پیام سپاهان - سالی که گذشت نخستین سالی بود که رد خودرو روی تابلوی بورس افتاد و با وجود موانع بسیار، شاهد عرضه‌های خودروهای مختلف در بورس کالا بودیم؛ البته این روند در ماه پایانی سال 1401 نسبت به سایر ماه‌ها کم‌رنگ‌تر شد.

26 اردیبهشت سال گذشته بود که عباس یعقوبی، مدیر عملیات بورس کالا خبر داد که بسترهای لازم برای فروش خودرو در بورس کالا فراهم شده و هدف این است که با استفاده از بازاری شفاف و رقابتی، خودرو با قیمتی منصفانه به دست مصرف کننده برسد و بر این اساس کارا دو کابین و کارا تک کابین نخستین خودروهایی بودند که بورسی شدند.
بر این اساس، در روزهای 28 و 31 اردیبهشت و همچنین اول، دوم و سوم خردادماه جمعا 139 دستگاه خودرو کارا تک کابین و کارا دو کابین در بورس کالا عرضه شد. درواقع در 28 اردیبهشت سال گذشته 48 دستگاه کارا دو کابین و 45 دستگاه کاراتک کابین در بورس کالا عرضه شد.

پس از عرضه موفق کارا در بورس قرار بود دو خودروی پر طرفدار دیگنیتی و فیدلیتی نیز در هجدهم خردادماه در تالار خودروی بورس کالا عرضه شوند که این عرضه با دستور وزارت صمت تعلیق شد و می‌توان گفت این نخستین مانع از مانع‌های بی شماری بود که طی ماه‌های بعدی بر سر راه عرضه خودرو در بورس کالا سبز شد. تعلیق مذکور یک وقفه دو ماهه در عرضه خودرو در بورس کالا ایجاد کرد تا اینکه در 26 مردادماه پای خودرو دوباره به بورس باز شد. به طور کلی در مردادماه 600 دستگاه خودرو در بورس کالا عرضه شد که شامل فیدلیتی 7 و 5 نفره و دیگنیتی می‌شد.

فرایند عرضه خودرو در بورس کالا ادامه داشت و تعداد خودروهایی که عرضه شد در شهریورماه نسبت به مردادماه 97 دستگاه بیشتر و تنوع خودروها نیز گسترده‌تر بود. به طوریکه از ششم تا سی‌ام شهریورماه 697 دستگاه خودرو شامل فیدلیتی، هایما، شاهین و دیگنیتی در بورس کالا عرضه شد.

ادامه روند عرضه خودرو در بورس دوباره با کارا تک کابین و کارا دو کابین و البته کامیون کشنده در مهرماه ادامه یافت. در این ماه 228 دستگاه خودرو در بورس کالا عرضه شد.

ماهی که لاماری و 207 بورسی شدند!
با گذر زمان پای خودروهای محبوب‌تری به بورس کالا باز شد؛ به طوریکه این بازار در آبان ماه میزبان پژو 207 دستی و لاماری بود. تقویم نشان می‌دهد پای خودروها از روز نخست آبان ماه به بورس کالا باز شد و در این ماه 2319 دستگاه خودرو شامل لاماری ، کارا، هایما، فیدلیتی، دیگنیتی، جک، کامیون کشنده و پژو 207 دستی در بورس کالا عرضه شدند.

تالار خودروی بورس کالا در آذرماه نسبت به آبان‌ماه هم شلوغ‌تر بود. در این ماه نیز خودروهای متفاوت در بستر این بازار عرضه شدند که هایما، 207 اتوماتیک، تالار اتوماتیک، تارا دستی، لاماری، فیدلیتی، دیگنیتی و... از جمله آن است.

تالار خودروی بورس کالا فصل زمستان سالی که گذشت را طوفانی آغاز کرد و در نخستین ماه این فصل تعداد و تنوع عرضه‌ها چشم‌گیر بود. البته این روند به همین منوال ادامه پیدا نکرد و در میانه‌های زمستان موانع جدیدی سر راه عرضه خودرو در بورس کالا قرار گرفتند.
بر این اساس در دی ماه پژو 207 دستی، دیگنیتی، هایما، دنا پلاس دستی و... در بورس کالا عرضه شدند.

ترمز عرضه‌ها کشیده شد
ورق عرضه خودرو در بورس در بهمن ماه برگشت و با نامه شورای رقابت عرضه منظم خودرو در بورس به یک آشفته بازار تبدیل شد. سوم بهمن بود که شورای رقابت در نامه‌ای به امضای محمدرضا سیدنورانی (رئیس شورا و مرکز ملی رقابت)، خطاب به رئیس سازمان بورس کلیه محصولات دو خودروساز بزرگ (جز هایما و تارا) را انحصاری دانسته و اعلام کرده که باید خودروهای شاهین، دنا و پژو 207 از بورس کالا خارج شوند. واکنش وزارت صمت به این نامه بی خبری و البته حمایت از عرضه خودرو در بورس بوده است. وزیر اقتصاد نیز اعلام کردکه شورای عالی بورس باید درمورد توقف یا ادامه عرضه خودرو در بورس تصمیم‌گیری کند.
پس از ان شورای عالی بورس جلسه‌ای برگزار کرد تا عرضه خودرو در بورس را تعیین تکلیف کند. چراکه شورای رقابت اختیار قانونی لغو عرضه خودرو در بورس کالا را ندارد. البته هیچکدام از اعضای شورا درمورد نتیجه قطعی جلسه مذکور صحبت نکردند و وضعیت عرضه در هاله‌ای از ابهام باقی ماند. حدود یک هفته بعد رییس سازمان بورس اعلام کرد که سازمان بورس درحال مذاکره با شورای رقابت است تا دستورالعملی که درحال اماده‌سازی آن هستند طبق کالاهایی باشد که در سال‌های گذشته به آن وارد شدند. در نهایت 16 بهمن ماه شورای رقابت، به دنبال اعتقاد این سازمان بر انحصاری بودن بازار خودروهای سواری، دستورالعمل تنظیم بازار خودرو را ابلاغ و منتشر کرده و فرمول قیمت‌گذاری خودروهای سواری را مشخص کرد.
طی این مدت چند دستگاه خودرو در بورس کالا عرضه شد.

پس از اتفاقات مذکور ایران خودرو جدولی مبنی بر عرضه محصولات این شرکت در بورس کالا منتشر کرد اما میتوان گفت تنها عرضه‌ای که در اسفند تحقق یافت، 1000 دستگاه 207 دستی بود. البته رئیس سازمان بورس در اخرین نشست خبری خود درمورد اینکه ایران خودرو طبق تعهدات خود محصولات را در بورس عرضه نکرد، گفت: با ایران خودرو برخورد می‌کنیم. این شرکت هم به سازمان دعوت شدند هم از آن ها توضیح مکتوب خواستیم اما هنوز نه رای صادر شده نه تصمیمی گرفته شده است.