پیام سپاهان - اکو ایران /متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
ترامپ با حلقه کوچک از مشاوران نزدیک خود بدون برنامهریزی قبلی تماس میگیرد و جلسات در زمانی که لازم باشد، تشکیل و تصمیمات به سرعت اتخاذ میشود.
بازار ![]()
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، برای حل مهمترین اولویتهای سیاست خارجی خود، از روسیه گرفته تا خاورمیانه، این مسائل را تنها به گروه کوچکی از مشاوران خود محول کرده است. حتی با وجود اینکه این اولویتها گسترش مییابد، مانند حمله احتمالی به ونزوئلا، گروه یادشده همچنان کوچک باقی مانده است.
باور تزلزلناپذیر به حلقه نزدیکان
به نوشته پولتیکو، این نشانهای از باور تزلزلناپذیر رئیسجمهوری آمریکا به حلقه داخلی خود است که از دوستان قدیمی و خانواده تشکیل شده است و عدم اعتماد عمیق ترامپ نسبت به دستگاه امنیت ملی و وزارت امور خارجه را مورد تأکید قرار میدهد؛ نهادهایی که برای دههها به عنوان ستون فقرات روابط خارجی ایالات متحده عمل کردهاند. این گروه غیرمعمول و کوچک شامل استیو ویتکاف، دوست دیرینه املاک و مستغلات ترامپ، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه، جیدی ونس، معاول رئیسجمهور، پیت هگست، وزیر دفاع، و سوزی وایلز، رئیس دفتر ترامپ، است.
این ویتکاف بود که از جرد کوشنر، داماد ترامپ، درخواست کمک کرد تا در مذاکرات صلح مربوط به اسرائیل و حماس وارد عمل شود؛ موضوعی که بخشی از آن به نقش کوشنر در شکل دادن به توافقنامههای ابراهیم در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ مربوط میشود. ویتکاف و کوشنر که ترامپ آنها را بهترین معاملهگران خود میداند، با یکدیگر همکاری کردند تا طرح صلح 28 بندی اوکراین-روسیه را که ماه گذشته میلادی منتشر شد، تدوین کنند؛ طرحی که در نهایت مورد قبول واقع نشد.
تصمیماتی که به سرعت برق و باد اتخاذ میشوند
طبق اعلام یکی از مقامات کاخ سفید، ترامپ با حلقه کوچک از مشاوران نزدیک خود بدون برنامهریزی قبلی تماس میگیرد و جلسات در زمانی که لازم باشد، تشکیل و تصمیمات به سرعت اتخاذ میشود. این مقام افزود: «همه چیز فقط به رئیسجمهور بستگی دارد که بر اساس کدام اصل، چه کاری انجام میشود.»
در واقع سلسله مراتب کمی وجود دارد و در رابطه با اینکه چه کسی میتواند به رئیسجمهور دسترسی پیدا کند، محدودیتی نیست. یکی از مقامات سابق دولت آمریکا میگوید که ترامپ خواهان توافقهای صلح و به دست آوردن اعتبار مربوط به این توافقها است و او نگرانی کمتری نسبت به جزئیات توافقها دارد.
با این حال، به نظر میرسد اعضای تیم ترامپ همواره در مسائل مختلف دارای تفاهم نیستند، چراکه هیچ پیشرفتی در رابطه با روسیه رخ نداده و نگرانی فزایندهای وجود دارد مبنی بر اینکه مسئله جنگ احتمالی در ونزوئلا از کنترل دولت خارج شود.
رویکرد خطرناک ترامپ درباره مذاکرات
ریچارد هاس، رئیس سابق شورای روابط خارجی که به عنوان مشاور ارشد کالین پاول، وزیر امور خارجه جورج دبلیو بوش خدمت کرد، معتقد است: «اینکه چندین نفر را داشته باشید که به طور مستقل مذاکرات را انجام میدهند، واقعا خطرناک است.»
در رابطه با اوکراین، ترامپ در ابتدا ویتکاف و اکنون کوشنر را برای مذاکره با روسیه انتخاب کرده است. همچنین روبیو و تا حدی کمتر جیدی ونس، به عنوان گفتوگوکنندگان با متحدان اروپایی، اوکراین و گاهی اوقات روسیه عمل کردهاند.
به باور هاس: «بسیار بهتر است یک نفر که از همه مسائلی که به همگان گفته میشود، آگاهی دارد، به تصمیمگیری درباره موضوعاتی که باید مطرح شوند بپردازد و بده بستانها را مدیریت کند. زمانی که آشپزهای زیادی در آشپزخانه حضور دارند، هیچ تضمینی وجود ندارد آنچه که به طور مستقل به اوکراین، اروپا و روسیه گفته میشود، با یکدیگر تناسب دارند.»
دولت ترامپ استدلال میکند که یک تیم کوچکتر چابکتر است و بوروکراسی کمتر به معنای نشت اطلاعات کمتر است. و از همه مهمتر، این تیم کوچک اعتماد رئیسجمهور را داراست. برای مثال، کوشنر در ابتدا برای کمک به برنامه صلح اسرائیل و سپس اوکراین فراخوانده شد که علت آن به موفقیت اثباتشده او در مذاکرات توافقنامههای ابراهیم و مناقشه در شورای همکاری خلیج فارس در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ مربوط میشود. کوشنر همچنین از دوستان ویتکاف به حساب میآید.
