پیام سپاهان - وطن امروز /متن پیش رو در وطن امروز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
عصر جمعه به وقت محلی، پایگاه مشترک المندورف - ریچاردسون در حومه شمالی انکوریج صحنه یکی از مهم‌ترین رویدادهای دیپلماتیک سال بود: دیدار رودرروی «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور ایالات متحده و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور فدراسیون روسیه؛ نشستی که پیش‌تر برای 6 تا 7 ساعت برنامه‌ریزی شده بود، اما به شکلی غیرمنتظره کمتر از 3 ساعت به پایان رسید؛ بی‌آنکه توافقی روشن درباره بحران اوکراین یا نقشه‌ای عملی برای کاهش تنش‌ها حاصل شود.
بازار ![]()
ورود پرهیاهو، سکوت سرد
استقبال رسمی با فرش قرمز، پرواز نمادین جنگنده‌های اف 22 و حضور یک بمب‌افکن پنهانکار بی 2 در آسمان انکوریج، آغاز این نشست را به مراسمی نمایشی بدل کرد. 2 رهبر پس از پیاده شدن از هواپیماهای ریاست جمهوری، برابر پرده‌ای با شعار «آلاسکا 2025» و «در جست‌وجوی صلح» عکس یادگاری گرفتند اما هیچ سخنی نگفتند و پرسش‌های خبرنگاران بی‌پاسخ ماند.
سپس در حرکتی غیرمعمول، پوتین به جای خودروی زرهی اختصاصی روسیه، همراه ترامپ در لیموزین ریاست‌جمهوری آمریکا به سمت محل مذاکرات حرکت کرد؛ حرکتی که به گفته ناظران غربی، بیش از آنکه نشانه حسن نیت باشد، یک تاکتیک نمادین برای نمایش نزدیکی و شکستن پروتکل‌های قدرت تلقی شد.
تغییر ترکیب مذاکرات؛ خصوصی‌ای که عمومی شد
کاخ سفید ساعاتی پیش از نشست اعلام کرد گفت‌وگوی صرفاً دوجانبه میان ترامپ و پوتین لغو شده و جلسه با حضور مشاوران کلیدی برگزار خواهد شد. از سوی واشنگتن، «مارکو روبیو» وزیر خارجه و «استیو ویتکاف» نماینده ویژه برای امور اوکراین و از سوی مسکو، «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه و «یوری اوشاکوف» مشاور ارشد کرملین در مذاکرات حاضر شدند. یک مقام اروپایی این تغییر را «توسعه‌ای اطمینان‌بخش» دانست و آن را نشانه‌ای از احتیاط واشنگتن برای جلوگیری از ابهامات احتمالی خواند؛ به‌ویژه با توجه به سابقه انتقادات داخلی علیه ترامپ در نحوه تعامل با روسیه.
گفت‌وگوهای کوتاه‌تر از برنامه
با وجود وعده کرملین برای مذاکرات طولانی، کل جلسه 3 ساعت به طول انجامید و برنامه ناهار کاری لغو شد. ترامپ در نشست خبری مشترک با لحنی مثبت گفت: «ما پیشرفت‌های زیادی داشتیم، روی بسیاری از نکات توافق شد و تنها چند موضوع باقی مانده است». با این حال، هیچ سند مشترکی منتشر نشد و ترامپ در پایان صرفاً تأکید کرد با زلنسکی، رهبران اروپا و ناتو تماس خواهد گرفت تا آنها را در جریان قرار دهد. پوتین نیز در سخنان خود با تأکید بر «رفع ریشه‌های تهدید در اوکراین» از لزوم ادامه گفت‌وگو سخن گفت و در اقدامی نمادین، به زبان انگلیسی خطاب به ترامپ گفت: «دیدار بعد در مسکو»؛ پیشنهادی که ترامپ بی‌آنکه تأیید کند، «ممکن» دانست.
