پیام سپاهان - روابط سیاسی ایران و ونزوئلا در طول 20 سال گذشته (از دوران چاوز تا امروز و با دولت مادورو) در شرایط بسیاری خوبی قرار دارد، کشوری که دارنده بزرگ‌ترین ذخایر شناخته‌شده نفت در جهان است. تهران و کاراکاس هر دو توسط آمریکا به بدترین شکل ممکن محاصره اقتصادی شده‌اند و حالا مدتی است که برخی صاحب‌نظران روابط بین‌الملل معتقدند که دو کشوری که تحت تحریم‌های آمریکا هستند، اگر موفق شوند با یکدیگر روابط اقتصادی گسترده برقرار کنند، می توانند تحریم های آمریکا را بی اثر کرده و راه رشد و توسعه خود را در پیش بگیرند.
ایران تاکنون چندین محموله بنزین، محصولات پتروشیمی و نفت خام هم به ونزوئلا ارسال کرده است، آمریکا تهدید کرده بود جلوی ارسال این محموله‌ها را می‌گیرد، اما محموله‌های ارسالی توسط نیرو‌های نظامی ایران و ونزوئلا «اسکورت» شدند و فشار آمریکا راه به جایی نبرد.
سفری که به امضای سند 20 ساله تهران و کاراکاس منتهی شد
فلیکس پلاسنسیا گونسالس وزیر امور خارجه ونزوئلا دوشنبه هفته گذشته در صدر هیئتی به ایران سفر کرد و در این سفر با حسین امیرعبداللهیان همتای ایرانی اش دیدار و درباره مسائل دو جانبه و گسترش همکاری‌های بین دو کشور گفت‌وگو و مذاکره کرد. وزیر امور خارجه ونزوئلا پیش از دیدار با همتای ایرانی خود با حضور در ساختمان پاستور با رئیس جمهور کشورمان هم دیدار کرد.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در نشست مطبوعاتی مشترک با وزیر خارجه ونزوئلا، گفت که تا قبل از پایان سال جاری کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران و ونزوئلا در تهران برگزار خواهد شد. در جریان برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی نقشه راه و سند همکاری‌های بلند مدت دو طرف را پاراف خواهیم کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی همچنین گفت که در ماه‌های آینده شاهد سفر آقای مادورو رئیس‌جمهور ونزوئلا به ایران خواهیم بود و در جریان آن سفر با حضور روسای جمهور دو کشور سند همکاری‌های 20 ساله تهران و کاراکاس به امضای وزرای خارجه خواهد رسید. روابط دو کشور ایران و ونزوئلا مسیر رو به رشدی را طی می‌کند. حتی امروز در مرحله‌ای قرار داریم که کالا‌های ایرانی در شهر‌های مختلف ونزوئلا در دسترس مردم قرار دارد و این برای تجار و بازرگانان ایرانی فرصت خوبی است که در مسیر همکاری‌های بازرگانی بین دو کشور از این فرصت نیز استفاده لازم را به عمل بیاورند.

وی با بیان اینکه از بخش خصوصی در جمهوری اسلامی ایران دعوت می‌کنم و تاکید می‌کنم که ونزوئلا یک فرصت جدید برای توسعه همکاری‌های همه جانبه است، تصریح کرد: بخش خصوصی ما می‌تواند در تمامی حوزه‌ها فعالانه با ونزوئلا همکاری کند.در سال‌های اخیر توافقات خوبی را در تمامی زمینه‌های فنی، اقتصادی، تجاری، علم و فناوری، معدن و انرژی بین دو کشور داشتیم که بخش‌های مهمی از آن در حال اجراست. جمهوری اسلامی ایران از مردم ونزوئلا، آقای مادورو رئیس جمهور این کشور و تمام نهاد‌های قانونی در ونزوئلا حمایت می‌کند. سیاست‌های ایالات متحده آمریکا در قبال مردم ونزوئلا را غیر سازنده می‌دانیم.
وزیر خارجه ونزوئلا هم در این نشست گفت که روابط ایران و ونزوئلا راهبردی است، مایل هستیم از ملت ایران یاد بگیریم و می‌خواهیم هماهنگ با شما آینده‌ای بر اساس احترام به حقوق بین‌الملل و همکاری و تحمل یکدیگر و همه شمولی بسازیم.
انعقاد قرارداد همکاری 20 ساله بین ایران و ونزوئلا؛ یک نقشه راه
رضا طباطبایی سفیر پیشین ایران در بولیوی معتقد است که دو کشور ایران و ونزوئلا هر دو مورد تحریم‌های آمریکا هستند و در بسیاری از مسائل بین الملل دارای دیدگاه‌های یکسان هستند و این امر مثبتی است که کشور‌هایی همچون ایران و ونزوئلا که در شرایط مشابهی در عرصه بین الملل هستند و از نظر اقتصادی نیز دارای پتانسیل‌های خوبی هستند و به نوعی می‌توانند نیاز‌های یکدیگر را نیز تا حدودی تامین کنند، تصمیم به انعقاد چنین قرارداد‌هایی به عنوان یک نقشه راه بگیرند.
وی همچنین گفت که البته دو کشور ایران و ونزوئلا هر دو به دنبال این هستند که مشکلات تحریمی خود را حل کنند، ایران در طی این سال‌ها نشان داده است که اگر تحریم‌های تحمیلی وضع شده علیه آن هم رفع شود و روابطش با غرب عادی شود همچنان همپیمانان و دوستان قدیمی خود را رها نمی‌کند، اما در مورد ونزوئلا با توجه به نوع فرهنگ سیاسی که آن کشور دارد در این زمینه شک و تردید‌های وجود دارد.
