بزرگنمايي:

پیام سپاهان- بزهکاری محصول تنش و ناسازگاری فرد بر اساس قوانین اجتماعی است که تمامی عوامل محیطی، فرهنگی، روحی، روانی و حتی خصوصیات فردی و تاثیرات اجتماعی در بروز جرم و بزهکاری افراد دخالت دارند.

بزهکاری از عوامل متعددی سرچشمه می‌گیرد که بخشی از آن‌ نشات گرفته از جامعه‌پذیرنبودن شهروندان است که از این‌ رو تدابیر پیشگیرانه از بزهکاری باید در اولویت سیاست‌گذاری‌ها قرار می‌گیرد.

سازمان ملل متحد با تاکید بر اینکه کودکان و نوجوانان بیش از هر گروه سنی دیگری در معرض ارتکاب جرم قرار دارند، دولت‌ها را مکلف کرده است تا بمنظور پیشگیری از وقوع جرائم، امکاناتی را فراهم کنند تا کودکان و نوجوانان را به‌سوی تعلیم و تربیت عاری از بزهکاری هدایت کند.

بر این اساس آموزش‌وپرورش از جایگاهی مهم و اساسی برخوردار است زیرا افراد تمامی مهارت‌ها و توانایی‌های موردنیاز برای زندگی کردن و تطابق با محیط را از راه یادگیری و شکوفایی و پرورش استعدادهای بالقوه در این مجموعه کسب می‌کنند.

این نهاد آموزشی و اجتماعی، نقش مؤثری در پیشگیری از وقوع جرم و انحرافات اجتماعی را به عهده دارد به عنوان نمونه ً اگر معلمان در کلاس‌های درس از مدیریت‌های علمی و عاطفی برخوردار باشند، دانش‌آموزان به سمت انواع انحرافات اجتماعی گرایش پیدا نخواهند کرد و همچنین اگر کتابهای درسی قوه خلاقیت دانش‌آموزان، روحیه پژوهشگریف جستجوگری و کسب مهارت‌های زندگی را در دانش‌آموزان به‌وجود آورد می‌توان امیدوار بود که دانش‌آموزان رغبتی به سمت انحرافات اجتماعی نخواهند داشت.

کاهش آسیبهای اجتماعی در مدارس با نظام جامع مراقبت اجتماعی از دانش آموزان

رییس امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی اداره‌کل آموزش و پرورش اصفهان، یکی از راهکارهای دستگاه تعلیم و تربیت استان برای پیشگیری، کنترل و کاهش آسیب‌های روانی و اجتماعی دانش‌آموزان را پیاده سازی نظام جامع مراقبت اجتماعی دانش آموزان (نماد) با خط تلفنی 1570 عنوان کرد.

مریم ژاله در گفت و گو با ایرنا افزود: این خط بمنظور اجرای فراگیر و گسترده برنامه ملی نماد برای تسهیل و تسریع در پاسخگویی به نیازهای دانش‌آموزان در زمینه خدمات راهنمایی مشاوره ای تخصص روان شناختی و مددکاری اجتماعی راه‌اندازی شده است.

طرح نماد (نظام جامع مراقبت اجتماعی دانش آموزان)، با هدف گسترش آموزش‌های ریشه‌ای در زمینه پیشگیری از رفتارهای پرخطر، آسیب‌های اجتماعی و بزهکاری، ایجاد نظام شناسایی دانش آموزان آسیب‌پذیر از 2 سال پیش در کشور طراحی و در مدارس با همکاری وزارت آموزش و پرورش، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، بهزیستی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیروی انتظامی، کمیته امداد امام خمینی(ره)، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بنیاد برکت و قوه قضائیه اجرا می‌شود.

وی اظهار داشت: این خط به‌دنبال تشکیل و شروع فعالیت کارگروه‌های مدیریت فوریت‌های روانی اجتماعی در ادارات آموزش و پرورش سراسر استان با هدف ایجاد یک بازوی حمایتی و تخصصی در ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره و مداخلات به‌موقع و موثر راه اندازی شده است.

رییس امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیب‌های اجتماعی اداره‌کل آموزش و پرورش اصفهان افزود: برنامه‌ریزی مسائل تربیتی و فکری دانش آموزان و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی همواره به عنوان یکی از دغدغه‌های مهم و اولویت‌های دستگاه تعلیم و تربیت مطرح است.

