بزرگنمايي:

پیام سپاهان - صبح نو /متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
رسانه‌های ترکیه می‌گویند طرح ترور اردوغان خنثی شد؛ اما آن‌چنان که باید و شاید به این مساله نپرداختند و در حد چند خبر کوتاه از آن گذر کردند. این طرح در زمانی رخ می‌دهد که محبوبیت اردوغان حتی در بین پایگاه خود هم متزلزل شده است. روزنامه حریت‌دیلی، نزدیک به حزب جمهوری خلق ترکیه که بزرگ‌ترین اپوزیسیون این کشور است، نوشت: پلیس ترکیه روز شنبه، چهارم دسامبر یک وسیله انفجاری که به خودروی شخصی یک افسر پلیس چسبیده بود، پیدا کرد.
 این بمب در نزدیکی محل سخنرانی رئیس‌جمهوری ترکیه یافت شد. اردوغان برای سخنرانی به منطقه سیرت، در استان جنوب شرقی ترکیه رفته بود تا از اوضاع آرام کشورش در آینده‌ای نزدیک خبر دهد. به گفته منابع، این خودرو متعلق به یک افسر در جنوب شرقی استان ماردین است که قصد عزیمت به مراسم در سیرت را داشت. بمب پس از آن کشف شد که دوست افسر پلیس متوجه شد چیزی زیر خودرو وجود دارد. بمب اما توسط یک تیم خنثی‌کننده، مهار و بلافاصله تحقیقات در این خصوص آغاز شد.
روزنامه «ینی‌شفق» هم می‌نویسد قرار بود این بمب در نزدیکی محل سخنرانی رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه منفجر شود. روزنامه حریت، نیز در گزارش تکمیلی آورد: طرح ترور اردوغان با انفجار بمب درست لحظاتی قبل از آغاز سخنرانی وی در شهر «سیرت» کشف و خنثی شد. حمزه داغ، معاون رئیس حزب حاکم «عدالت و توسعه» نیز به «سی‌ان‌ان ترک» گفته است که «تروریست‌ها» درصدد ایجاد اغتشاش در کشور بوده‌اند. معمولا عملیات تروریستی در ترکیه به گروه داعش یا شبه‌نظامیان کرد جدایی‌طلب نسبت داده می‌شود؛ اما طرفداران فتح‌الله گولن، یکی از رهبران مذهبی ترکیه در آمریکا نیز هم از طرف حزب حاکم و هم احزاب مخالف متهم به طرح کودتا علیه دولت در سال 2016 هستند. این کودتا که منجر به کشته شدن 250 نفر شد، ناکام ماند و در پی آن هزاران نظامی، نیروهای پلیس و دولتی متهم به ارتباط با گروه گولن بازداشت یا از کار اخراج شدند. دولت ترکیه بارها اعلام کرده که هواداران گولن در دستگاه‌های مختلف، از جمله پلیس نفوذ کرده‌اند. فتح‌الله گولن که پیش‌تر خود از متحدان اردوغان بود، کم‌کم راه خود را از رئیس‌جمهوری ترکیه جدا کرد و اردوغان نیز بارها این روحانی ترک را که در تبعید خودخواسته در آمریکا به سر می‌برد، متهم کرده است که قصد براندازی دولتش را دارد.
تورم کمرشکن بلای جان اردوغان
اما این تحولات در شرایطی رخ می‌دهد که اقتصاد ترکیه روزهای ناخوشایندی را طی می‌کند و تورم و گرانی میزان نارضایتی‌ها را بالا برده است. بازار ارز این کشور هم دچار التهاب است و اردوغان هنوز نتوانسته است سر و سامانی به بازار ارز این کشور بدهد. همزمان تورم بالا مردم این کشور را آچمز کرده است. حزب «خوب» (IYI) که جزو احزاب اپوزیسیون بوده، مدعی است که نرخ تورم بسیار بیشتر از آن چیزی است که دولت اردوغان می‌گوید. امید دیک‌باییر، معاون حزب خوب می‌گوید به‌عکس آنچه دولت ادعا می‌کند نرخ تورم سالانه 76/ 50درصد است. بر اساس حساب و کتاب حزب خوب تنها در ماه نوامبر51/ 3درصد افزایش تورم داشته‌اند. امید دیک‌باییر و همسرش نگار دیک‌باییر که این حساب و کتاب را داشته‌اند، می‌گویند که نرخ تورم سالانه 76/ 50درصد است. این زوج با بررسی‌های بیشتر گفته‌اند که هر خانوار چهارنفره در سی‌ام نوامبر برای خرج یک هفته خود نیاز به 17/ 558لیر داشت؛ اما حالا این رقم به 94/ 871لیر رسیده است. مرال آکشنر، رهبر این حزب که خود را رقیب اردوغان برای انتخابات ریاست‌جمهوری می‌داند، از این تحقیقات حزب خود دفاع کرده و آن را نزدیک به واقعیت دانسته است.
