پیام سپاهان

آخرين مطالب

سیمین دانشور، نویسنده‌ای که به خاطر فشار ساواک استاد تمام نشد! سیاسی

سیمین دانشور، نویسنده‌ای که به خاطر فشار ساواک استاد تمام نشد!
  بزرگنمايي:

پیام سپاهان - مهر /به قول خودش «مرحوم فروزانفر، مرا دوشیزه مشکین شیرازی می‌نامید تا اشارتی باشد به پوست آفتاب‌خورده جنوبی‌ام.» سیمین تاج یا آنطور که ما می‌شناسیمش سیمین دانشور، زنی یکتا در ادبیات ماست.
طاهره طهرانی: اسمش سیمین تاج بود، ولی به قول خودش « مرحوم فروزانفر، مرا دوشیزه مشکین شیرازی می‌نامید تا اشارتی باشد به پوست آفتاب‌خورده جنوبی‌ام . » سیمین تاج یا آنطور که ما می‌شناسیمش سیمین دانشور، زنی یکتا در ادبیات ماست.
سیمین دانشور متولد 8 اردیبهشت 1300 در شیراز، در خانواده‌ای فرهنگی به دنیا آمد؛ پدرش محمدعلی دانشور پزشک و علاقه‌مند به ادبیات بود و مادرش قمرالسلطنه حکمت مدیر هنرستان دخترانه و نقاش بود، دخترعموی علی اصغر حکمت و سردار فاخر حکمت. شش فرزند داشتند، سه پسر به نام‌های منوچهر، هوشنگ و خسرو و سه دختر به نام‌های هما و سیمین تاج و ویکتوریا. در کتابخانه پدرش کتاب‌های زیادی بود و او آنها را خوانده بود، حافظ و سعدی و ناصرخسرو و بیهقی و… مدرسه مهرآیین می‌رفت و انگلیسی می‌دانست و با ادبیات جهان هم آشنا شده بود. 16 سالش بود وقتی زمستان بی‌شباهت به زندگی ما نیست _اولین مقاله‌اش_در نشریه‌ای منتشر شد. شاگرد اول کشور شد و دیپلم گرفت و با یک خواهر و یک برادر به تهران آمد، که یکی پزشکی خواند و یکی باستان‌شناسی، سیمین هم رفت سراغ ادبیات فارسی.
سیمین 20 ساله، پس از فوت پدر در رادیو تهران مشغول به کار شد، همکار شاملو و کسمایی بود. هفت سال بعد از رادیو بیرون آمد و به روزنامه ایران رفت، سال 1328 هم دکترای ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران گرفت و رساله‌ای درباره زیبایی‌شناسی ادبیات قرن هفتم نوشت. سال قبلش اولین مجموعه داستان کوتاهش را چاپ کرده بود؛ آتش خاموش . سال بعدش هم با مردی که باری در اتوبوس شیراز کنار دستش نشسته بود و همسفر شده بودند ازدواج کرد، جلال آل احمد . ازدواجی که علیرغم همه مخالفت‌ها 20 سال ادامه داشت، تا روز غروب جلال .
دانشور در شهریور سال 1331 با دریافت بورس تحصیلی از مؤسسه فولبرایت به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت و در رشته زیبایی‌شناسی به مدت یک تا دو سال تحصیل کرد، و وقتی به ایران بازگشت به خانه‌ای رفت که جلال خودش نقشه‌اش را کشیده بود و ساخته بودش. همین خانه دزاشیب توی کوچه ارض. خانه‌ای حیاط دار و آجری در نزدیکی دربند و کوه‌های شمیران.

