پیام سپاهان - فرارو /متن پیش رو در فرارو منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
دونالد ترامپ در سیاست خارجی خود از تهدیدهای نظامی و تجاری استفاده میکند، اما در عمل اغلب از اقدام واقعی پرهیز میکند. این رویکرد بهویژه در جنگ تجاری با چین و تهدیدات علیه ایران و تایوان مشاهده میشود. ترامپ بیشتر به لفاظیهای تند و تهدیدهای بیعمل متکی است و در مواجهه با تهدیدات جدی از رویارویی خودداری میکند.
گیدئون راچمن-فایننشال تایمز| این روزها بسیاری از سرمایهگذاران جهانی از اصطلاحی تازه به نام «معامله تاکو» صحبت میکنند. «Taco» مخفف جملهای است که آرمسترانگ آن را ابداع کرده است یعنی «ترامپ همیشه عقبنشینی میکند». این الگو بهخوبی در رویکرد تجاری دولت ترامپ دیده میشود: رئیسجمهور آمریکا وعده میدهد، تعرفههای سنگین بر واردات از یک کشور یا هدف خاص اعمال می کند، اما پس از واکنش منفی بازارها، یا از تصمیم خود عقب مینشیند یا اجرای آن را به تعویق میاندازد.
تهدیدهای نظامی ترامپ؛ بلوفی برای مذاکره یا نمایش قدرت؟
تا کنون، این الگو در مواجهه با کانادا و مکزیک، سپس در مورد تعرفههای «متقابل» علیه تقریبا تمامی کشورهای جهان و بعد با تعرفه 145 درصدی علیه چین مشاهده شده است. تهدید به اعمال تعرفه 50 درصدی بر اتحادیه اروپا نیز تنها به اندازه یک آخر هفته دوام آورد. به این ترتیب، اصطلاح «تاکو» پدید آمد. هفته گذشته در یک کنفرانس خبری، توجه دونالد ترامپ به این اصطلاح جلب شد. او از شنیدن آن خوشنود نبود و آن را «سؤالی زننده» نامید. اما شاید آنچه واقعاً زننده بود، نه لحن سؤال، بلکه صحت آن بود. در حقیقت، «تاکو» نه تنها برای سرمایهگذاران یک ابزار تحلیلی کارآمد است، بلکه میتواند بهعنوان کلیدی برای درک سیاست خارجی ترامپ نیز عمل کند.
جرمی شاپیرو، از شورای روابط خارجی اروپا در مقالهای اخیر تأکید میکند که دونالد ترامپ از تهدیدهای نظامی هولناک لذت میبرد، اما بهندرت آنها را به مرحله عمل میرساند. ترامپ در دوره نخست ریاستجمهوریاش کره شمالی را به «آتش و خشم» تهدید کرد و حتی از نابودی کامل افغانستان ظرف 10 روز صحبت کرده بود. اما در عمل چه اتفاقی افتاد؟ او وارد مذاکراتی با کره شمالی درباره برنامه هستهای این کشور شد. وقتی این مذاکرات شکست خوردند، نه «آتش و خشم» در کار بود و نه حتی یک واکنش جدی. در پنج سال گذشته، کره شمالی برنامه تسلیحات هستهای خود را با سرعت بیشتری پیش برده است، در حالی که بهنظر میرسد دونالد ترامپ اساساً از یاد برده که مسئلهای بهنام کره شمالی وجود داشته است.
در مورد افغانستان، دونالد ترامپ در نهایت با خروج نیروهای آمریکایی موافقت کرد، بدون آن که امتیاز واقعیای از طالبان بگیرد؛ اقدامی که زمینهساز سقوط کابل در دوره ریاستجمهوری بایدن شد. ترامپ در دوره نخست ریاستجمهوریاش، اقدام به ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس ایران در ژانویه 2020 نمود.
با بررسی دو دوره حضور ترامپ در قدرت، جرمی شاپیرو به 22 مورد تهدید به استفاده از زور اشاره میکند، اما تنها در دو مورد این تهدیدها به اقدام واقعی منجر شدهاند. در مجموع، 25 مورد استفاده واقعی از زور ثبت شده است که عمدتاً شامل حملات محدود علیه گروههای تروریستی مانند داعش یا القاعده بودهاند. اما تنها در دو مورد، این اقدامات با تهدید مستقیم رئیسجمهور همراه بودهاند.