کی‌یف غایب و اروپا‌ی نگران
«ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین بلافاصله پس از نشست اعلام کرد اروپا باید در تمام مراحل مذاکرات حضور داشته باشد. او با انتقاد از کنار گذاشته شدن اوکراین از میز مذاکره، گفت: «هیچ نشانه‌ای از تغییر سیاست روسیه نمی‌بینیم. امروز هم شهرهای ما هدف حمله قرار گرفتند». به گزارش رسانه‌ها، ترامپ در حاشیه دیدار نامه‌ای از «ملانیا ترامپ» درباره سرنوشت کودکان ربوده‌شده اوکراینی به پوتین تحویل داد؛ موضوعی که به دلیل پیگرد حقوقی پوتین در دادگاه کیفری بین‌المللی حساسیت ویژه‌ای دارد اما کرملین واکنش رسمی به آن نشان نداد.
روایت‌های متناقض رسانه‌ای
بازتاب نشست آلاسکا در رسانه‌های جهان متنوع و بعضاً متضاد بود.
بی‌بی‌سی دیدار را «پیروزی تصویری برای پوتین» توصیف کرد و یادآور شد استقبال رسمی از او در خاک آمریکا، پس از سال‌ها انزوا، برای کرملین یک امتیاز نمادین بزرگ بود.
سی‌ان‌ان از کوتاه شدن زمان مذاکرات و ابهام‌گویی ترامپ انتقاد کرد و آن را «نشانه شکست دیپلماتیک» خواند.
الجزیره محور اصلی مذاکرات را «تحریم‌ها و منافع اقتصادی روسیه» دانست و تأکید کرد پوتین در تلاش برای کاهش فشارهای غرب بود.
وال‌استریت ژورنال بر «سنت‌شکنی پوتین» در سوار شدن بر لیموزین ترامپ تمرکز کرد و آن را نمایش نزدیکی به کاخ سفید ارزیابی کرد.
فایننشال تایمز از نگرانی زلنسکی نوشت و اینکه پوتین 3 هدف خود - عکس یادگاری، خروج از انزوا و تعویق تحریم‌ها - را محقق کرد.
اسکای نیوز با تیتر «ترامپ تحقیر شد»، نشست را به سود کامل پوتین دانست.
نیویورک‌تایمز هشدار داد ممکن است توافق‌های پنهان درباره اوکراین یا تحریم‌ها صورت گرفته باشد.
لوموند واکنش پاریس را بازتاب داد که نشست آلاسکا را «ضربه به وحدت غرب» توصیف کرده است.
اندیشکده‌هایی چون بروکینگز، کارنگی و رند کورپوریشن نیز هشدار دادند عدم حصول توافق روشن می‌تواند به تشدید جنگ در اوکراین یا حتی گسترش دامنه آن به مناطق دیگری همچون مولداوی بینجامد.
دستاوردها و ناکامی‌ها
دستاورد روسیه: خروج از انزوای دیپلماتیک، نمایش صحنه‌های نمادین در خاک آمریکا و تثبیت تصویر «قدرت برابر» با واشنگتن.
دستاورد آمریکا: امکان ارائه تصویر ترامپ به عنوان «میانجی صلح» در سیاست داخلی و نمایش تمایل به مذاکره.
ناکامی مشترک: فقدان نقشه عملی، عدم دستیابی به آتش‌بس در اوکراین، کوتاه بودن زمان نشست و لغو ناهار کاری که نشانه‌ای از اختلافات عمیق تلقی شد.
عکس یادگاری به جای صلح
نشست آلاسکا با تمام نمادهای پرزرق‌وبرقش - از پرواز بمب‌افکن‌ها تا دست دادن روی فرش قرمز - در نهایت بیش از آنکه «آغاز صلح» باشد، به «جنگ روایت‌ها» در رسانه‌ها و پایتخت‌ها منتهی شد. پوتین با آرامشِ سردِ همیشگی، اهداف نمادین خود را محقق ساخت و ترامپ با لحنی مثبت اما دست خالی به واشنگتن بازگشت. تا زمانی که توپخانه‌ها در اوکراین خاموش نشود و توافقی مکتوب و اجرایی به امضا نرسد، نشست آلاسکا چیزی بیش از یک قاب تصویری در تاریخ دیپلماسی نخواهد بود: سلام گرم با پایان سرد.