پیام سپاهان

نقشه خانه سیمین و جلال در دزاشیب که جلال آل احمد طراحی کرده است.
سیمین و جلال در یک کتاب همکاری داشتند، در سال 1351، کتاب چهل طوطی که ترجمه‌ای است از مجموعه‌ای از حکایت‌های هندی که لین یوتانکِ چینی، در کتابی به نام The Wisdom of India جمع کرده است. به جز این کار مشترک که سه سال بعد از مرگ جلال منتشر شد، هرچه می‌نوشت را به او نشان می‌داد، اما اجازه دخالت نمی‌داد.
سیمین دانشور از همان سال 1336 که بازگشت، مشغول تدریس بود. ابتدا در هنرستان و بعدها در دانشگاه تهران، جایی که 20 سال درس داد ولی به خاطر مخالفت ساواک، تا وقت بازنشستگی‌اش هرگز استاد تمام نشد. او در مبارزات اجتماعی و فرهنگی فعالیت داشت، تا وقتی جلال بود با او و بعدها به تنهایی. در نخستین انتخابات کانون نویسندگان ایران در فروردین سال 1347 _یکسال قبل از درگذشت جلال_ برگزار شد، به عنوان نخستین رئیس این کانون انتخاب شد. در دوران فعالیت خود، به مسائل هویت زن ایرانی و جایگاه اجتماعی زنان در جامعه توجه ویژه داشت و در آثارش این موضوعات را به شکلی عمیق بررسی کرد.
18 مهرِ 1356 دانشور نخستین سخنرانِ در شب‌های شعرِ گوته در باغِ انجمنِ فرهنگیِ روابطِ ایران-آلمان بود؛ که در جریان مبارزات منجر به پیروزی انقلاب به ده شب یا شب‌های گوته معروف شد. او گفتارِ خود را با آیه‌ای از قرآن (ربِّ اشْرَحْ لِی صَدرِی…) آغاز کرد و در باب هنر معاصر و رابطه‌اش با آزادی سخن گفت. در آن شب اخوان هم شعری خواند از کتاب دوزخ اما سرد. شب چهارم این ده شب حسین منزوی شعر «بانو» را قرائت کرد که به گفته خودش مخاطب این شعر سیمین دانشور بوده است.

پیام سپاهان

پوستر شبهای نویسندگان و شاعران،
که نام دانشور به عنوان اولین سخنران در آن نوشته شده است
او از برجسته‌ترین نویسندگان و مترجمان ایرانی و نخستین زن ایرانی بود که به صورت حرفه‌ای به زبان فارسی داستان نوشت. مهم‌ترین اثر سیمین دانشور رمان سووشون (1348) است که نثری ساده و روان دارد و به 17 زبان ترجمه شده است. این رمان از پرفروش‌ترین و تأثیرگذارترین آثار ادبیات داستانی ایران به شمار می‌رود و روایت مقاومت مردم است در برابر انگلیسی‌ها. هرچند آتش خاموش نخستین مجموعه داستانی به قلم یک زن ایرانی به شمار می‌رود، از سیمین آثاری چون غروب جلال (1361 منتشر شد ولی بخش اولش به نام شوهرم جلال 1341 نوشته شده بود)، شهری چون بهشت (1340) ، به کی سلام کنم (1359، تمام داستان‌های این کتاب پیش از انقلاب نوشته شده‌اند و موضوعشان مسائل سیاسی و اجتماعی دهه 50 و اختناق حاکم است)، از پرنده مهاجر بپرس (1376 داستان‌هایی با مضمون انقلاب و جنگ)، جزیره سرگردانی (1372) اولین کتاب از سه گانه او)، ساربان سرگردان (1380 دومین کتاب سه گانه) هم باقی مانده است. سومین این سه‌گانه کوه سرگردان نام داشت و 1386 به دست ناشر داد، که دو سال بعد طبق گفته ناشر کتاب مفقود شد. دانشور کار ترجمه هم می‌کرد و کتاب‌هایی از نویسندگانی مانند چخوف و جرج برنارد شاو را نیز ترجمه کرد.

پیام سپاهان

خانه سیمین و جلال
سیمین دانشور در سال‌های پایانی عمر به خاطر بیماری نتوانست بنویسد، و سرانجام عصر روز 18 اسفند 1390 (برابر با 8 مارس 2012) در 90 سالگی در خانه‌اش در تهران درگذشت و در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده شد. او تا پایان عمر در همان خانه آجری که جلال ساخته بود زندگی می‌کرد. خانه‌ای که بعد از مرگش محل سکونت خواهرش بود، و حالا در اختیار شهرداری است و تبدیل به موزه سیمین و جلال شده است.

