواند به امید بازگشت تهران به میز گفتوگو راهکار فشار حداکثری را مجدداً در پیش گیرد. چنین رویکردی، در پشت درهای بسته مورد حمایت برخی از چهرههای برجستهی حزب جمهوریخواه قرار دارد. با این حال، تحلیلگران امور نظامی هشدار میدهند: حتی در صورت حمله نظامی آمریکا و اسرائیل، نتیجه چیزی بیش از عقبانداختن موقت برنامه هستهای ایران نخواهد بود.
همزمان با تشدید بحثها پیرامون سرنوشت مذاکرات هستهای، صدایی تازه از دل جنبش «مگا» به گوش میرسد. از چارلی کرک تا جک پوسوبیک، فعالان رسانهای این جریان با بهرهگیری از تریبونهای پرمخاطب خود، رئیسجمهور را تشویق میکنند که در مسیر دیپلماسی بماند و از ورود ناخواسته به جنگی که میتواند به رهبری اسرائیل شکل بگیرد، خودداری کند. در این میان، جیدی ونس معاون رئیسجمهور و شاید قدرتمندترین چهره جناح ضد جنگ حزب جمهوریخواه نیز وارد این میدان شده است. او که ارتباط نزدیکی با چهرههای بانفوذ جنبش «مگا» در فضای مجازی دارد، اندکی پس از دیدار ترامپ با مارک لوین، در پادکستی با تئو وان با قاطعیت از مواضع استیو ویتکاف دفاع کرد.
پیشنهاد استیو ویتکاف: غنیسازی محدود ایران در چارچوب کنسرسیوم منطقهای
استیو ویتکاف اخیراً پیشنهادی به ایران ارائه کرده است که به تهران اجازه میدهد سطح محدودی از غنیسازی اورانیوم را حفظ کند، اما در نهایت، این فعالیتها تحت چارچوب یک کنسرسیوم منطقهای ادامه یابد. هرچند ایران بهصراحت اعلام کرده قصد ندارد از ظرفیت غنیسازی داخلی خود صرفنظر کند؛ موضوعی که ترامپ آن را «خط قرمز» اعلام کرده، ویتکاف با طرح این راهکار در تلاش است تا شکاف میان دو طرف را کاهش دهد. یک مقام ارشد دولت این پیشنهاد را «فرصتی برد-برد» توصیف کرد که به هر دو طرف امکان میدهد موضع خود را حفظ کرده و در عین حال، از بنبست عبور کنند. هنوز پاسخ رسمی تهران به این طرح اعلام نشده است. قرار است استیو ویتکاف برای ششمین دور مذاکرات، روز جمعه یا یکشنبه با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران دیدار کند.
در میان حلقه جنگطلبان واشنگتن، حالا صدای تازهای بلند شده است؛ این گروه معتقد است که زمان حمله به ایران فرارسیده و این بهترین فرصت در چندین سال گذشته است. آنها به مجموعهای از حملات گسترده اسرائیل اشاره میکنند که به گفتهشان، توان عملیاتی گروههای مقاومت در منطقه را به طرز محسوسی کاهش داده است. مارک دوبوویتز، مدیر بنیاد دفاع از دموکراسیها و از چهرههای مخالف ایران میگوید مباحث علنی اخیر در واشنگتن، در حال تضعیف این باور هستند که ایالات متحده در صورت لزوم اراده و توان اقدام نظامی علیه ایران را دارد یا حاضر است در این مسیر از اسرائیل پشتیبانی کند. او هشدار داد: «کسانی که مخالف تقویت یک تهدید نظامی معتبر هستند، ناخواسته مسیر دستیابی به یک توافق ضعیف با تهران را هموار میکنند؛ توافقی که میتواند نهایتاً اسرائیل را به سوی گزینهای سوق دهد که همه از آن اجتناب میکنند»
در همین گیرودار، یاران نزدیک ترامپ و شماری از مقامات دولت او که نسبت به گزینه نظامی محتاطاند، روایتهای منتشرشده در برخی رسانههای محافظهکار را در محافل خصوصی، محصول لابیگری جنگطلبان و جریانهای همسو با اسرائیل میدانند و چندان جدی نمیگیرند. این مقامات، بخش عمدهای از هفته گذشته را صرف بیاعتبار کردن گزارشی از فاکس نیوز کردند که به استناد ادعای سرویس اطلاعاتی اتریش مدعی شده بود ایران طرحهای وسیعی برای توسعه تسلیحات هستهای و برتری منطقهای دارد.
این جدال رسانهای و سیاسی، درست در بحبوحه انتشار تازهترین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی شکل گرفته؛ گزارشی که تأکید دارد تهران در سه ماه گذشته میزان ذخایر «اورانیوم نزدیک به سطح تسلیحاتی» خود را افزایش داده است. بر اساس گزارش نیویورک تایمز، این دستاورد فنی حالا به ایران اجازه میدهد سوخت مورد نیاز برای ساخت تقریباً 10 سلاح هستهای را تأمین کند. با این حال، مقامات آمریکا تأکید میکنند که برآورد فعلی دولت ایالات متحده نشان میدهد ایران هنوز تصمیم قطعی برای حرکت بهسوی تولید سلاح هستهای نگرفته است.
