چاپ

پیام سپاهان - خراسان / در سالروز درگذشت زنده یاد منوچهر نوذری کارنامه ادبی و طنزپردازی این مجری، دوبلور و بازیگر خاطره ساز را بررسی کرده‌ایم
«مسابقه هفته» یکی از نوستالژی‌های ایرانی‌هاست؛ برنامه‌ای که در دهه 70 هر پنج شنبه‌ شب از تلویزیون پخش می‌شد و زنده‌یاد منوچهر نوذری آن را اجرا می‌کرد.سوال معروف «از کی بپرسم»؟، سوال محوری و پرتکرار مسابقه هفته بود.
در همان ایام، شنونده‌های رادیو هم، هر صبح جمعه منتظر پخش برنامه «صبح جمعه با شما» بودند و هیچ قسمتی را از دست نمی‌دادند. منوچهر نوذری با اجرا و نویسندگی دو تیپ مشهور به نام‌های «آقای ملوّن» و «آقای دست و دلباز»، حسابی مردم را می‌خنداند. او در عین حال که از دردها و مشکلات مردم می‌گفت، آن‌ها را با زبان شیرین طنز برای لحظاتی شاد می‌کرد. امروز 16 آذر، سالروز درگذشت منوچهر نوذری است؛ کسی که از توانمندی فوق‌العاده‌اش در بازیگری، دوبله و اجرا زیاد گفته‌اند، اما شاید کمتر به وجه دیگر کارنامه او، یعنی طنزپردازی، نوشتن کتاب و فیلم نامه‌نویسی اشاره شده باشد. به مناسبت هفدهمین سالروز درگذشت این نویسنده و مجری توانا، از جنبه‌های ادبی و طنزپردازی منوچهر نوذری در سال‌های فعالیتش نوشته‌ایم.
لطیفه‌هایی که در جیب جا می‌شوند!
منوچهر نوذری، استاد طنزپردازیِ بداهه بود. این را همکارانش در رادیو گفته‌اند. او توانایی این را داشت که از یک متنِ خالی از شوخی و طنز، یک لطیفه بسازد و با اجرای آن،‌مخاطب را بخنداند. منوچهر آذری، گوینده پیش کسوت با ذکر خاطره‌ای از این توانایی منوچهر نوذری می‌گوید: «یک بار آقای نوذری یک لطیفه‌ای به من داد و گفت: آذری این را با من اجرا کن. من لطیفه را خواندم و گفتم: آقای نوذری این لطیفه خیلی بی‌مزه و خنک است. با این لطیفه می‌خواهید چه کنید؟ فکر نمی‌کنم تماشاچی اصلاً به آن بخندد. آقای نوذری هم در جواب گفت: نترس! حالا می‌گویم قرار است این را چطور اجرا کنیم و از من خواست که پشت میکروفن برویم. ایشان همان لطیفه را اجرا کرد و تماشاچی‌ها را به خنده واداشت. به قدری این کار را زیبا انجام می‌داد و یک مطلب ساده و عاری از طنز را کمدی می‌کرد که من حیرت می‌کردم». زنده‌یاد نوذری در اوایل دهه 70 کتابی طنز به نام «لطیفه‌های جیبی» منتشر کرد که در جیب جا بشود و همیشه همراه مخاطب باشد. او در مقدمه کتاب نوشته ‌است: «این کتاب را به هیچ‌کس قرض ندهید، چون هرگز به شما پس نخواهد داد. من فکرم این بود که با این مجموعه کوچولو هر جا می‌روید با شما باشم. مخصوصاً ایام تعطیل و عید و مسافرت‌های داخل و خارج. دلم نمی‌آید خداحافظی کنم. به امید دیدار مجدد در لطیفه‌های جیبی بعدی. قربان همگی».
از فیلم نامه‌نویسی تا تشویق یک شاعر به انتشار کتاب
منوچهر نوذری علاوه بر نویسندگی طنز رادیویی، دستی هم بر فیلم نامه‌نویسی داشت. او پیش از انقلاب، فیلم نامه هایی مانند «خیالاتی» را نوشت و خودش هم آن را کارگردانی کرد. نوذری علاقه ویژه‌ای به شعر و ادبیات فارسی داشت و این را می‌شد از تسلط او بر بداهه‌گویی و اجرای بدون اشکال و تپق اش فهمید. جالب این‌که تشویق او باعث شد فردی که به شعر علاقه‌مند بود، بتواند کتاب شعرش را منتشر کند. سوسن شیخ‌محبوبی در سال 96 مجموعه اشعار عاشقانه‌اش به نام «برزخ خیال» را به چاپ رساند و از تشویق زنده‌یاد نوذری برای انتشار آن به ایبنا گفت: «سال‌ها بود به نوشتن علاقه داشتم و خیلی وقت‌ها برای دل خودم می‌نوشتم تا این‌که چند نوشته برای رادیو فرستادم. یکی از استادانی که در برنامه رادیویی «راه شب»، مشوق من برای بهتر نوشتن شد، زنده‌یاد منوچهر نوذری بود که از اشعارم در برنامه‌اش استفاده می‌کرد».
تقدیر رهبر انقلاب از طنزپردازی زنده‌یاد نوذری
رهبر انقلاب در دیدار جمعی از طنزپردازان در تیر 1398 که در مستند «غیررسمی» از تلویزیون پخش شد، ضمن صحبت از اهمیت طنز و طنزپردازی، در بخشی از سخنان خود، به توانایی طنزپردازانی مانند کیومرث صابری(گل‌آقا) و منوچهر نوذری اشاره کردند و گفتند: «خدا بیامرزد آقای نوذری را. آدم بسیار برجسته‌ای بود». ایشان همچنین در سال 1371 در دیدار با هنرمندان رادیو درباره زنده‌یاد نوذری گفته بودند: «آقای نوذری یکی از آن هنرمندان مبتکر، خلاق و واقعی هستند. ایشان هنرمند بسیار باارزشی هستند که من وجودشان را از نعمت‌های خدا بر خودمان می‌دانم. من برنامه‌های مختلف ایشان را گاهی گوش می‌کنم یا می‌بینم؛ بسیار هنرمندند... من روزی که قطعه طنز «آقای ملوّن» را اول بار شنیدم، دیدم این تیپ را کاملاً می‌شناسم».