بزرگنمايي:

پیام سپاهان- غلامرضا شیران به چالش‌های حمل‌ونقل پاک در کلان‌شهر اصفهان اشاره و اظهار کرد: منظور از حمل‌ونقل پاک، استفاده از گونه های حمل و نقلی است که آلاینده‌های زیست‌محیطی نداشته باشند، یعنی سوخت مصرفی وسایل نقلیه پاک باشد، یا به حداقل رسیده باشد و یا از وسایلی استفاده کنیم که نیازی به سوخت نداشته باشند مثل دوچرخه. اما اینکه مسئولان فکر کنند باید همه وسایل نقلیه شهر پاک باشد و یا همه شهروندان به جای استفاده از خودروی شخصی، از حمل‌ونقل عمومی یا دوچرخه استفاده کنند، غیرممکن است.

وی گفت: با توجه به هزینه‌های بالای برای استفاده از وسایل نقلیه پاک باید برای رسیدن به حمل‌ونقل پاک به راه‌های دیگری فکر کنیم، چون حتی اگر باوجود انجام آن هزینه‌ها، تمام وسایل نقلیه شهر پاک شوند اما بازهم زیرساخت‌ها و رفتارهای ترافیکی ما همین باشد، ممکن است که آلایندگی هوا و مصرف سوخت‌های فسیلی کاهش یابد، اما معضلات دیگری مثل تصادفات و تراکم های ترافیکی و استرس های وارده به کاربران همچنان پابرجاست.

این استاد دانشگاه افزود: بخشی از حمل‌ونقل پاک به وسایل نقلیه و مصرف سوخت و آلودگی هوا بر می‌گردد، اما بخشی را باید جای دیگری جست‌وجو کنیم. معتقدم با همین وسایل نقلیه‌ای که در دسترس داریم می‌توانیم بخشی از مشکل ترافیک و آلودگی هوا را کم کنیم، ازجمله مدیریت صحیح وسایل نقلیه عمومی مثل تنظیم سوخت، خاموش کردن اتوبوس‌ها در زمان توقف، رانندگی درست، استفاده از گازوئیل سولفور صفر و ... پس در همین شرایط نیز می‌توانیم در بخش حمل‌ونقل عمومی به حمل‌ونقل پاک دست پیدا کنیم.

وی با اشاره به اینکه در بخش حمل‌ونقل خصوصی نیاز به درک بالا و صحیح سایر مدیریتها در شهر و فرهنگ‌سازی و تغییر نگرش مردم داریم، گفت: بسیاری از خودروها برای سفرهای غیرضروری در شهر استفاده می‌شوند، مسیر زیادی طی می‌کنند تا مثلا فرزندان خود را از شرقی ترین به غربی ترین نقطه شهر که مدرسه دلخواه را در ان می یابند حمل و نقل کنند. در این زمینه آموزش و پرورش باید هوشمندانه عمل کند که این مهم کمتر اتفاق می افتد. و یا اینکه خودروها بدون دلیل روشن می‌مانند، در ترافیک می‌مانند و ... در این بخش نیز نه مقررات دقیقی وضع کرده‌ایم و نه به شهروندان آموزش و آگاهی داده‌ایم، درحالی‌که پیش از هر چیز نیاز به آموزش و فرهنگ‌سازی برای شهروندان شهر داشتیم تا با ابزارهایی که در اختیار داریم به سمت حمل‌ونقل پاک حرکت کنیم.

شیران به تأکید و تبلیغ برای استفاده از دوچرخه برای حمل‌ونقل اشاره و تصریح کرد: دوچرخه را به‌عنوان وسیله پاک معرفی کردیم، اما استفاده از دوچرخه ابزار و دستورالعمل‌های خاص خودش را دارد. در خیابانی که لزومی نداشته و دوچرخه می‌تواند از مسیر عادی تردد کند خط ویژه دوچرخه ایجاد کرده و ترافیک خطوط دیگر را افزایش داده‌ایم که باعث افزایش مصرف سوخت و آلودگی هوا می‌شود، درعین‌حال که خطوط دوچرخه نیز عملاً بدون استفاده مانده است. این برعکس هدفی است که برای حمل‌ونقل پاک داریم.

دکترای مهندسی حمل‌ونقل و ترافیک و آلودگی هوا با بیان اینکه گاهی مسئولان فقط می‌خواهند کار متفاوتی بکنند، گفت: برخی مسئولان ایده‌هایی می‌دهند که غیرعلمی است و یا از کشوی میز و یا کامپیوتر تازه فارغ التحصیلان بدون تجربه و نگرشی جامع درآمده، درحالی‌که این موضوعات نیاز به پشتوانه علمی دارد. کار علمی هم الزاماً پیچیده نیست اما مدیران شهر آن را پیچیده می‌کنند.