لینک کوتاه:
https://www.payamesepahan.ir/Fa/News/960804/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

حضور قدرتمند گروه فولاد مبارکه در هفتمین نمایشگاه بین‌المللی ایران‌ اکسپو 2025

از تزیین کیک تا بازی آنلاین؛ نوآوری در جشن دخترانه فولاد مبارکه

هزینه عمل بینی در بیمارستان دولتی اصفهان

کرمانشاه قهرمان مسابقات ووشو دختران کشور شد

برنامه‌های رفاهی جدید صندوق بازنشستگی کشوری

بعد از اصفهان و تهران، نوبت به شیراز رسید/ پیامک حجاب+ عکس

تماشای تلویزیون بدون نیاز به اینترنت و وای‌فای؛ مالک نوکیا گوشی متفاوتی می‌سازد

رده بندی بهترین دوربین گوشی جهان در ماه آوریل؛ خبری از سامسونگ نیست

نان و ملیت؛ درباره پیشنهاد برداشتن یارانه مهاجران افغانستانی

خطای خانم وزیر

اطلاعات: محموله خطرناک را چه کسی به بندر آورد؟

بازخوانی تاریخی مهم ترین فجایع رخ داده در بنادر دنیا

چرا اسرائیل از عادی شدن روابط ایران و آمریکا نگران است؟

روایتی از پشت پرده حمله عراقچی به دولت بایدن و نتانیاهو

گردوغبار پروازهای فرودگاه کاشان را لغو کرد

برخورد مینی‌بوس و پراید در آران و بیدگل 6 مصدوم بر جای گذاشت

دستور صریح استاندار مازندران برای پیگیری بحث مسکن ایثارگران

وزش باد شدید در 5 روز آینده در نوار غربی کشور

اعلام برنامه خاموشی استان قم در روز پنجشنبه

باز آمدم چون ماه نو!

شاعرانه/ نه دست مانده نه تاب و توان به پیکر من

پوکو F7 حالا فاصله چندانی تا عرضه رسمی ندارد

گام بلند سامسونگ برای ایجاد انقلاب در گوشی های آینده

ایرلاین هفت دست؛ هواپیما هیچی!

پاس گل ناخواسته ترامپ به لیبرال‌های کانادا

کودکان غزه در مرز مرگ از گرسنگی

کدام کشورها به مردم ایران تسلیت نگفتند؟

دستاوردهای دولت شهید رئیسی در بزرگداشت شهدای خدمت بیان شود

بزرگداشت شهدای خدمت مظهر وحدت‌بخشی باشد

امیدآفرینی و توجه به محرومان محور بزرگداشت شهدای خدمت باشد

روایتی از توانمندی‌های اصفهان در بازدید هیأت آفریقایی از ذوب‌آهن

توسعه تعاملات تجاری با حضور فعالان اقتصادی آفریقا در صنایع اصفهان

پروژه‌های زیرساختی رشته اسکیت در سراسر استان تکمیل شود

پیگیری عوارض سبز دردیدارمدیران‌کل دفتر امور شهری وامور مالیاتی استان اصفهان

تأکید استاندار اصفهان بر ضرورت سرمایه‌گذاری در فرآوری و فناوری‌های نوین سنگ

بازی چادرملو – ذوب آهن فصل آینده در اصفهان با 50 درصد تماشاگران

حمایت همه‌جانبه ارشاد تهران از هنرمندان و رسانه‌های بهارستان

زمان تسویه حساب کسورات معوقه بازنشستگان اعلام شد

طرح ویژه مقابله با دور دور / 51 دستگاه خودرو در کاشان توقیف شد!

کاهش متراژ غرفه‌ها برای حضور تعداد بیشتر ناشران است

احتمال وجود بخش چندنفره در بازی Assassin’s Creed: Shadows قوت گرفت

سامسونگ بار دیگر به گوشی تاشو سه لایه خود اشاره کرد

سفرای ایران در پکن و مسکو روی استیج

بی اعتمادی کردها به نظام جولانی

پازل بهارستانی ها برای استیضاح «صادق»

سقوط در دریای سرخ

چاقویی در چمدان؛ ماجرای قتل‏‌های خانگی زنان مهاجر ایرانی

انعقاد تفاهم‌نامه همکاری فولاد مبارکه و بانک سپه

رژه یکدست کامیون‌داران به خیابان‌ها بندرعباس هم رسید | فیلم

چالش‌های صادرات فولاد مبارکه در پنل تخصصی ایران اکسپو 2025 بررسی شد