وی خاطرنشان کرد: شبکه سازی ظرفیت های مشاوره‌ای، درمانی و مددکاری اجتماعی در آموزش و پرورش، کیفیت بخشی به خدمات با بهره گیری از متخصصان آموزش دیده در این برنامه، جامعیت بخشی به خدمات درمان و حمایت‌های اجتماعی مورد نیاز دانش آموزان از طریق رویکرد ائتلافی و سیستمی از جمله اهداف مهم این طرح است.

وی خدمات پیش بینی شده دراین طرح را شامل ارائه خدمات تلفنی مشاوره ای (تحصیلی، سازگاری، مسیر زندگی) ، هماهنگی و مداخله به‌هنگام در فوریت‌های روانی و اجتماعی، ارائه خدمات راهنمایی به خانواده‌ها و پاسخگویی به سووالات آنها، ارائه خدمات مددکاری اجتماعی، دریافت گزارش فوریتی تلفنی شامل خودکشی، خشونت، کودک آزاری، سوءاستفاده های جنسی، فرار، بدسرپرستی، فقر شدید، بی سرپرستی، بی سرپناهی، بزهکاری و مصرف مواد برشمرد.

اجرای "زنگ قانون" در مدارس اصفهان

رئیس کل دادگستری استان اصفهان از اجرای طرحی به عنوان "زنگ قانون" برای نخستین بار در کشور در مدارس استان اصفهان خبر داد و گفت: معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دستگاه قضایی استان با هدف آشنایی دانش آموزان مدارس استان با مسائل مربوط به آسیب‌های اجتماعی و قوانین و مقررات مربوط به آن، اقدام به پیش بینی و اجرای این طرح در مدارس استان کرده است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین اسدالله جعفری افزود: در این طرح قضات با حضور در کلاس‌هایی که به همین منظور آماده می‌شود، دانش آموزان را با مسائل مربوط به آسیب‌های اجتماعی و قوانین و مقررات مرتبط با آن آشنا می‌کنند و اجرای این طرح بسیار تأثیرگذار خواهد بود.

وی، با اشاره به اینکه این طرح به ابتکار معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان و با موافقت معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه برای اولین بار در کشور در اصفهان اجرایی خواهد شد، گفت: نیاز به اجرای طرح‌هایی از این دست بسیار ضروری است و در این راستا می‌توانیم در ارتباط با تربیت صحیح و درست فرزندانمان و آینده سازان این کشور بهتر برنامه ریزی و عمل کنیم.

رئیس کل دادگستری استان اصفهان ادامه داد: این که ما دارای مهمترین و مترقی‌ترین نظام تربیتی باشیم و در عین حال شاهد وجود گسل‌های اخلاقی و اجتماعی و روانی در جامعه باشیم، نشان می‌دهد نتوانسته ایم مدارس خود را آن گونه که باید مدیریت کنیم و بر این اساس ساعت‌ها فعالیت و کار کارشناسی نیاز است تا فرایند این اقدام مشخص شود و بدانیم در حوزه اقدام و عمل چه باید بکنیم.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین باید همه تلاش و همت ما مصروف برنامه ریزی و کار پایه‌ای و شروع کار تربیتی در پایه‌های ابتدایی و پیش دبستانی و بر اساس مبانی غنی و مترقی اسلام باشد.

جهل بزه دیدگان نسبت به قانون در ایجاد زمینه ارتکاب جرم

معاون اجتماعی و فرهنگی فرمانده انتظامی استان اصفهان گفت: نقش و جهل بزه دیده نسبت به قانون در وقوع جرم و شرایط و محیط مناسب برای ارتکاب آن بسیار موثر است و بر این اساس نوع عملکرد هر یک از افراد جامعه می تواند از وقوع بسیاری از این جرایم جلوگیری کند.

سرهنگ جهانگیر کریمی افزود: به عبارت دیگر در ارتکاب جرم همواره عواملی چون انگیزه جرم، شرایط و فضای مناسب، بزه دیده و مجرم تاثیرگذار است
وی با بیان اینکه در وقوع جرم، انگیزه مجرمان ناشی از علل و عوامل مختلفی است که بحث و بررسی پیرامون آن نیازمند ورود به حوزه های جرم شناسی است، گفت: به صفر رساندن وقوع جرم به دلایل مختلف از جمله وجود آماج جرم، زیاده خواهی، زیاده طلبی، بیماری روحی و روانی افراد مختلف، نگاه متفاوت افراد به هنجارها و ارزش های جامعه و دیگر موارد امکان پذیر نخواهد بود.
معاون اجتماعی و فرهنگی فرماندهی انتظامی استان اصفهان گفت: اما آگاهی مردم از حقوق خود، مسائل حقوقی، علل و عوامل وقوع جرم، توصیه‌ها، تذکرات و هشدارهای پلیسی می‌تواند در کاهش آسیب‌های ناشی از جرم نقش موثری ایفا کند تا بتوانند در معرض جرم قرار نگرفته و اگر هم در معرض جرم قرار گرفتند سریع تر و بهتر به حقوق خود دست یابند و خسارات وارده نیز جبران شود.