وی به اجرای خطوط بی آر تی در شهر اصفهان اشاره کرد و افزود: همه خیابان‌ها نیازی به خطوط بی آر تی ندارند، اما با ایجاد این خطوط، عملاً در خیابان‌های اصلی شهر با سرعت بیشتر از 40 کیلومتر نمی‌توانیم حرکت کنیم، درحالی‌که یک خط همیشه خالی و خطوط دیگر خیابان همیشه پر تراکم است. سؤال اصلی این است که این طرح‌های ترافیکی قرار است چطور ما را به سمت حمل‌ونقل پاک ببرد؟

شیران با تأکید بر اینکه حمل‌ونقل پاک قابل دستیابی است، اما باید اول اندیشه ما پاک شود، توضیح داد: باید طرح‌ها و اقدامات مسئولان با پشتوانه علمی و استفاده از نقطه نظرات تخصصی تجربه دار باشد و از خودمان طرح ندهیم. خیلی وقت‌ها تصمیم‌گیرندگان برای حمل‌ونقل فقط یک موضوع را اعلام می‌کنند و چون مسئولیت دارند، کارشناسان هم دنبال حرف آن‌ها می‌روند، درحالی‌که می‌دانند اشتباه است.

وی با بیان اینکه با امکانات و زیرساخت‌های موجود هم می‌توانیم به سمت حمل‌ونقل پاک برویم، تصریح کرد: اصلاح رفتارهای ترافیکی، استفاده از حمل‌ونقل عمومی، محدود کردن استفاده از حمل‌ونقل شخصی، اعمال جدی قوانین راهنمایی و رانندگی، تنظیم چراغ‌های راهنمایی و رانندگی، مدیریت تقاطع‌ها و اصلاح ساعات کاری اقداماتی است که می‌تواند منجر به کاهش ترافیک و آلودگی هوا شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: در بین بیشتر تقاطع‌ها چراغ‌های راهنمایی و رانندگی باید افزوده شود، ما بین دو تقاطع کمتر چراغ داریم و در یک خیابان دو کیلومتری از همه کوچه و پس ‌کوچه‌ها به یک تقاطع می‌رسند و پشت چراغ جمع می‌شوند، تعداد ماشین‌ها زیاد است، برخی تخلف هم می‌کنند، خیابان‌ها هم اشکالات طراحی دارد، زمان‌بندی اشتباه است و یک نقطه به جزیره آلوده تبدیل می‌شود. همه این‌ها نشان می‌دهد مدیریت ترافیک دینامیکی و پویا نیست و خود و مردم را به دردسر و هزینه می اندازند.

وی بر توجه به مدیریت علمی حمل و نقل و ترافیک از سوی مدیران شهری تأکید و اظهار کرد: بعد از مدیریت ترافیک باید سراغ حمل‌ونقل همگانی و بعد از آن به حمل‌ونقل شخصی برویم.

شیران با بیان اینکه بخشی از مشکل ملی و بخشی محلی است، گفت: مهندسی ترافیک در عبور و مرور دست خودمان است، اما کیفیت سوخت و خودرو موضوع ملی است و مسئولان ارشد دولت و مجلس باید به این باور برسند، تصمیمات اساسی بگیرند و از شعارزدگی عبور کنند تا به حمل ‌و نقل پاک برسیم.

وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که رفتارهای مردم و شیوه مدیریت ترافیک همین باشد بعید است اتفاقی در حمل ‌و نقل پاک بیفتد، مگر اینکه مردم زمانی به این نتیجه برسند که حمل‌ونقل کارآمد نیست و مثل چین با دوچرخه یا پیاده بیرون بیایند. گاهی مشکلات به‌قدری زیاد می‌شود که مردم خودشان حرکت‌هایی می‌کنند و بهتر جواب می‌دهد، البته به این سادگی نیست و این حرکت‌ها هم تبعاتی دارد.

دکترای مهندسی حمل‌ونقل و ترافیک و آلودگی هوا با بیان اینکه حمل‌ونقل پاک با سلامتی مردم عجین است، تأکید کرد: باید نیازهای مردم را در نظر بگیریم و با تأکید بر استفاده از حمل‌ونقل همگانی و با توجه به  تجاربی که از بازتاب‌های ویروس کرونا و تاثیر آن بر حمل و نقل کسب کرده‌ایم تلاش کنیم زیرساخت‌های مادی و معنوی آن را فراهم کنیم.