بزرگنمايي:

پیام سپاهان- مسعود سیدی پور در گفت‌وگویی اظهار داشت: بنابر سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در حوزه محیط‌زیست و سخنان اخیر رئیس دستگاه قضا درخصوص تخریب کنندگان محیط‌زیست و نیز اصل 50 قانون اساسی که حفاظت از محیط‌زیست را وظیفه عمومی می‌داند و بر ممنوعیت آن دسته از فعالیت‌های اقتصادی و … که با آلودگی محیط‌زیست یا تخریب غیرقابل‌جبران آن همراه باشد، تاکید دارد، شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در خصوص فعالیت مخرب معادن جوشقان- استرک موظف به اجرای قانون است.

وی با بیان اینکه تخریب محیط‌زیست با فعالیت معادن تراورتن جوشقان-استرک به عینه اتفاق افتاده است، خاطرنشان کرد: این هشت معدن حدود 15 سال است که بدون اخذ هیچ مجوزی از شرکت آب منطقه‌ای فعال بوده اند و طی دو سال اخیر که با انجام مطالعاتی متوجه وجود منابع کارستی در منطقه و تأثیر مخرب فعالیت این معادن بر منابع آب کاشان شده‌ایم و بارها طی مکاتباتی به ارگان‌های مختلف هشدار دادیم، متأسفانه برداشت معادن با شدت بیشتری در حال انجام است.

معادن بدنه اصلی آبخوان را برداشت می‌کنند

مدیر محیط‌زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با اشاره به مطالعاتش بر بزرگترین تاقدیس‌های کارستی و منابع آب کشور طی دو دهه گذشته، افزود: آبخوان جوشقان استرک محدوده کوچکی بود که با مطالعاتی که انجام دادیم متوجه وجود یک نوار باریک کارستی در این منطقه شدیم؛ وجود این منبع لطف خدا بوده زیرا باید پارامترهای مختلفی وجود داشته باشد که یک چشمه یا آبخوان کارستی آنهم در دل کویر ایران شکل بگیرد اما شوربختانه با دست خودمان در حال نابود کردن آن هستیم.

سیدی پور ادامه داد: طی هفت ماه گذشته با مطالعات دفتری، پایش‌های میدانی، تجهیز به شبکه پیزومتری و نمونه برداری شیمیایی آب در منطقه به این نتیجه رسیدیم که بلوک‌های تراورتنی که این هشت معدن استخراج می‌کنند از بدنه اصلی و اپی‌کارست آبخوان است؛ به بیان ساده‌تر دارند آبخوان را می کَنند و می بَرند و این روند عملاً در مدت زمان کوتاهی باعث می‌شود که چشمه‌ها نابود شود هرچند هم اینک این اتفاق به نحوی افتاده اما ادامه آن، شرایط منطقه را حادتر و وخیم‌تر خواهد کرد.

تشدید نشست زمین در کاشان و بارگذاری جدید بر زاینده رود با نابودی آبخوان

وی با اشاره به تأثیر برداشت و تخریب بدنه آبخوان کارستی این منطقه توسط معادن، تصریح کرد: سرشاخه‌های تغذیه کننده آبخوان آبرفتی کاشان در حال از بین رفتن است که تشدید فرونشست را در منطقه به دنبال دارد و همین امر سبب شده که فرونشست زمین در شمال شهرستان کاشان بیشتر اتفاق افتد؛ از سوی دیگر قنوات خشک شده و پیشروی آب شور دریاچه نمک به سمت کاشان را شاهد هستیم.

مدیر محیط‌زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان افزود: با از بین رفتن این منبع کارستی آب چاه‌ها کاهش یافته و کاشان درمورد چاه‌های آب شرب با مشکل روبه رو خواهد شد که این امر بارگذاری بیشتر بر زاینده رود را به دنبال خواهد داشت زیرا عملاً یکی از سرشاخه‌ها و آب‌های زیر زمینی منطقه را می‌خشکانیم و شرب مردم را کاهش می‌دهیم که برای تأمین آن باید انتقال آب انجام شود.

سیدی پور ابراز داشت: آبخوان کارستی جوشقان استرک را که بیش از نیمی از بارش‌های جوی را ذخیره و به چشمه‌ها منتقل می‌کند عملاً دارند از بین می‌برند و در واقع محل تغذیه آبخوان را استخراج می‌کنند. این فاجعه است. نباید این اتفاق افتد اگرهم تا امروز انجام شده، خسارتی که وارد کرده جبران ناپذیر است.