وی در تعریف فرد بزه دیده گفت: فردی است که در نتیجه وقوع جرم متحمل آسیب‌های جانی، مالی، روحی و معنوی شده است که مهمترین نوع آن بزه دیده با اقدامات همسان با جرم است که با رفتار خود مجرم را به ارتکاب جرم تحریک می‌کند مانند رها کردن خودرو روشن در معابر یا هجوم بردن به طرف دیگری که باعث دفاع فرد و کشته شدن خود فرد مهاجم می‌شود.

سرهنگ کریمی افزود: رعایت نکردن اصول اخلاقی و مذهبی توسط فرزندان، نظارت نکردن بر اعمال، رفتار و روابط فرزندان، برقرار نبودن رابطه دوستانه میان والدین و فرزندان، جایگزینی روابط مجازی به جای روابط سنتی و چهره به چهره در خانواده، اختلافات خانوادگی و زناشویی و طلاق در خانواده، روابط غیر اخلاقی و غیرمتعارف، اعتماد بیش از حد به افراد بیگانه و غیر مطمئن، مصرف مشروبات الکلی، مواد مخدر و توهم زا، پرخاشگری و پایین بودن آستانه تحمل افراد در جامعه از جمله خطاهایی هستند که از سوی بزه دیدگان سر زده و زمینه ساز وقوع جرم می شود.
وی یادآور شد: تحقیر و توهین به دیگران و برانگیختن عصبانیت افراد دیگر، وجود بیماری های روحی و روانی در افراد و درمان نکردن آن، بی توجهی به درمان بیماریهای دوران کودکی افراد به ویژه بیش فعالی، سکونت در کانون های جرم یا سکونتگاه های غیررسمی یا حاشیه نشینی، وجود همسالان بزه کار در بین کودکان و نوجوانان، نگرفتن خدمات دولتی از مراجع رسمی و ذیصلاح و مراجعه به مراجع غیر رسمی و غیر مجاز، وجود رقابت ناسالم بین افراد در کسب ثروت، بی توجهی به قوانین و مقررات، هشدارهای پلیسی، ضعف سواد رسانه ای در مواجه شدن با فضای مجازی و شبکه های اجتماعی، بروز رفتارهای پرخطر توسط نوجوانان و جوانان، کمبود فضاهای فرهنگی، مذهبی و ورزشی هم از دیگر خطاهایی هستند که منجر به وقوع جرم برای بزه دیدگان می شود.

معاون اجتماعی و فرهنگی فرماندهی انتظامی استان اصفهان افزود: بزه دیدگان هنگام وقوع جرم بایستی از طریق تماس با شماره تلفن 110 وقوع جرم را به مرکز فوریت های پلیس درصورتی که موضوع فوریتی باشد اعلام کنند و بایستی همکاری لازم را ماموران با پلیس برای جمع آوری ادله جرم به عمل آورند.
وی یادآور شد: ذکر همه وقایع و جزئیات حادثه، توصیف ویژگیهای مجرم یا مجرمان، ارائه هرگونه سر نخ به ماموران و کارشناسان پلیس، ارائه آدرس دقیق متهم یا افراد مظنون در صورت اطلاع از آن، معرفی متهم، سرعت عمل در اعلام جرم، معرفی شهود، اعلام زمان دقیق جرم، استفاده از سوابق ذهنی، خاطرات و وقایع گذشته، رعایت توصیه های پلیسی، همکاری با پلیس برای حضور در کلانتری یا پاسگاه، اخذ مرجوعه از دادسرا، اعتماد به پلیس، مشورت گرفتن از وکیل، پرهیز از درخواست غیرقانونی، خودداری از عجله و تحت فشار قرار دادن پلیس، پرهیز از اقدام خودسرانه، پرهیز از شکایت واهی و گمراه نکردن پلیس برخی از مهمترین همکاریهایی هستند که بزه دیدگان می توانند با ماموران پلیس برای کشف جرم و دستگیری مجرمان انجام دهند.