پیام سپاهان - خراسان / نگاهی گذرا به زندگی و آثار خالق رمان های «تام سایر» و «هاکلبریفین» که از شنیدن نام واقعی اش تعجب می کنید
شاید از شنیدن این جمله که «مارک تواین» که همه ما او را نویسنده داستانهای جذابی مانند «هاکلبری فین» و «تام سایر» می دانیم وجود خارجی ندارد، تعجب کنید، اما حقیقت دارد. ماجرا از این قرار است که نام واقعی او ساموئل لنگهورن کلمنز (Samuel Langhorne Clemens) است، او از 30 نوامبر 1835 تا 21 آوریل 1910 زندگی کرده است. این نویسنده سرشناس نام مارک تواین را از روی اصطلاحی از میان اصطلاحات ملوانان میسیسیپی انتخاب کرده که به معنی «نشانه دوم» است. شاید بتوان جزئیات جذاب، طنز گیرا و خلق شخصیتهای به یاد ماندنی را دلیل اصلی ماندگاری و موفقیت رمان های مارک تواین یا همان ساموئل لنگهورن کلمنز در جهان دانست.این نویسنده و طنزپرداز آمریکایی با کتابهای «ماجراهای هاکلبری فین» و «ماجراهای تام سایر» به شهرت جهانی رسید. او همواره با دقیق شدن در پیرامون خود شخصیتهای داستانی جذابی را خلق میکرد و در حقیقت، آثار او بازتابی از جامعه آمریکاست که با زبان طنز و بهرهگیری از دنیای کودکان، از وضعیت جامعه انتقاد کرده است. ساموئل ششمین فرزند، از هفت فرزند خانواده بود. سه تن از فرزندان این خانواده در کودکی جان خود را از دست دادند.
رود میسیسیپی الهام بخش
ساموئل در مرز ایالت میزوری آمریکا در روستای کوچک فلوریدا با کلبههای چوبی پراکنده به دنیا آمد. چهار ساله بود که خانوادهاش به میزوری که شهری بندری در کنار رود میسیسیپی است، نقل مکان کردند. این رودخانه سحرانگیز خاطرات زیادی از دوران کودکی او را تشکیل میدهد. او روزها و ماههای زیادی به میسیسیپی خیره میشد و مانند بسیاری از نویسندگان، از همان کودکی با خیال پردازیهای ناخواسته به پرورش ذهنش برای نوشتن داستان می پرداخت و روزها را سپری می کرد. آن چه مسلم است و به تأیید بسیاری از نویسندگان و صاحب نظران دنیا رسیده است، رود بزرگ میسیسیپی الهامبخش مارک تواین در نگارش دو کتاب «ماجراهای تام سایر» و «ماجراهای هاکلبری فین» بوده است. در آن زمان برده داری در میزوری قانونی بود و همین موضوع محور این دو داستان ماندگار شد.
سفر برای نوشتن داستان
مارک تواین معروف در زندگیاش شغلهای زیادی داشت. بعد از مرگ پدرش در 12 سالگی در چاپخانههای محلی پادویی میکرد و بعد در روزنامهای که برادرش اوریون کلمنز دایر کرده بود، ابتدا حروفچین و سپس چاپچی شد و در 1859 مجوز ناخدایی کشتی گرفت و ناخدای کشتی شد و یکی از رویاهای کودکیاش به حقیقت پیوست. او روی رودخانه بزرگ میسیسیپی کشتیرانی میکرد و همزمان با نام های مختلف برای مجلات، مقالههای طنز مینوشت. زندگی روی رودخانه میسیسیپی حاصل همین کشتیرانیها روی این رودخانه شگفت انگیز است. بعدها مدتی هم در معدن کارکرد و «وزغ جهنده» در سال 1865 میلادی منتشر شد. همین داستان کوتاه برای مارک تواین شهرتی بینالمللی به ارمغان آورد و این داستان به زبان فرانسوی هم ترجمه شد. در سال 1866 با آلتا کالیفرنیا برجستهترین روزنامه غرب، قراردادی به عنوان خبرنگار سیار امضا کرد. شانس بزرگی که او را به سمت سفر بدون محدودیت مکان و زمان کشاند. او به سفرهای مختلف میرفت، دنیا را میدید و مینوشت. کلمنز سال های پایانی عمرش را با اندوه از دست دادن خانواده اش یکی پس از دیگری سپری کرد و در 21 آوریل 1910 در 74 سالگی درگذشت.
معرفی کوتاه از چند کتاب مارک تواین
کتاب تام سایر
مارک تواین کتاب ماجراهای تام سایر را سال 1876 یعنی در 41 سالگی منتشر کرد. این کتاب، در زمان انتشار با چنان شکست سنگینی در فروش همراه شد که بسیاری از خوانندگان و منتقدان آن زمان از ادامه نویسندگی این نویسنده ناامید شدند و شاید او را تمام شده میدانستند، اما بعدها «تام سایر» دنیا را به شگفتی وا داشت و تبدیل به یکی از پرفروشترین رمان ها شد و طعم واقعی شهرت را به نویسندهاش چشاند.
این کتاب، دوره نوجوانی پسری به نام تام سایر را به تصویر میکشد که در شهری خیالی در اطراف رود میسیسیپی زندگی میکند.
کتاب شاهزاده و گدا
این کتاب درسال 1882 منتشر و بارها با مراجعه به این داستان جذاب فیلمهای سینمایی ساخته شد. این رمان، داستان دو شخصیت به نامهای ادوارد و تام را روایت میکند که از نظر ظاهری کاملاً شبیه هم هستند اما یکی به شدت فقیر و دیگری ولیعهد انگلستان است.
بیگانهای در دهکده
مارک تواین در کتاب بیگانهای در دهکده، داستانی خواندنی و خیالی را نوشته است. داستان، درباره دهکدهای است که مردمش از تمام دنیا بیخبر هستند و با قوانینی خاص و متعصبانه زندگی میکنند. گویی که در قرون وسطی گیر کردهاند و از این که خارج از دهکدهشان دنیا چه پیشرفتهایی دارد، بی خبر هستند. پسرکی به اسم شیطان وارد دهکده میشود و به راحتی در دل بچههای دهکده جایش را باز میکند. غافل از این که ورود او قرار است زندگی مردم را تحت تأثیر قرار دهد. او تلاش میکند با روشهای خاصی مثل دیوانه کردن مردم، دهکده آنها را از بین ببرد.
خاطرات شخصی ژان دارک
داستان خاطرات شخصی ژان دارک به سه بخش تقسیم شده است. تواین این رمان را ابتدا بهعنوان پاورقی در مجله هارپر در ابتدای ماه آوریل سال 1895 منتشر کرد. این اثر آخرین کتاب تکمیلشده مارک تواین است که در سال 1896 در 61 سالگی ساموئل لنگهورن کلمنز نوشته شد. از این نویسنده کتابهای دیگری از قبیل تراژدی ویلسون کلهپوک، تام سایر در خارج، داستان یک اسب و... منتشر شده است.