این دیپلمات پیشین کشورمان تاکید کرد: دولت کنونی ونزوئلا به دنبال این است که برای مقابله با اپوزیسیون به رهبری «گوایدو» اقداماتی را انجام دهد و حتی در این زمینه امتیازاتی را به طرف‌های غربی و آمریکا بدهد و ممکن است در جریان این بده و بستان‌ها حتی این قرارداد و این همکاری را زیرپا بگذارد، بنابراین باید در هنگام چنین قراردادی به این مسئله مهم نیز توجه داشت. نمی‌توان گفت اقتصاد دو کشور ایران و ونزوئلا مکمل یکدیگر هستند، ولی دو کشور می‌توانند بخشی از نیاز‌های خود را تامین کنند اکنون نیاز‌های ونزوئلا بیشتر از ایران است و در مجموع انعقاد چنین قراردادی بیشتر به نفع ونزوئلا خواهد بود؛ و این می‌تواند به ونزوئلا در حل بخشی از مشکلات اقتصادی اش کمک کند از جمله اینکه ایران بتواند به ونزوئلا در فروش نفتش کمک کند.
طباطبایی همچنین گفت که فرصت‌های اقتصادی خوبی نیز برای بخش خصوصی ایران در زمینه صادرات خدمات فنی و مهندسی و ساختمان سازی در ونزوئلا وجود دارد، البته اینگونه قرارداد‌ها بیشتر از اینکه جنبه اقتصادی داشته باشد یک نوع پیام سیاسی را مخابره می‌کند.
کاظم معتمدخواه کارشناس مسائل آمریکای جنوبی هم بر این باور است که ونزوئلا هشتمین کشور از نظر منابع طبیعی در جهان (با داشتن بالغ بر 14.3 تریلیون دلار ذخایر منابع طبیعی دنیا) دارای منابع و ذخائر مختلف از جمله نفت (این کشور زمانی پنجمین صادرکننده نفت خام، سومین تولیدکننده اوپک بوده و از نظر میزان ذخایر نفت رتبه اول و گاز رتبه هشتم را در جهان دارا می‌باشد)، طلا (با عیار بالا)، بوکسیت، سنگ آهن و ... است که با توجه به تحریم‌های ناعادلانه آمریکا، اکنون با مشکلات بسیاری برای صادرات منابع خود مواجه است و ایران بعنوان یکی از مستقل‌ترین کشور‌های جهان که می‌تواند بدون مجوز کشور‌های غربی برای خرید و فروش کالاهایش تصمیم بگیرد، سالهاست که در کنار ونزوئلا قرار دارد و علاوه بر امکان خرید منابع طبیعی آن، می‌تواند به پیشرفت و توسعه این کشور نیز کمک کند .
تهران و کاراکاس دو دوست دور اما نزدیک
کارشناس بر این باورند که ایران و ونزوئلا اکنون دارای بزرگترین زیرساخت‌های تجارت بین دوکشور هستند که کمتر مورد مشابهی را برای آن می‌توان یافت؛ برای مثال از نظر زیرساخت حقوق تجاری دوجانبه، تمام موافقتنامه‌ها و یادداشت تفاهم‌های اساسی و لازم به امضاء و تصویب دوطرف رسیده و تمام امکانات جهت حمایت از بازرگانان فراهم گشته است. همچنین خط هوایی مستقیم بین دوکشور برای تردد تجار و گردشگرانی که بخواهند از ونزوئلا دیدار کنند، برقرار بوده و اتباع ایرانی برای سفر به این کشور تا یک ماه نیاز به روادید ندارند. هم اکنون شرکت کنویاسا در هفته یک یا دو پرواز مستقیم کاراکاس – تهران دارد.
علاوه بر این ها خط کشتیرانی برای انتقال کالا‌های مورد نیاز دو کشور ایران و ونزوئلا نیز برقرار است و هزینه و زمان حمل آن را بسیار کوتاه و مناسب کرده است، همچنین سالهاست که برای تسهیل در تجارت بازرگانان دوکشور بانکی تحت عنوان «بانک بین المللی توسعه» در کاراکاس و «بانک مشترک ایران و ونزوئلا » در تهران تاسیس گردیده که به تجار دوکشور برای انتقال پول و همچنین کمک در سرمایه گذاری محدود، یاری می‌رساند.
حدود یکسال است که فروشگاهی ایرانی بنام «مگاسیس» در شهر کاراکاس دایر می‌باشد و بیش از 5000 قلم کالا ایرانی و ونزوئلایی را عرضه می کند. این فروشگاه مرکز خوبی برای نمایش و فروش کالا‌های ایرانی است و می‌تواند مرکزی برای هماهنگی و ارائه کالا‌های ما باشد.
کشورمان در ماه‌های اخیر بعد از روی کار آمدن دولت آقای رئیسی فصل جدیدی از سیاست خارجی خود را سپری می‌کند و موید آن اظهارات رئیس جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان است که اعلام کرده اند راهبرد سیاست خارجی در دولت سیزدهم، سیاستی متوازن، فعال، پویا و هوشمند با اولویت توجه به همسایگان و کشور‌های آسیایی است.
در همین راستا هرچه روابط اقتصادی و دو جانبه و چندجانبه با کشور‌های دیگر تقویت شود، راهکار‌های آمریکا برای اعمال تحریم‌ها علیه کشور ضعیف‌تر و ناکارآمدتر می‌شود.