بزرگنمايي:

پیام سپاهان - اکو ایران /متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
بلومبرگ در این گزارش به نتایج سرمایه‌گذاری چشمگیر عربستان سعودی در ورزش پرداخته و تأثیرات آن را مورد بررسی قرار داده است.
از آنجایی که عربستان سعودی به آینده‌ای چشم دوخته که در آن وابستگی کمتری به نفت دارد،‌ این کشور در حال سرمایه‌گذاری قابل توجه و بسیار سنگین در بخش‌های مختلفی نظیر ورزش - به‌ویژه فوتبال و گلف - از طریق صندوق سرمایه‌گذاری عمومی خود است.
براساس گزارش بلومبرگ، این هدف عربستان سعودی که در راستای تنوع بخشیدن به اقتصاد، بهبود صنعت گردشگری و افزایش کیفیت زندگی شهروندان این کشور است، توسط محمد بن سلمان - ولیعهد سعودی - هدایت می‌شود و توجه بسیاری از کشورها در سراسر جهان را به خود جلب کرده است.
چرا ورزش؟
هدف از انتخاب ورزش برای سرمایه‌گذاری سنگین، به هیجان آوردن نسل جوان‌تر عربستان و بهبود جایگاه این کشور در رشته‌های ورزشی مختلف در سطح بین‌المللی است. دولت عربستان همچنین امید دارد سرمایه‌گذاری در ورزش بتواند به جذب سالانه 150 میلیون گردشگر به این کشور تا سال 2030 کمک کند. زمانی که از مقامات سعودی سوال کنید، آن‌ها می‌گویند که این سرمایه‌گذاری پرزرق‌ و‌ برق بخشی از چشم‌انداز سال 2030 است که به دنبال کاهش وابستگی این کشور به صادرات نفت و ایجاد فرصت‌های شغلی برای شهروندان است که بسیاری از آن‌ها نیمه‌بیکار به حساب می‌آیند.
بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های عربستان در کدام ورزش‌ها بوده است؟
زمانی که لیگ گلف تازه شکل گرفته عربستان موسوم به «لیو گلف» توانست در ژوئن 2023 با تور گلف «پی جی ای» - یک سازمان معروف آمریکایی که معمولا میزبان رویدادهای بزرگ گلف است - قرارداد امضا کند،‌ هواداران گلف از این اقدام عربستان شگفت‌زده شدند.
صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان و دولت این کشور پول بسیار زیادی برای گلف‌بازان مشهور خرج کرده‌اند. علاوه بر این، صندوق سرمایه‌گذاری عمومی در سال 2021 باشگاه فوتبال نیوکاسل یونایتد انگلستان را خریداری کرد و کنترل چندین باشگاه فوتبال عربستان در اختیار این صندوق و دولت سعودی است.
عربستان همچنین موفق شده برخی از بزرگ‌ترین نام‌های دنیای فوتبال را به خود جذب کند و این بازیکنان پرآوازه اکنون در این کشور به ادامه دوران حرفه‌ای فوتبال خود می‌پردازند. برای مثال، کریستیانو رونالدو قراردادی با تیم النصر عربستان امضا کرد و گزارش شده حقوق سالانه رونالدو طبق این قرارداد 200 میلیون دلار است. در حالیکه عربستان سعی داشت با 400 میلیون دلار لیونل مسی را نیز به خدمت بگیرد،‌ در این کار موفق نبود. با این حال، اکنون دیگر بازیکنان مطرح جهان نظیر نیمار از برزیل و کریم بنزما از فرانسه در لیگ عربستان پا به توپ شده‌اند.
عربستان همچنین مربیان بزرگ دنیای فوتبال را به خود جذب کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به استیون جرارد انگلیسی و روبرتو مانچینی ایتالیایی اشاره کرد. علاوه بر این، عربستان سعودی در حال حاضر تنها کشوری محسوب می‌شود که خواستار میزبانی جام جهانی فوتبال در سال 2034 شده است. این کشور امیدوار است ستاره‌های بیشتری از دنیای فوتبال را به خود جذب کند و از طریق خصوصی‌سازی به بهبود لیگ خود بپردازد.
عربستان در چه ورزش‌های دیگری سرمایه‌گذاری کرده است؟
شهر ساحلی جده عربستان هر ساله میزبان مسابقات فرمول 1 است و صندوق سرمایه‌گذاری عمومی این کشور ده‌ها میلیون دلار به لیگ‌ مسابقات مربوط به خودروهای الکتریکی اختصاص داده و‌ از مسابقات اتومبیل‌رانی، خودروهای شاسی‌بلند و قایق‌ها اختصاص داده است. این کشور اخیرا با امضای قرارداد پنج‌ساله حمایت مالی با تور جهانی ای‌تی‌پی (‌ATP)، نسبت به ورزش تنیس علاقه نشان داده و با حمایت از لیگ مبارزان حرفه‌ای هنرهای رزمی ترکیبی، قصد دارد ریاض را به قطب جدید این ورزش تبدیل کند. در اواخر سال 2023 بلومبرگ گزارش داد عربستان تصمیم دارد تا 5 میلیارد دلار در لیگ حرفه‌ای کریکت هند سرمایه‌گذاری کند.
آیا این رویکرد عربستان نتایج مثبتی داشته است؟
در حال حاضر، کمپین ارتقای فوتبال عربستان نتایج مبهمی داشته است. باشگاه‌های فوتبال داخلی این کشور توانسته‌اند ده‌ها بازیکن در کلاس جهانی را به خدمت بگیرند، اما هنوز در جذب هواداران به ورزشگاه‌ها با چالش روبه‌رو هستند. متوسط حضور در ورزشگاه‌های عربستان در فصل 24-2023 تنها 8 هزار و 321 نفر بوده که 10 درصد نسبت به فصل پیشین کاهش یافته است.
از سوی دیگر، به نظر می‌رسد خرید باشگاه نیوکاسل توسط عربستان یک اتفاق مثبت بوده زیرا این باشگاه توانسته به لیگ قهرمانان اروپا صعود کند و ارزش آن از قیمت خرید حدود 300 میلیون پوندی توسط عربستان فراتر رفته است.
سرمایه‌گذاری در ورزش چگونه در حال تغییر عربستان است؟
این اتفاق در حال جلب توجه جمعیت جوان در کشوری است که 63 درصد از مردم آن کمتر از 30 سال سن دارند. بسیاری از مردم عربستان علاقه زیادی به فوتبال دارند و مشتاقانه به پیگیری رقابت‌های اروپایی از جمله لیگ قهرمانان اروپا می‌پردازند.
زنان عربستان سعودی حضور بیشتری در فوتبال پیدا کرده‌اند. این کشور نخستین فصل رسمی لیگ حرفه‌ای زنان عربستان را در سال 2022 آغاز کرد. این اتفاق چند سال پس از آن رخ داد که زنان عربستان برای نخستین‌بار اجازه حضور در ورزشگاه‌ها را پیدا کردند.
عربستان سعودی این امید را دارد که سرمایه‌گذاری قابل توجه در ورزش می‌تواند وجهه این کشور را تغییر دهد و در نهایت جاذبه‌های بیشتری برای ورود گردشگران خارجی ایجاد شود. نمایشگاه ریاض اکسپو در سال 2030 و احتمال میزبانی عربستان در جام جهانی فوتبال در 2034 می‌‌تواند نخستین آزمون جدی برای این موضوع باشد که آیا تلاش‌های عربستان برای آوردن میلیون‌ها توریست خارجی به این کشور بیابانی کافی بوده است یا خیر.

*محمدرضا قاسمی