این فاجعه زیست محیطی را هشدار دادیم اما به نفع معدن‌داران پیش می‌رود

وی با بیان اینکه خروجی آبخوان‌های کارستی یا به صورت چشمه و یا تغذیه منابع زیر سطحی است، اظهار داشت: اکنون ممکن است این چشمه‌ها و منابع زیر سطحی در پی فعالیت‌ها حذف شده باشند و چه بسا پایین دست دره‌ای که به کاشان و نائین منتهی می‌شود، خشک شده و هیچ خروجی به آبخوان کاشان ندارد و این یعنی نابودی منطقه.

مدیر محیط‌زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای گفت: این فاجعه زیست محیطی را به تمامی ارگان‌های ذی‌ربط استان اصفهان و کاشان اعلام کردیم اما متأسفانه این قضیه دارد به نفع معدن‌داران پیش می‌رود.

سیدی پور با اشاره به اینکه چهار معدن از هشت معدن تراورتن در جوشقان- استرک سال‌های قبل متروکه شدند، اظهار داشت: در آخرین جلسه شورای معادن استان در تیرماه امسال در پی اعلام گزارش و مخالفت آب منطقه‌ای، ادارات کل محیط‌زیست، منابع طبیعی و سازمان زمین شناسی نیز مخالفت کردند که در نتیجه قرار بر بررسی بیشتر مسئله با اعمال نظر شرکت آب منطقه‌ای شد اما متأسفانه اکنون اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان پیش‌دستی کرده و با اعمال نظرات خود مصوبه‌ای را در خصوص فعالیت این معادن ابلاغ کرده است.

حتی استخراج یک بلوک تراورتن خیانت است

وی افزود: طی این مصوبه سازمان صمت استان قرار است هشت معدن تراورتن همچنان ادامه فعالیت دهند و سالانه 25 درصد از استخراج خود بکاهند در حالی که با توجه به شرایط وخیم آبخوان منطقه، ما اعلام کردیم حتی استخراج یک بلوک از این منطقه خیانت به آب و آبخوان است زیرا این آبخوان خیلی محدود و کوچک است و هرکدام از این بلوک‌های تراورتن که خارج شود معادل اضافه کردن یک چاه غیر مجاز در آبخوان کاشان است و در شرایطی که وزارت نیرو در تلاش برای تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی و بستن چاه‌های غیر مجاز است، فعالیت مخرب این معادن خود آبخوان را نابود می‌کند.

مدیر محیط‌زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با تاکید بر اینکه فعالیت این معادن باید متوقف شود، تصریح کرد: منطقه و آبخوان کاشان برای منافع شخصی عده‌ای در حال تخریب و نابودی است و شوربختانه از زمانیکه ما مخالفت خود را اعلام کردیم برداشت و تخریب معادن جوشقان استرک زیادتر شده است.

سیدی پور با اشاره به اینکه تاکنون نظارتی بر وضعیت برداشت این معادن وجود نداشته، تصریح کرد: محیط‌زیست، منابع طبیعی و سازمان زمین شناسی همه مخالف ادامه فعالیت مخرب این معادن اند و از مسئولان می‌خواهیم این‌ها تعطیل شوند زیرا ادامه این روند سبب پیش روی آب شور در کاشان، نابودی سرشاخه‌های تغذیه منابع آب زیرزمینی و تشدید فرونشست منطقه و بارگذاری بیشتر بر حوضه زاینده‌رود خواهد شد.

 هشت معدن تراورتن در اطراف روستاهای جوشقان و استرک از دهه 80 تاکنون فعالیت می‌کنند. این معادن به اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار شده است.

روستای جوشقان به فاصله 24 کیلومتری از مرکز شهر کاشان و در مسیر کاشان به مشهد اردهال قرار گرفته. این روستا با حدود دو هزار جمعیت، دارای آب و هوایی گرم و خشک و درجه حرارت آن در تابستان بین 20 تا 30 و در زمستان از منفی 5 تا 18 درجه بالای صفر متغیر است. چشمه‌های ثلاثه و بارینجه از جمله چشمه‌های معروف روستای جوشقان- استرک به شمار می‌روند.