از ایران تا تایوان؛ چرا ترامپ تهدید میکند، اما عمل نمیکند؟
جرمی شاپیرو با مرور سوابق سیاستهای دونالد ترامپ به نتیجهای روشن میرسد: ترامپ از تهدید و زور همانطور استفاده میکند که یک قلدر در حیاط مدرسه به کار می برد: در ظاهر بزرگ و قدرتمند به نظر میآید، اما در عمل از رویارویی واقعی حتی با اندک شباهتی به یک نبرد برابر هراس دارد. در نگاه شاپیرو، خشونت واقعی تنها زمانی رخ میدهد که طرف مقابل بهوضوح ضعیفتر باشد و هیچ امیدی به واکنش مؤثر نداشته باشد.
این تحلیل درباره کاربرد اصل «تاکو» (تهدیدی که به دنبال اعمال زور بهویژه در برابر طرف ضعیفتر است) در بحرانهای سیاست خارجی امروز نیز آموزنده است. ترامپ بهطور مکرر تهدید کرده که در صورت شکست مذاکرات برای محدودسازی برنامه هستهای ایران، حمله نظامی به این کشور را در دستور کار قرار میدهد. اما بررسی سوابق و رفتارهای گذشته نشان میدهد که فارغ از نتیجه مذاکرات، او بهاحتمال زیاد از هرگونه اقدام نظامی مستقیم علیه ایران اجتناب خواهد کرد.
در مورد اوکراین، دونالد ترامپ احتمالاً بیشتر از دولت بایدن نسبت به هرگونه اقدامی که منجر به تشدید درگیری با روسیه شود، محتاط خواهد بود. حتی با وجود هشدار هفته گذشته پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، مبنی بر اینکه حمله چین به تایوان ممکن است «در آستانه وقوع» باشد، بعید به نظر میرسد که ترامپ خود را درگیر جنگی بر سر تایوان کند، چرا که در نگاه او، هیچ نفع فوری و حیاتی برای آمریکا در درگیر شدن در چنین جنگی نخواهد بود.
در حلقه نزدیک به ترامپ، صحبتهایی درباره استفاده از ارتش آمریکا برای مقابله با کارتلهای مواد مخدر مکزیک نیز مطرح شده است. با این حال، ترامپ ممکن است حتی از درگیری با این کارتلها نیز بپرهیزد، اگر احتمال دهد که این گروهها قادرند در خاک آمریکا دست به اقدامات تلافیجویانه بزنند.
در عوض، مکانهایی که هم آسیبپذیر به نظر میرسند و هم احتمال کمی دارند که پاسخ دهند، باید نگران باشند. گرینلند، شاید یکی از این مناطق باشد؛ موضوعی که به دانمارک و اتحادیه اروپا میفهماند که باید راههایی برای رساندن این پیام به ترامپ بیابند که اگر علیه این جزیره اقدام شود، بهایی برای آن وجود خواهد داشت. اگرچه ترامپ تمایل زیادی به استفاده از زور ندارد، این ویژگی تنها مختص او نیست. جو بایدن و باراک اوباما نیز آشکارا از اعزام نیروهای آمریکایی به میدان جنگ پرهیز داشتند و این رویکرد مشابه، بیشتر از آنکه به یک استراتژی شخصی ترامپ مربوط باشد، نشاندهنده درسهایی است که این دو رئیسجمهور نیز از تجربیات تلخ جنگهای عراق و افغانستان گرفتهاند.
آنچه ترامپ را متمایز میکند، نه بیمیلیاش به جنگ، بلکه تضاد عمیق میان لفاظیهای سرسختانهاش و احتیاط واقعیاش در میدان عمل است. او عملاً شعار مشهور تئودور روزولت «آرام صحبت کن و چماق بزرگی به دست داشته باش» را بهطور معکوس به اجرا درمیآورد: ترامپ ترجیح میدهد با صدای بلند فریاد بزند، در حالی که در دستش تنها یک مداد دارد.
با این حال، یک مشکل آشکار در اتکای بیش از حد به اصل «تاکو» وجود دارد. حالا که این اصل علنی شده و توجه ترامپ را جلب کرده، ممکن است او تحریک شود تا بهطور نمایشی نشان دهد که واقعاً یک «مرد سرسخت» است. تنها یک روز پس از پرسش «زننده» درباره تاکو، ترامپ تصمیم به افزایش تعرفه واردات فولاد خارجی به آمریکا به 50 درصد گرفت نتیجهگیری روشن است: مسخره کردن یک قلدر، معمولاً ایده خوبی نیست.
بازار
![]()