شکاف واشنگتن و تلآویو: آیا ترامپ در برابر فشارهای اسرائیل میایستد؟
در این میان، یک متغیر ناشناخته همواره بر معادلات حاکم است: هیچیک از طرفین مذاکره، از جمله ایران و ایالات متحده، بهطور قطع نمیدانند ترامپ چه تصمیمی خواهد گرفت. طبق گفته یکی از منابع آگاه، رئیسجمهور آمریکا آنقدر در باورهای خود قاطع بوده که «مایکل والتز» را بهدلیل همراستایی با اسرائیلیها برای حمله به ایران از مقام مشاور امنیت ملی خود برکنار کرده است. با این حال، حتی در میان حامیان دیپلماسی نیز نگرانیهایی وجود دارد که تغییرات غیرمنتظره در تصمیمات ترامپ ممکن است معادلات را بهطور کامل به هم بریزد.
یکی از منابع نزدیک به مذاکرات میگوید: «ترامپ در آنچه که میخواهد و در اعطای اختیار به ویتکاف برای پیشبرد برنامههایش، کاملاً مصمم است. اما بسته به اینکه از چه کسی آخرین مشورت را بگیرد، ممکن است تصمیماتش کمی تغییر کند.» در همین حال، برخی از جنگطلبان دخیل در لابیگریهای مربوط به ایران، معتقدند ترامپ بهطور آشکار نشان داده که در صورت لزوم آماده است از نیروی نظامی استفاده کند. به باور آنها، پیگیری دیپلماسی به هر قیمت، یک سوءبرداشت از اهداف واقعی رئیسجمهور است. مارک لوین، یکی از چهرههای برجسته این جریان، در یکی از برنامههای اخیرش گفت: «خبر خوب این است که دونالد ترامپ... انزواطلب نیست. او کارهایی را که باید انجام میداد، انجام داده. اما هنوز هم نیروهایی هستند که در تلاشند او را تحت فشار قرار دهند تا به سمت انزواطلبی پیش برود.»
در حالی که کشمکشها میان ترامپ و اسرائیل همچنان ادامه دارد، اسرائیل در محافل خصوصی از دولت ترامپ خواسته است تا در حمله به تأسیسات هستهای ایران به آنها بپیوندد. با این حال، ترامپ تاکنون در برابر این فشارها ایستاده و مقاومت کرده است. یکی از متحدان ترامپ و یک مقام آمریکایی که در جریان مذاکرات قرار دارد، میگویند که در ماه مه، زمانی که ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل و یکی از نزدیکترین مشاوران نتانیاهو، به واشنگتن سفر کرد، ترامپ از او خواست که در جریان سفر به منطقه خاورمیانه، اسرائیل از حمله به ایران خودداری کند. ترامپ در اواخر همان ماه، این درخواست را دوباره تکرار کرد.
تصمیم دونالد ترامپ برای ترجیح دادن دیپلماسی بر اقدام نظامی همچنین شکاف فزاینده میان واشنگتن و اسرائیل را برجسته میکند. اقدامات حمایتی ترامپ در قبال اسرائیل طی دوره نخست ریاستجمهوریاش به او این امکان را داده که در برابر انتقادهای نتانیاهو یا دیگرانی که ممکن است او را به «عدم حمایت کافی از اسرائیل» متهم کنند، مصون بماند. ترامپ بهرسمیت شناختن اورشلیم بهعنوان پایتخت اسرائیل، انتقال سفارت آمریکا به این شهر، بهرسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر بلندیهای جولان و میانجیگری توافقهای ابراهیم را در کارنامه دارد.
اما اکنون، این دو متحد نزدیک در خصوص ایران با یکدیگر در تقابل قرار گرفتهاند. حتی پیش از شکلگیری اختلاف نظر بر سر راهبرد، مقامات اسرائیلی از تصمیم آمریکا برای پایان دادن به کارزار علیه حوثیها و همچنین از نادیده گرفتن سفر به اسرائیل در جریان تور خاورمیانهای رئیسجمهور ابراز نارضایتی کرده بودند. یکی از متحدان دیرینه ترامپ میگوید: «رئیسجمهور از جنگ حمایت نخواهد کرد... اما به شما میگویم، این افراد حاضر نیستند پاسخ منفی را بپذیرند.» وی ادامه داد: «به همین دلیل است که شکافی در روابط بنیامین نتانیاهو و رئیسجمهور ترامپ ایجاد شده... اسرائیل فضای کنونی را درک نمیکند. جنبش مگا از عملیات نظامی حمایت نمیکند.»
بازار ![]()
لینک کوتاه:
https://www.payamesepahan.ir/Fa/News/970055/