این وضعیت باعث شده است برخی رهبران و دیپلماتهای خارجی که روابط شخص قوی با رئیسجمهوری آمریکا دارند، از جمله مقامات اسرائیل یا کشورهای حاشیه خلیج فارس یا دستیاران ارشد ترامپ، یک سطح قابل توجه از دسترسی را پیدا کنند. اما نبود شورای امنیت ملی آمریکا به شکل سنتی خود باعث شده است دیگران از سطح دسترسی قابل اتکا به دولت ترامپ برخوردار نباشند.
دسترسی دشوار متحدان به کاخ سفید
یک دیپلمات اروپایی مستقر در واشنگتن اظهار داشت: «ما با سورپرایزهای بسیاری روبهرو شدهایم. این طبیعت ترامپ است. اما زمانی که شما به کاخ سفید دسترسی ندارید، بسیار دشوار است که اطلاعات بگیرید و حتی دشوارتر است که اطمینان حاصل کنید آنها از نقطه نظر شدهاند آگاه هستند.»
تیم ارتباطات شورای امنیت ملی آمریکا در تابستان امسال با دفتر مطبوعاتی کاخ سفید ادغام شد؛ موضوعی که موجب محدود شدن اطلاعات منتشرشده از سوی دولت شده است. همچنین صدها نفر از کارمندان در سال جاری میلادی تعدیل شدند و این اتفاق در برخی از کمیتههای شورای امنیت ملی نیز رخ داد. مسئلهای که برای برخی از مقامات دیرینه سیاست خارجی در واشنگتن مشکلسازتر بوده، به پایان یافتن نقش سنتی شورای امنیت ملی در ارائه طیفی از دیدگاهها به رئیسجمهوری آمریکا مربوط میشود.
یکی از مقامات پیشین شورای امنیت ملی که در دو دولت دموکراتیک فعالیت داشت، اعلام کرد: «برای مثال، مسائل حقوقی مربوط به حمله به قایقها به طور مفصل در جلسات شورای امنیت ملی مورد بحث قرار میگرفت و سپس به رئیسجمهور ارائه میشد. این ایده که طرح صلح 28 بندی از سوی اوکراین قبول نمیشد، موضوعی است که متخصصان به سرعت به آن پی میبردند. اما آنها (حلقه نزدیک ترامپ) اهمیتی نمیدهند چراکه فقط میخواهند اوکراین آن را دربست قبول کند.»
محول کردن تصمیمات سیاستی آمریکا به متحدان
برخی دیپلماتهای قدیمی و پیشکسوتان سیاست خارجی آمریکا از ویتکاف، یک تاجر که در کشورهای دیگر منافع دارد، به خاطر نداشتن تجربه و دانش در زمان مواجهه با بحثهای حساس با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، انتقاد کردهاند، اما دولت ترامپ از استراتژی او دفاع کرده است.
ویتکاف همچنین نشان داده که نسبت به محول کردن تصمیمات سیاستی به متحدان اشتیاق دارد، البته در صورتی که اعتبار آن تصمیمگیریها در نهایت به ترامپ برسد. بخش عمدهای از طرح صلح 21 بندی ترامپ برای غزه توسط قطر و با نظرات دیگر کشورهای عربی و ذینفعان مسلمان نوشته شد و طرح صلح اخیر 28 بندی کاخ سفید برای اوکراین توسط ویتکاف و کریل دمیتریف، دستیار کرملین، در فلوریدا تهیه شد.
ایوو دالدر، سفیر سابق آمریکا در ناتو در دوران ریاستجمهوری باراک اوباما، گفت: «هیچکس نباید از هرج و مرجی که رویکرد ترامپ برای پایان دادن به جنگ در اوکراین را در بر گرفته، تعجب کند. وقتی هیچ فرآیند واقعی برای تدوین سیاست، ارائه راهنمایی، تعامل با دولتهای خارجی و تعیین یک مسیر مشخص وجود ندارد، این اتفاق رخ میدهد.»
در کاخ سفید، امور سیاست خارجی پیش از آنکه با ترامپ در مورد آن مشورت شود، به طور عمده توسط روبیو، وایلز و ونس مورد نظارت قرار میگیرد. هگست نیز در برخی جلسات بسیار مهم در حوزه نظامی حضور پیدا میکند. روبیو که به عنوان مشاور امنیت ملی نیز فعالیت میکند، عمده زمان خود را در کاخ سفید میگذراند و جلسات منظمی درباره مناقشات جهانی و ونزوئلا تشکیل میدهد. او رابطه نزدیکی با ونس دارد، کسی که گفتوگوهایی را با سنا در مورد مذاکرات اوکراین انجام داده است. ونس در مذاکرات حضور دارد و جلسات توجیهی با رئیسجمهور و اعضای کنگره را انجام میدهد. بنابراین او به طور گسترده در تمام فرآیندها حضور مییابد. مارکو روبیو برخی مذاکرات فنی را مدیریت میکند و معاون رئیسجمهور از این موضوع اطمینان حاصل میکند که همه در راستای هدف تعیینشده حرکت میکنند. در همین حال، ویتکاف به مدیریت تماسهای تلفنی با رهبران اروپایی میپردازد.