مرال آکشنر می‌گوید که گران شدن اجناس ماهانه شده است و قیمت‌ها از این ماه به ماه بعد فرق می‌کند. در تحقیقی که صورت گرفته یک جنسی که در 30نوامبر 578 لیر بوده حالا به رقم 15/ 641لیر رسیده است. در رصد ماهانه حزب خوب، مشخص شده است که سبد خانوار چهارنفره در 28 ماه مه، 5/ 735لیر بوده و این رقم در 29 ژوئن، 5/ 741لیر بوده است. درحالی‌که قیمت‌ها روزانه افزایش پیدا می‌کرده است، این رقم در 31 ژوئیه سال 2021 به رقم 5/ 784لیر رسیده است.
همزمان با کاهش ارزش لیر در ترکیه، واردات نیز گران‌تر شده است. تاکنون در ترکیه به‌دلیل گرانی و بالا رفتن قیمت دلار، چندین راهپیمایی اعتراضی برگزار شده است. انتقادها نیز به اردوغان در چند ماه اخیر افزایش یافته است؛ اما رئیس‌جمهوری ترکیه وعده می‌دهد که به‌زودی همه چیز آرام خواهد شد؛ درحالی‌که یافته‌های تحقیقاتی حزب «خوب» نشان می‌دهد تورم ترکیه تا پایان سال همچون صعودی خواهد بود.
وعده به آینده بهتر
هر چند که بمب کشف‌شده می‌توانست سخنرانی اردوغان را مختل کند؛ اما وی برنامه خود را در شهر سیرت به پایان رساند. رجب طیب‌اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه روز شنبه 4 دسامبر گفت که ترکیه نوسانات قیمت و ارز را تا حد معقولی کنترل خواهد کرد. رجب طیب‌اردوغان در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه چندین تاسیسات در سیرت گفت: ما زیرساخت‌های خود را در هر زمینه، از آموزش، بهداشت و حمل‌ونقل گرفته تا امکانات اجتماعی، ورزش و انرژی بهبود بخشیده‌ایم تا جایی که شهروندان ما بتوانند خدماتی را که سزاوار هستند، دریافت کنند. اردوغان در ادامه مدعی می‌شود: «و اکنون، ما ابتکار را به دست گرفته‌ایم تا بر اساس این زیرساخت قوی که شاکله دموکراسی و توسعه ماست، ترکیه را به یکی از توسعه‌یافته‌ترین کشورهای جهان تبدیل کنیم.» اردوغان به‌دلیل افتتاح پل زاروا، سد شیروان، هپ و دیگر پروژه‌های تازه تکمیل‌شده در میدان تموز در سیرت سخنرانی کرد. رئیس‌جمهوری ترکیه با تاکید بر برنامه اقتصادی ترکیه بر پایه سرمایه‌گذاری، اشتغال، تولید و صادرات، به تاسیسات و کارخانه‌های ساخته‌شده و افتتاح‌شده در سیرت اشاره و تاکید کرد که ترکیه با این سرمایه‌گذاری‌ها به هدف خود مبنی بر مثبت بودن تراز حساب جاری دست خواهد یافت. اردوغان در حالی این سخنرانی را به پایان رساند که چند صد متر آن‌سوتر بمبی کشف شده بود که از راه دور کنترل می‌شد. روزنامه صباح‌دیلی نزدیک به دولت می‌گوید: بمب کشف‌شده در خوردوی پلیسی بوده است که آن روز برای ایجاد نظم در سخنرانی از سوی پلیس در آن محل حضور پیدا کرده بود. در خبرهای تکمیلی آمده که این بمب دست‌ساز از قدرت تخریب قابل توجهی برخوردار بوده است. پلیس می‌گوید تحقیقات خود را آغاز کرده است. پلیس ترکیه هنوز هیچ گروه یا فردی را متهم به بمب‌گذاری نکرده است. صاحب خودرو گفته که متوجه بمب نشده و این دوستش بوده که متوجه یک شیء چسبنده به زیر خودرویش شده است.